Tình phụ tử: Người Cha tốt làm cho mỗi ngày đều là Ngày Từ Phụ

Hơn 10 năm trước, con gái và gia đình cháu đến thăm tôi ở thành phố Asheville, tiểu bang North Carolina. Cháu trai lớn nhất của tôi mới khoảng 5 tuổi. Giống như nhiều đứa trẻ cùng tuổi, cậu bé yêu thích các nhân vật truyện tranh có sức mạnh siêu phàm, và tôi không hay biết rằng bác cháu, tức là con trai cả của tôi, đã nói với bé Michael rằng ông ngoại là một siêu anh hùng. Con trai cả của tôi nói với cậu bé rằng: Mỗi đêm, ông ngoại cháu đều đi vào thành phố và chiến đấu với những kẻ xấu.

Chiều muộn hôm đó, bé Michael đã hỏi tôi về thanh kiếm và bao kiếm được treo trên tường phòng ngủ của tôi, một thanh kiếm nghi lễ mà tôi có từ lâu khi còn là học sinh lớp tám trong trường quân sự. Sau khi lấy bộ bao kiếm cũ kỹ, ọp ẹp khỏi bức tường, tôi để nó bên cạnh, rút thanh kiếm ra khỏi bao, và vung thanh gươm, nhắm về phía trần nhà.

Đôi mắt của cháu trai tôi mở to và sáng rỡ như mắt mèo trong hẻm lúc nửa đêm.

“Chúa ơi!” Cậu bé hét lên. “Ông đúng là một siêu anh hùng!”

Tất nhiên, tôi không hiểu cháu trai mình có ý gì khi hét lên như vậy cho tới khi con trai tôi giải thích về điều đó.

Tình huống đó đã khiến mọi người được một tràng cười sảng khoái, một phần vì chắc chắn tôi không phải là Người Dơi hay Người Nhện. Tôi là con của một người cha đã qua đời, tôi là cha của bốn đứa con đã trưởng thành, và là ông của 22 đứa cháu. Tôi đã làm đúng một số điều với vai trò của người con và người cha, và tôi cũng đã làm sai một vài điều, nhưng tôi đã học được vài bài học từ những sai lầm của mình, cũng giống như những người cha khác.

Những người cha vùng vẫy

Không ai từng nhìn lại nửa thế kỷ hoàng kim vừa qua của việc làm cha.

Ly hôn, phúc lợi cho các bà mẹ đơn thân, tòa án ưu ái dành quyền nuôi con cho các các bà mẹ hơn là dành cho những người cha, những người cha bế tắc, những đứa trẻ không nhận cha và ngược lại, chính phủ thất bại trong việc giáo dục tình phụ tử thông qua các bục giảng, các cuộc tấn công rộng rãi từ các “bậc thầy” văn hóa và các học giả về chế độ phụ hệ và về nam tính: trát của tòa án chống lại việc làm cha có tính chất lâu dài và phá hoại.

Đừng hiểu lầm tôi. Tôi biết rất nhiều người cha vĩ đại, những người đàn ông luôn hướng về gia đình, gắn kết với con cái, đưa ra lời khuyên và khi cần, là kỷ luật trong nỗ lực nuôi dạy những người con gái và con trai của họ khôn lớn. Trong cộng đồng nơi tôi sống, các gia đình đông con phổ biến hơn, và gần như tất cả gia đình đó đều có người cha tích cực.

Mặt khác, tôi cũng biết những người cha bỏ rơi gia đình của họ, những người cắt đứt liên lạc với con cái của họ, và trong một số trường hợp, chưa bao giờ gặp những đứa trẻ đó. Sự thất bại và thiếu vắng những người cha có thể được thấy ở nhiều thành phố lớn của chúng ta, nơi những đứa trẻ mồ côi cha, hầu hết là nam giới, lớn lên trên đường phố dưới sự dụ dỗ của những kẻ buôn bán ma túy và băng đảng. Gần đây: Một thiếu niên có tinh thần không bình thường đã sát hại 21 người tại Trường tiểu học Robb ở thành phố Uvalde, tiểu bang Texas, có mối quan hệ rạn nứt với cha, cũng như chị gái của cậu, cô tiết lộ rằng người cha ghẻ lạnh của cô đã không dành đủ thời gian cho gia đình.

