Nghe tiếng đàn kìm buông bên sông

    

ào những buổi chiều nhạt nắng bên bờ sông Bạc Liêu, dưới hàng cây dương xanh thẳm rì rào, tôi hay ngồi nghe đôi nghệ sĩ gieo tiếng hát giọng đàn lên mảnh vườn của gió. Anh chồng mù với khuôn mặt vàng đen màu đất ngồi ôm đàn kìm, gác chân lên chiếc song lang gõ nhịp một hai bên người phụ nữ vén mái tóc tơ mịn rối nhòe nhòe trên trán, nhả từng thanh âm trầm dài xuyên qua đôi môi quệt màu đỏ bạc thời gian.

Người nghệ sĩ có đôi mắt lẩn trốn hút sâu sau cặp kính râm màu đen bắt thả hai dây đàn kìm thuần thục theo điệu Dạ cổ hoài lang. Hò lìu xang xê cống, líu cống líu cống xê xang. Những vực âm réo rắt bồng bền trôi đằm đằm theo hướng gió vẽ hình cung nhạc lượn lượn quanh hàng cây. Điệu tình ca của người thiếu phụ chờ chồng năm xưa được khảy lên trong buổi chiều phố bận rộn nhưng cũng đủ làm người nghe buồn héo hắt, bởi cái tê mê hẩng hơ trong đợi chờ - dù cũ kỹ chắc ai cũng đôi lần nếm thử. Với chất giọng thấm dầm và trộn lẫn giữa ngậm ngùi của cô đơn, mờ mịt của tương lai, u uẫn của tuyệt vọng và những dạt dào của tình yêu con gái, người ta tưởng chị đồng cảm với phận người vợ chơ vơ tựa cửa chờ chồng nhưng ít ai biết, thật ra, chị còn đang hát với tất cả rung cảm về cuộc đời son trẻ của chính mình.

Những năm 90, trên mảnh đất Vĩnh Hưng xanh màu lúa mới, bên ngôi nhà lá nhỏ nhuộm đầy những bông rau muốn rừng màu tím. Cô gái Xuân thường trải lòng mình theo những điệu cải lương, nước mắt hay đẩm ướt, chị khóc cho những phận người hẩm hiu của Lan và Điệp, của Đời Cô Lựu… Rồi một ngày, trong lúc chị đang ngồi gội đầu và vuốt ve những sợi tóc mịn màng bên lu nước bên nhà, chiếc xuồng máy đuôi tôm chạy ngang sông rao dồn dập tin đoàn cải lương Bông Mù U đến diễn, danh ca Minh Tâm sẽ vào vai chính trong vở tuồng Mùa Thu Trên Bạch Mã Sơn. Lau vội mái tóc bên những tia nắng vàng nhảy múa trên bông rau muốn màu tím. Lòng chị bâng khuân như cây lúa đang vào độ chín, mềm yếu và thèm ngả tạm vào một nơi nào đó để bắt đầu một cuộc đời mới.

Câu chuyện về một hiệp khách giang hồ có mối tình không như ý nguyện vừa kết thúc, hai tấm màn nhung đã khép lại trên sân khấu dựng chơi vơi ngoài sân bóng. Khách đã về hết chỉ còn chị nán lại. Cầm trên tay những bông rau muốn phủ sương đêm ướt mềm, rụt rè bước ra sau cánh gà sân khấu chị đảo mắt tìm một người.

- “Tìm ai vậy em?”. Người đàn ông còn trong bộ dạng hóa trang của một ông già nhìn ra và hỏi.

- “Dạ!!!...nghệ…sĩ…M.i.n.h..Tâm”. Sau khi lắng tai nghe xong những lời ấp úng của chị thì ông ta thì bật cười. “Nhìn là biết liền à!”. Rồi quay vào trong gọi to. “Ê, Minh Tâm có người tìm”.

Chị cuối cuối đầu nhìn đất, ngó những ngón chân nhuộm vàng màu của phèn chua đất mặn, ngượng ngùng đếm đi đếm lại vài lần.