Nói tóm lại, những người cha những người cha tốt có ý nghĩa quan trọng.

Nhưng thế nào là người cha tốt?

Sự hiện diện là chìa khóa

Nếu quý vị là người cha đang nuôi con trong nhà, đôi lời khuyên nhủ này dường như là thừa thãi. Quý vị lăn ra khỏi giường vào buổi sáng, chuẩn bị để đi làm, ăn bữa sáng cùng các con. Quý vị làm bất cứ nghề gì để mưu sinh thợ xây, thợ cơ khí tự động, phó chủ tịch của một công ty nhu liệu rồi quý vị bước vào thế giới, làm việc vì gia đình, và trở về nhà vào buổi tối để gặp lại các con và người vợ của mình. Ở đây chúng ta không cần thiết đặt câu hỏi cũ rích về chất lượng hay số lượng thời gian quý vị dành cho con cái. Quý vị ở bên con nhiều nhất có thể.

Sự hiện diện cũng có nghĩa là giữ lời hứa và nghĩa vụ. Nếu quý vị nói với con gái rằng quý vị sẽ cổ vũ cô bé trong trận bóng đá, hãy xuất hiện. Nếu con trai mong đợi một câu chuyện trước giờ ngủ, quý vị hãy đọc câu chuyện “Goodnight, Moon” (Chúc ngủ ngon, Mặt trăng) cho cậu bé nhé.

Sự hiện diện áp dụng ngay cả đối với những người cha không còn ở cùng nhà với các con của họ. Nếu quý vị muốn trở thành người cha tốt và ảnh hưởng đến các con mình, hãy đến thăm chúng thường xuyên nhất có thể. Nếu quý vị sống ở San Diego và các con sống ở Des Moines, hãy gọi điện thoại thường xuyên và sắp xếp những cuộc trò chuyện trên nền tảng công nghệ Zoom. Thậm chí tốt hơn, quý vị hãy gửi thư cho chúng. Trẻ em thích nhận thư, và những dòng viết tay hoặc thậm chí đánh máy là một hình thức giao tiếp thân mật.

“Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh”

Ngày nay, quý vị không còn nghe thấy những câu nói thời xưa như vậy nhiều nữa.

Thật quá tệ.

Ý nghĩa của thành ngữ trên rất rõ ràng: Dù quý vị cư xử theo cách nào khi là một bậc cha mẹ, trong trường hợp này đang nói về người cha, thì con của quý vị có thể sẽ cư xử giống hệt cách của quý vị.

Trong bài thơ có nhan đề “Children Learn What They Live” (Trẻ em học được gì từ cuộc sống), tác giả Dorothy Law Nolte bắt đầu bài thơ của mình theo cách này:

“Nếu trẻ em sống giữa sự chỉ trích, các em sẽ hình thành thói quen quy kết người khác.Nếu trẻ em sống trong bầu không khí thù địch, các em sẽ hay gây gổ với người khác.Nếu trẻ em sống trong sợ hãi, các em sẽ luôn lo lắng, sợ sệt.Nếu trẻ em sống trong sự thương hại, các em sẽ thường xuyên than thân trách phận.Nếu trẻ em sống trong sự nhạo báng, các em sẽ trở nên nhút nhát.”

Sau đó, tác giả chuyển sang những tình cảm tích cực hơn như thế này:

“Nếu trẻ em sống trong sự sẻ chia, các em sẽ trở nên rộng lượng. Nếu trẻ em sống giữa những người trung thực, các em sẽ rèn luyện được đức tính thật thà.Nếu trẻ em sống trong lẽ phải, các em sẽ biết lẽ công bằng.Nếu trẻ em sống trong sự tử tế và biết quan tâm, các em sẽ rèn luyện được đức tính lễ độ.”

Đơn giản là bằng tấm gương của chúng ta cách chúng ta cư xử với những người khác, cách chúng ta giải quyết các tình huống tồi tệ chẳng hạn như xe không khởi động được hoặc mất việc, cách đối xử với gia đình hàng ngày chúng ta, những người cha đang định hình con cái của mình.