- Tìm anh hả cưng. - Người thanh niên với mái tóc dài ngang vai, đôi mắt màu nâu sáng điểm trên khuôn mặt phong trần đầy thu hút đang đứng đối diện và mĩm cười nhìn chị. Thấy cô gái đang vân vê chùm hoa tím, anh chủ động kéo bàn tay nhỏ bé đặt giữa đôi tay mình, chị bối rối hờ hững rút tay lại. Giữa bầu trời đêm sương giăng phủ đầy lên những ngọn cỏ bẹp dưới bàn chân người, bất chợt có ngọn lửa được đốt lên ấm áp.

Đoàn hát dọn đi sau bảy ngày lưu diễn cũng là lúc chị kẹp lá thư lên bộ ván trước nhà với vỏn vẹn vài câu “Ba má yên tâm. Con đi theo đoàn hát một thời gian rồi sẽ về”. Tình yêu của chị như cây lúa được gieo trên mảnh đất màu mở hiền hòa. Đâm chồi. Nảy mầm. Và lớn phăng phăng cho đến khi ngậm sữa, trổ đồng rồi chín hẵn.

Vài mươi tháng chạy theo mối tình nghệ sĩ, lênh đênh sông hồ trên chiếc ghe bầu xuyên từ miệt này qua vùng khác, chị thấy ồn ào xô bồ chẳng có gì vui vẻ, ngược lại mệt mõi đang thấm dầm vào da thịt. Nhưng rồi chị vẫn lẳng lặng đứng sau sân khấu hằng đêm, tay cầm sẵn chén nước chiếc khăn chăm sóc người tình mỗi sau lớp diễn hoàn thành. Trong giấc ngủ cằn cỗi chị mơ thấy mình ở trong gian nhà nhỏ lặn yên soi bóng bên dòng nước ngọt ngào, mơ thứ tình yêu được nuôi dưỡng bằng cọng rau hạt gạo trồng trên mãnh đất Vĩnh Hưng ngày cũ.

- Tụi mình về nhà má đi anh! - Người đàn ông liếc nhìn người phụ nữ mang bầu mệt nhọc ngồi tựa bên chiếc bàn trang điểm, rồi anh hướng mắt ra ngoài sân khấu im vắng, tấm pa-nô “Nghệ sĩ tài danh Minh Tâm” bị gió giật tung rơi một góc xuống bãi cỏ màu vàng xanh. Thời ế ấm của sân khấu kéo đến, có đêm đèn được mở lên rồi tắt vì không có mấy khán giả, những nghệ sĩ trong các đoàn hát nghèo như anh bắt đầu lo chạy ăn từng bữa.

- Ừ, đi thì đi.

* * *

Một hôm, trong lúc chị đang cấy lúa trên mảnh ruộng bên nhà trong tiếng đàn kìm lạc giọng lờ đờ “xừ xang xừ cống xế” thì chiếc xuồng máy chạy rao tin đoàn cải lương Hương Bưởi về đến lướt qua. Bỏ cây đàn nằm chỏng rọng bên góc ván, anh chạy xuống bến sông, đưa bàn tay che nắng cố nhìn theo chiếc xuồng máy chạy khuất xa chỉ còn chút bọt nước nổi nhợt nhạt trên mặt nước lăn tăn.

Mấy ngày sau không thấy chồng đâu chị tất tả đi tìm nhưng vô vọng, chị lo anh không kiềm chế được rượu chè rồi rơi xuống dòng nước lạnh căm ngoài kia. Ngược xui mấy bận mới hay tin chồng chạy theo cô đào Lệ Ướt Mi trong đoàn hát Hương Bưởi. Ngồi bên con chị thẩn thờ ngó ra bụi rau muống bên hè thấy những cái bông trỗ màu tím đen. Chị nhớ lại lời sư cô bên chùa Từ Ân dạy mà thấy đúng, mỗi người được cột lại với nhau bằng sợi dây mầu nhiệm, có sợi làm bằng tình yêu, sợi làm bằng lòng lòng tin, sợi làm bằng sự vui vẽ, có sợi làm bằng tiền bạc, danh vọng. Và đến khi nào không còn nguồn sống để nuôi dưỡng nữa thì nó đứt lìa, mối liên hệ sẽ kết thúc chóng vánh như lúc nó chưa từng bắt đầu. Vợ chồng hết yêu thương nhau thì chia tay, bạn bè không còn tìm ra điều vui vẽ chung nữa thì đoạn tuyệt, cạn tàu ráo mán nhau vì tiền bạc là điều thường thấy ở cõi ta-bà này.

Nằm ôm con trên võng, nhìn cây tre lã ngọn in dấu trên bầu trời xám ngắt thầm trách sao trời nỡ gieo sâu nổi buồn cho chị.

“Ầu ơ, gió đưa bụi chuối sau hè

Anh mê vợ bé bỏ bè con thơ”

* * *

Bảy tám mùa nước lũ dâng cao rồi rút. Đám rau muống bên hè vẫn trỗ bông màu tím như chị vẫn giữ được sợi dây nối liền với tình yêu cũ dù anh vẫn bặt tăm. Chị treo chiếc đàn kìm ngay cửa ra vào để đi ra thì tưởng có người còn đang đứng ở sau lưng, bước vào thì thấy người kia vẫn còn đang tồn tại. Chị sợ một ngày bận rộn nào đó quên mất anh, hễ thấy khuôn mặt anh lù mù trong ký ức thì bắc ghế lấy cây đàn xuống lau bụi. Như nghệ sĩ phết màu lên giấy, chị tô vẽ cho đến khi khuôn mặt chồng hiện lên sống động và rạng rỡ trong tâm trí thì mới yên tâm lên giường nằm ngủ.

- Nghe nói báo đăng nghệ sĩ Minh Tâm bị tạt a-xít ở Rạch Giá bây hay chưa? – Đi chợ về vừa ghé xuồng vô bến, ông Tư Thời Sự đạp xe đi qua thấy chị dừng lại báo tin. Chị thẫn thờ đứng lặng thinh ngó vô nhà, đôi chân nặng như đeo đá. Rồi chị lao vào nhà, gom quần áo bỏ vào chiếc giỏ đệm sờn, chèo xuồng ra Bạc Liêu, xong đón xe đò đi Rạch Giá.

Xóm Rọc Lá bàn nhau coi ông trời cũng có mắt, một kẻ dứt bỏ con thơ đi lấy vợ năm vợ sáu rốt cuộc rồi cũng phải chịu nạn vì ghen. Dầu có phong lưu đến đâu nay với đôi mắt mù lòa ắt hắn cũng phải nằm ân hận co ro. Ngày chị chở anh về trên chiếc xuồng nhỏ hàng xóm kéo đến phàn nàn, thương gì kẻ ruồng rẫy phụ tình biền biệt bao năm mà không chút đoái hoài. Chị cười. Đánh kẻ chạy đi chứ ai đánh người chạy lại, huống hồ cũng tình nghĩa vợ chồng bao năm, chị không đành nhìn anh bơ vơ khi đến bước đường cùng. Và cũng chắc là ông Tơ đã kết nối chị với anh bằng sợi dây tình thương se cùng sợi dây bao dung bền chặt. Yêu thương trong tấm lòng bao dung làm cho tình cảm của chị dành cho anh luôn được tươi rói. Như chiếc đàn kìm chỉ có hai dây, tám phím mà có thể réo rắt được không biết bao nhiêu khúc nhạc tài tử, hà cớ chi tình cảm con người cứ mãi đóng khung trong cái tâm sân hận buồn chán.