Rèn luyện thành những người thắng cuộc

Nếu chúng ta muốn tạo ra sự khác biệt thực sự trong cuộc sống của các con, những người cha phải hành động như lá chắn và thanh gươm chống lại văn hóa tiêu cực, bảo vệ con khỏi cái xấu và điều tệ hại, đồng thời nuôi dưỡng tình yêu thương nơi chúng cho tất cả những điều đáng trân trọng trên thế giới này. Danh sách này là vô tận: đó là những người bạn, gia đình, các hoạt động như thể thao hoặc đi bộ đường dài, những cuốn sách hay, thiên nhiên, ngồi trước hiên nhà vào buổi tối.

Khi truyền lại cho các con khả năng tìm thấy niềm vui trong cuộc sống, chúng ta trao cho trẻ em tinh thần đương đầu trước những cơn bão tố sẽ ập đến. Mưa gió và bão táp là không thể tránh khỏi, nhưng nếu chúng ta dạy con tình yêu, lòng biết ơn, lý trí, và sự dũng cảm, những đức tính này sẽ là những bờ đê chống lại bất kỳ cơn gió mạnh nào mà con chúng ta gặp phải trên đường đời.

Hãy sửa chữa những lỗi lầm

Giống như Ngày Hiền Mẫu, đối với nhiều người, Ngày Từ Phụ không phải tất cả đều là ánh nắng mặt trời và hoa hồng. Đối với mỗi người cha có con, dù con đã lớn hay chưa, tổ chức một tiệc nướng ngoài trời ở sân sau cho ông nội/ông ngoại hoặc trao tặng rất nhiều món quà và những tấm thiệp bày tỏ lòng biết ơn cho ông, cũng có những người cha khác đã không nói chuyện với con gái và con trai của họ trong nhiều năm. Thật kỳ lạ là một số độc giả của tôi thấy mình trong tình trạng đáng buồn tương tự. Có lẽ những người con trưởng thành của quý vị nghĩ rằng quý vị là người cha tồi và không muốn dính dáng gì đến quý vị. Hoặc có thể quý vị là một người cha trẻ với những đứa con của riêng mình, nhưng từ chối mối liên hệ với người cha đã rời bỏ rơi bạn khi bạn còn bé.

Có lẽ Ngày Từ Phụ mang đến cơ hội để gặp một người con lạc lối từ lâu hoặc với người cha bị coi thường, hãy dành cho mối quan hệ đó một cơ hội nữa. Một tấm thiệp gửi qua bưu điện hoặc một cuộc điện thoại có thể là bước nhỏ đầu tiên hướng tới việc hòa giải mối quan hệ cha – con. Rốt cuộc, quý vị có gì để mất đâu?

Nào, khoác lên mình áo choàng của siêu anh hùng

Giống như cháu trai của tôi, nhiều người trong các quý vị là những người cha đang đọc bài viết này từng muốn trở thành siêu anh hùng khi còn nhỏ.

Vậy đây là cơ hội của các quý vị đó!

Jeff Minick  _  Minh Châu

Bố Tôi Hào Hoa

      Tôi từ Texas đến Cali thăm bố, bước vào nhà thấy bố già tuổi 80 ? tươi trẻ ? trong bộ đồ thể thao, áo thun và quần Basketball short hiệu NIKE tôi không thể không khen:

- Bố diện ? hàng hiệu phong độ nha.

      Trêu chọc bố cho vui chứ tôi nghĩ thầm bộ đồ kiểu này chắc là của mấy cháu mặc chán ? phế thảỉ cho ông xài giùm khỏi phí. Nhưng thật bất ngờ:

- Tiệm KOHLS, đang hạ giá $24.99 một chiếc quần đùỉ, quần hiệu gì bố không cần biết, chỉ là bố cần quần đùỉ nên mua về mấy chiếc, còn áo thun thì nhà có sẵn hàng tá, con cháu biếu tặng mặc chưa kịp cũ cái nào.

Bố sang thế, mua quần short Nike về làm quần đùỉ mặc trong nhà.

      Bố tôi còn khỏe mạnh và sống độc lập không muốn làm phiền con cháu. Bác tôi cũng thế. Thế là hai anh em cùng đang hưởng trợ cấp nhà nước, ở chung một căn nhà duplex 2 phòng thuê diện housing, nhà nước tài trợ bao nhiêu còn bao nhiêu thì hai anh em chia sẻ.