* * *

Chị giải thích mình không phải diễn để kiếm tiền mà chỉ giúp chồng xóa đi nỗi nhớ nhung sân khấu, nghệ sĩ hát cho người chứ không phải hát cho mình, cho nên mỗi khi rãnh rỗi chị chở chồng trên chiếc xe máy cũ vượt vài mươi cây số ra đây.

Chia tay đôi vợ chồng nghệ sĩ khi dưới ánh đèn đường vàng hiu hắt, tôi nghe đâu đó còn vang vọng lại lời ca thâm thẩm của chị được đệm trong tiếng đàn kìm đầy cắn rứt.

“…Đường dù say ong bướm,

Xin đó đừng phụ nghĩa tào khang…”

NGUYỄN VĂN HIẾN (Bạc Liêu)

Món quà cưới oan nghiệt

“Chúc mừng chú rể, anh đã có con ngay khi mới cưới” - Chị ngỡ ngàng đọc tờ giấy nằm trơ trọi trong hộp quà cưới nhận được sáng nay.

Cả ngày hôm nay bận bịu với đám cưới, đến cả thời gian ăn cơm chị cũng không có. Nhưng vẫn cảm thấy vui vì tình yêu 3 năm của chị đã đơm hoa kết trái. Trong hàng loạt khách mời, không hiểu sao chị rất ấn tượng với cô gái có làn da trắng nõn, ăn nói có duyên. Cô ta bắt chuyện với tất cả mọi người và đùa giỡn với chồng chị rất thân mật.

Dù đã bỏ phong bì nhưng cô ta vẫn chuẩn bị một hộp quà dành riêng cho chị. Cô ta lại còn cẩn thận dặn dò chị: “Đây là quà em dành riêng cho chị. Đợi đến đêm tân hôn, chị hãy mở ra nhé. Bí quyết của chị em phụ nữ đấy…”, kèm theo đó là một nụ cười ranh mãnh.

Chị cứ nghĩ đó là lời nói đùa dành cho cô dâu chú rể, nhưng cũng rất cảm động vì cô ấy còn chuẩn bị cả quà cưới chúc phúc cho anh chị.

Buổi tối sau khi tắm xong, chị tìm ngay chiếc hộp mở ra xem. Mặc dù chồng chị cứ nằng nặc đòi nghỉ sớm, nhưng chị không thể cưỡng lại được sự tò mò. Ngay khi mở ra, chị lấy làm lạ bởi trong hộp quà cưới chỉ có vỏn vẹn một tờ giấy, xung quanh rải khắp những cánh hoa hồng đỏ.

Món quà cưới đã khiến mọi thứ sụp đổ ngay dưới chân chị. Ảnh minh họa

Cầm lên đọc thì mọi thứ dường như sụp đổ trước mắt chị. Đó là tờ giấy ghi kết quả khám thai. Hình chụp siêu âm của cái thai 8 tuần tuổi được đính kèm cùng bức hình chồng chị tươi cười ôm hôn cô gái đó. Bên dưới còn có dòng ghi chú được tô đậm: “Bố và mẹ của bé”.

Chị gào khóc thảm thiết, tưởng chừng như ngất đi. Chồng vội vàng chạy tới đỡ lấy chị rồi hỏi liên tục: “Em làm sao thế?", nhưng mặt anh ta liền biến sắc ngay khi thấy tờ giấy và bức hình chị cầm trên tay.

Chồng chị liên tục van nài, xin lỗi và một mực nói rằng đó là một lần lỡ dại, khi say xỉn anh “bị lừa”. Nhưng rõ ràng trong tấm hình đó, chị thấy chồng mình đang cười rất tươi và hạnh phúc. Điều này đâu ai có thể ép anh làm vậy.

Hơn nữa cái thai mới 8 tuần tuổi, thời gian siêu âm cũng chẳng xa. Lúc đó chị và chồng còn đang tất bật lên kế hoạch cho đám cưới. Chị đau đớn nhận ra trong thời gian chị hão huyền chị là người hạnh phúc nhất thì lúc ấy anh đã ngoại tình. Và giờ, đứa con của anh đang dần lớn lên...