      Hai anh em ruột, hai ông già độc thân vui tính ngày ngày đánh cờ tướng rất là tương đắc vì cả hai cùng cao cờ. Con cháu của bố và của bác ở gần quanh đấy thường ghé chơi hay mang quà vặt bánh trái tới. Nơi đây như là một club của đại gia đình, là điểm hẹn cho con cháu tụ họp vui chơi với hai ông già chịu chơi , các cousin của tôi còn bày trò đánh bài ăn thua mỗi ván 1 đồng mà cha con, chú cháu mê mải đỏ đen chơi tới khuya vào những ngày cuối tuần, khỏi cần cất công đến casino. Có hôm bố tôi hên ăn nhiều tiền, một đứa cháu hỏi mượn tiền ông chú để gỡ lại, bố cho mượn, càng đánh nó càng thua. Bố tôỉ xóa nợ cho nó luôn, khỏi cần trả.

      Hôm nay bố nấu nồi cháo gà đãi con gái, lần nào tôi đến Cali bố cũng chiêu đãi tôi tận tình, cứ làm như tôi vẫn là đứa trẻ con ngày xưa của bố, khi mẹ mất bố đảm đang bếp núc nấu nướng cho các con mồ côi của bố được ăn ngon, được ấm lòng .

      Tô cháo gà và đĩa thịt gà miếng to miếng nhỏ chặt không đều đã bày ra bàn trông vẫn ngon lành, da gà vàng béo lại có rắc mấy sợi lá chanh thái nhỏ. Tôi thích quá, bố khoe:

- Cửa hàng gà tươi sống và gà làm sẵn ở ngay bên kia đường, còn lá chanh hái sau vườn nhà, mọi thứ đều tươi ngon..

      Trên bàn có nhiều đồ ăn vặt của người già, bánh đậu xanh, khoai lang luộc, hũ đậu phộng rang và hũ dưa chua bố mới muối hôm qua. Thấy bịch cam to trên bàn tôi tò mò lấy tờ receipt ngay bên cạnh bịch cam ra xem và kêu lên:

- Bịch cam 10 pound mà mười hai đồng. Quận Cam mà bán cam đắt thế?

Bố cười cười:

- Cam bố mua lúc nãy, chắc họ scan lộn món gì đó. Khi ấy đông người chờ tính tiền phía sau, bố không kịp suy nghĩ cứ móc tiền trả cho xong để khỏi phiền người khác. Ra ngoài cửa bố mới nhớ ra bảng giá bịch cam chỉ $5.99

- Vậy là họ scan nhanh quá thành double rồi. Bố chỉ việc quay vào khiếu nại là xong chứ gì.

Bố tôi tỉnh bơ:

- Chợ búa đông, cô tính tiền bận rộn, bố thì cần về nhà ngay cho kịp nấu nướng sợ con đến đói bụng, mấy đồng bạc chẳng là bao mà mất thì giờ cả đôi bên. Bố về luôn.

Tôi cằn nhằn:

- Bố vừa hoang phí vừa cả nể. Lúc nào cũng chịu thiệt thòi.

      Không lạ gì tính bố, tôi chỉ biết tiếc rẻ mấy đồng bạc giùm bố, một ông già ăn trợ cấp tiền già, nhưng luôn tiêu xài sang và rộng rãi với mọi người. Có lần bố đưa tôi ra Phước Lộc Thọ ăn hàng, ông đi qua bà đi lại thì gặp một người quen bố mời vào ăn cùng, ông kia cũng như bố lãnh tiền già, chẳng biết ai giàủ hơn ai, nhưng bố cương quyết dành phần trả tiền thiếu điều muốn cãi nhau với người ta.

      Bố kể mỗi ngày bố ra chợ Việt Nam mua tờ báo và bao giờ cũng cho ông homeless người Việt ngồi ngay bên cửa chợ vài đồng đủ mua ổ bánh mì thịt, hôm nào bố không đến là cảm tưởng như ông homeless đang chờ mong, hôm sau bố cho ông ấy bù tiền hôm qua. Cứ làm như trả nợ hợp đồng mà thực tế chắc gì ông homeless ấy chờ mong và nhớ đến bố. Tuy nhiên cũng nhiều lần bố đành lỗi hẹn vì cạn túi, lương tiền già chưa lãnh nên bố đành ngoảnh mặt làm ngơ ông homeless.

      Những chuyện hào phóng lặt vặt này tôi nghe đã nhiều, bố cơ hàn mà còn tử tế thế, nếu bố tôi mà là tỷ phú giàu có chắc cũng mở kho bạc donate cho xã hội không thua gì ngài Bill Gates.

      Ðàn ông hào phóng thường được phụ nữ yêu thích, thành ra bố tôi vừa hào phóng vừa hào hoa, tôi nghe mẹ kể ngày xưa ở ngoài Bắc bố đã có bồ. Khi ấy mẹ còn ở nhà quê, bố theo ông nội đi buôn bán ngược xuôi thường xa nhà. Ấy là mẹ nghe người ta đồn thế chứ chưa bao giờ bắt quả tang hay có bằng chứng và chuyện bố có bồ vẫn chỉ là chuyện cổ tích.

      Năm 1975 mẹ chúng tôi mất, bố mới 48 tuổi mà chẳng hề có bà bồ nào, tất cả tình thương bố chỉ dành cho các con và niềm đam mê chơi cờ tướng. Bố là danh thủ cờ tướng của vùng Hạnh Thông Tây, ai muốn chơi cờ với bố đều phải test qua một vài ván đánh thử xem trình độ cao thấp của nhau rồi mới dám đánh thật. Bố thích đấu với những tay cờ ngang ngửa, ai kém tài thì bố chấp trước một hai nước cờ thế mà các tay em ấy vẫn không dễ dàng thắng được.

      Sang Mỹ, bố vẫn mê đánh cờ và đường tình cũng chẳng yêu ai. Có một bác gái tên Huệ gặp bố thường xuyên ở hội người già, bác cảm mến bố, thỉnh thoảng có món gì ngon hay trái cây vườn nhà tươi ngon bác hái mang đến hội người già tặng bố, nếu không gặp bố thì bác Huệ quyết chí lội bộ khoảng hơn 2 mile từ hội người già đến tận nhà bố để trao món quà cho bằng được. Bố mời bác Huệ ở lại chuyện trò cho tới khi gọi được thằng cháu đến nhờ nó chở bác Huệ về nhà, kẻo tội nghiệp bác lại đi bộ những mấy mile đường dài nữa.

      Chẳng biết đó là tình tri kỷ hay tình già cho tới một ngày con gái bác Huệ dọn nhà đi nơi khác xa hơn, bác không thể hàng ngày đi bộ tới hội người già được nữa và mối tình già đã vội vàng chết non chết yểu.

      Trong giấy được gói ghém cẩn thận thì thấy một tấm hình cũ rơi ra, tấm hình rất cũ nhưng vẫn còn nguyên vẹn, chẳng ai xa lạ là hình bố mẹ tôi bên nhau, một đứa con mẹ bế trên tay và một đứa con gái đứng cạnh bố chính là tôi. Hình ảnh gia đình hạnh phúc đẹp đẽ. Thật bất ngờ mặt sau tấm hình là nét chữ rắn rỏi của bố ghi Hà Nội ngày tháng năm và những lời tha thiết rằng: Tặng em tấm hình anh đứng cạnh vợ con anh để em nhìn thấy anh làm kỷ niệm. Hẹn em kiếp sau

      Tôi thắc mắc và ngạc nhiên bố định gởi tặng ai tấm hình này và tại sao không gởi mà còn giữ lại cho đến bây giờ?

Tôi cầm tấm hình chạy ra phòng ngoài chìa tấm hình ra và hỏỉ tội bố:

- Có phải ngày xưa bố định tăng cô người yêu tấm hình này không? Thì ra bố có bồ là thật mà mẹ vẫn không có chứng cớ gì?

Bác tôi đang ngồi cạnh đấy, lên tiếng:

- Bố cháu hồi trẻ đẹp trai, giỏi ăn nói, đi buôn bán khắp đó đây, lên mạn ngược mấy cô Mường cô Mán thích, về miền xuôi mấy cô thị thành cũng ưa..