Anh ôm ghì lấy chị rồi nói: “Em hãy tin anh, cô ta rất lẳng lơ. Anh không biết cô ta làm vậy vì mục đích gì, nhưng đó chưa chắc là con anh. Anh chỉ mới… với cô ta một lần”. Chị thấy tim mình như bị bóp nghẹt khi nghe chính chồng vừa cưới thừa nhận. Cái tin sét đánh đến ngay đêm tân hôn khiến chị hoàn toàn sụp đổ. Vậy mà ít phút trước, chị còn coi cô ta là khách quý - người đã chu đáo chuẩn bị quà cưới cho hai người.

Ảnh minh họa

Ngẫm lại, chị mới nhớ ra khuôn mặt chồng mình đã tái nhợt đi khi thấy cô ta xuất hiện. Cô ta càng tỏ ra thân mật thì chồng chị lại cố giả lơ đi, vội vàng chạy qua bàn khác tiếp khách. Anh còn lắp bắp trả lời với chị rằng cô ta là bạn. Vì cô gái đã kéo chị ra một góc riêng để tặng quà nên chồng chị mới không hay biết món quà bất ngờ này.

Chị ngồi cả đêm trên thềm nhà, dù chồng chị có nói thế nào chị cũng chỉ biết khóc và gào thét. Sáng hôm sau, chị hẹn gặp cô ta tại một quán café (theo số điện thoại cô ta đưa khi hai người trò chuyện tại đám cưới).

Không đợi chị mở lời, cô ta nói luôn: “Em biết thế nào chị cũng tìm gặp em, chắc chị đã đọc rồi đúng không? Em không định phá hoại hạnh phúc của chị, nhưng em cũng vừa biết tin anh ta làm đám cưới. Vì quá giận nên em mới làm vậy…”. Chị im lặng, một đêm suy nghĩ khiến mọi thứ trong đầu chị dường như sắp nổ tung.

Chị nghe cô ta kể về chuyện hai người yêu nhau bao lâu, anh ta hứa hẹn gì và cô ta cũng đã suy sụp thế nào khi biết rằng cô ta bị lừa dối. Chị không biết nên tin vào ai, tin vào người chồng mới cưới rằng mọi thứ chỉ là lỗi lầm, là anh ta bị “mồi chài”… hay tin vào chiêu trò của một ả lăng nhăng. Nhưng nhìn gương mặt người phụ nữ trước mặt, có nét gì đó chị thấy lại hình ảnh của mình ngày hôm qua, lúc chị phát hiện ra sự thật.

Cô ta nói hai người qua lại đã được gần một năm. Nhưng trước đám cưới của chị ít ngày, cô mới biết anh ta chuẩn bị cưới vợ, cũng là lúc cô phát hiện mình có thai.

Uất ức nhưng cô vẫn tìm gặp và nói với anh ta về chuyện đứa bé, nào ngờ anh ta lạnh lùng: “Làm sao tôi biết đó là con của tôi, nhưng dù sao tôi cũng sẽ cho cô chi phí để giải quyết hậu quả”. Quá giận nên cô mới tìm đến đám cưới để trả thù kẻ bội bạc. Cô ta vừa khóc, vừa xin lỗi đã phá hoại hạnh phúc của chị, vì cô biết rằng chị cũng là nạn nhân.

Nhớ đến khuôn mặt tái nhợt của chồng lúc sáng, linh tính người phụ nữ khiến chị tin vào điều mà chị đang nghe. Mặc dù vậy, chị vẫn nhờ mấy người bạn thân điều tra mọi chuyện. Nhưng chị sẽ phải làm sao nếu tất cả là sự thật, rằng anh ta đã ngoại tình bấy lâu nay, rồi nếu ly hôn khi mới cưới được vài ngày, chị còn mặt mũi nào nhìn mọi người...

Tri Thức Trẻ

Sợ Vợ