Bố tôi không hề phủ nhận, giọng bố bồi hồi cảm xúc:

- Ðúng là ngày ấy chẳng biết bố có duyên gì mà lắm cô yêu. Một cô Hà Nội yêu bố say đắm nhất, là cô Thi, bố cũng cảm thấy rung động vì cô Thi. Nhưng nghĩ lại còn vợ con nơi chốn quê nhà. Ngày bố tạm biệt Hà Nội đã định gởi tấm hình này cho cô Thi, để cô biết sự thật bố đã có gia đình vợ con và lời hứa hẹn kiếp sau để dứt tình. Thà cả hai cùng đau khổ một lần còn hơn là lao đầu vào mối tình tuyệt vọng và làm khổ lây người khác.

Tôi cũng bồi hồi không thua gì bố:

- Nhưng bố đã không gởi tấm hình này cho cô Thi, Vì sao ?

- Con ạ, bố ác quá, nhẫn tâm quá nếu cô Thi nhận tấm hình này và thấy người mình yêu hạnh phúc bên vợ con, cô Thi càng tủi thân, càng đau buồn.

Bố ngừng một chút cho vơi bớt cảm xúc và kể tiếp:

- Tấm hình đã ghi lời nhưng bố không nỡ gởi và không bao giờ gởi, bố giữ lại để nhớ mãi cái ngày bố đã quyết định từ bỏ tình yêu sai trái của mình về với gia đình vợ con. Bố im lặng và không hề liên lạc với cô Thi cho tới ngày bố di cư vào Nam năm 1954. Ngày ấy khi bước chân xuống tàu bố đã bùi ngùi để lại chút tình nơi kinh thành Hà Nội.

Tôi bâng khuâng:

- Rồi cô Thi có di cư vào Nam không ?

- Chắc là không. Bố vẫn mong cô Thi cũng sang được vùng đất tự do. Nhưng khi mới vào Nam bố tìm hiểu qua người quen tại các trại tạm cư, không có bất cứ tin tức gì của cô Thi cũng như của gia đình cô.

      Tôi thở dài thấy thương bố và thương cô bồ ngày xưa của bố quá. Nếu đời như là thơ, nếu đời như là mơ thì sau năm 1975 cô Thi từ Bắc vào Nam và gặp lại người tình đã góa vợ, nối lại duyên xưa. Hay muộn màng hơn nữa nhưng vẫn còn kịp, bây giờ bà Thi đã sang Mỹ và ngày mai ngày mốt đâỷ tái ngộ với bố tôi tại hè phố Bolsa hay trong khu Phước Lộc Thọ cho bố tôi được trả nợ tình xưa thì vui biết mấy cần gì phải đợi đến kiếp sau.

      Cuối cùng người đàn ông hào hoa này vẫn là người chồng tốt của mẹ tôi và là người cha dễ thương của chúng tôi.

Nguyễn Thị Thanh Dương

Bố Tôi 

Ngày bố tôi  sắp về hưu, lúc ấy ông gần 65 tuổi, tôi thấy ông có thái độ lạ lùng,  không là con người ông vẫn là lúc trước. Ông đã thay đổi không những về tính nết  mà cả về cách cư xử và hành động. Nói cách khác, ông đã trở thành một con người  khác lạ trong gia đình. Ông càng ngày càng ít nói và cuối cùng gần như không còn  nói một câu nào suốt ngày, chỉ trả lời vắn tắt “có” hay “ không” khi chúng tôi  hỏi, và nhiều khi im lặng không trả lời khi câu hỏi bắt ông phải nói ra một câu  dài. Đối với mẹ tôi, ông càng không nói, chỉ lầm lầm lì lì. 

Ông vốn là  một người nóng tính, hay cau có gắt gỏng, hơi một tí là la hét um sùm. Bây giờ  ông chỉ suốt ngày yên lặng, không để ý tới ai, như thể ông chỉ còn sống cho mình  ông. Có lẽ vì ông không còn giao tiếp với mẹ tôi nhiều nữa nên ít còn cọ sát, ít  đụng chạm. Những vụ to tiếng thường xuyên đối với mẹ tôi đã mất hẳn, vì ông  không còn nói gì với bà nữa, ông chỉ còn là một sự hiện diện trong nhà, có cũng  như không. 

Ông cũng đã cả đời tỏ ra là một người khó tính, luôn luôn đòi hỏi sự  tuyệt mỹ, đòi hỏi cái tối đa, cái nhất, không hẳn là chỉ đối với mẹ tôi và chúng  tôi mà ngay cả đối với chính ông nữa. Ông ít khi bằng lòng liền với những công  việc chúng tôi làm, ông thường hay phê bình chỉ trích, đôi khi bắt chúng tôi sửa  hay làm lại. Chúng tôi thấy ở nơi ông một con người khó hợp với, khó sống cùng  vì thế! 

Nhưng ông lại là một con ngưòi nhiều  tình cảm, ông sống cả đời vì chúng tôi, ông thương chúng tôi hơn cả chính ông,  ông làm cái gì cũng vì người khác, kể cả những người không ruột thịt máu mủ.

Ông  lo lắng từng tí cho chúng tôi, ngay cả khi chúng tôi đã trường thành và đã có  gia đình riêng. Ngày ông có các cháu nội, ông dành bao nhiêu thì giờ rảnh chơi  với chúng, đùa nghịch với chúng như một đứa bé con, ông cũng giỡn, cũng cười,  cũng chơi như chúng, coi chúng như những đứa bạn nhỏ của mình.

Ấy thế mà bỗng  nhiên ông đã thay đổi hoàn toàn, ông không còn thân thiết với ai trong nhà nữa.  Dường như ông chỉ còn sống cho bản thân ông, ông chỉ còn nghĩ đến ông, không còn  ai xung quanh ông là quan trọng nữa. Ngay cả các cháu nội, ông cũng không còn  bồng bế, nô đùa với chúng, ông đã quên chúng, ông không xa lánh nhưng không còn  gần gũi như xưa. 

Nhưng  cái khác lạ rõ ràng nhất là sự đối xử của ông đối với mẹ tôi. Ngày xưa ông  thương yêu mẹ tôi biết là chừng nào. Ông sống vì bà, ông cố gắng, hy sinh vì bà. 

Ông đã từng chăm sóc cho bà như chăm sóc cho một người tình, lúc nào cũng muốn  có bà bên cạnh. Nhưng mối tình nóng hổi ấy đã phai nhạt với năm tháng, một phần  bởi vì mẹ tôi không hiểu rằng có ông là một cái gì quí mà trời cho, bà luôn luôn  coi việc có ông như là một sự đương nhiên, bà không gây dựng hay tìm cách nuôi  dưỡng cho mối tình tiếp tục nẩy nở hay ít ra là không suy tàn.

Vì thế mà dần dần  giữa hai người không còn sự thắm thiết của thuở xưa nữa, không còn sự cảm thông,  sự hiểu biết nhau, không còn mối tương quan thắm thiết giữa hai người bạn đời,  trái lại chỉ còn sự cay đắng, sự chống đối, sự bất đồng, và có thể nói gần như  là sự hận thù. Vì vậy mà mẹ tôi coi sự thể ông đã thôi không giao tiếp với bà  nữa như là một điều may mắn, bà khỏi bận tâm, khỏi suy nghĩ, và nhất là khỏi  phải đối phó với những khó khăn mà, bà nói do ông gây ra. 

Sau ngày ông về hưu, ông lại còn lạ lụng hơn nữa. Ông  cứ suốt ngày ngồi trong phòng đọc sách, viết văn, hay suy tư. Ông hay ngồi hàng  giờ với một ly rượu và bao thuốc nghĩ ngợi, tôi không hiểu ông nghĩ gì, cái gì  làm cho ông bận tâm khi mà ông đã về hưởng tuổi già, khi đáng lý ra ông phải  được hưởng sự thanh thản của tâm hồn?

Tôi không dám hỏi ông, mặc dầu những lần  tôi về thăm nhà cùng đứa con ba tuổi, tôi không thấy ông vui, ông chỉ ra ôm đứa  cháu, hôn nó một cái rồi lại đi vào trong phòng riêng của ông.

Tôi có cảm tưởng  ông sống trong một thế giới cô lập của riêng ông, ông không còn màng tới những  gì xẩy ra bên ngoài căn phòng đó, ông đã bị lôi cuốn vào một thế giới của ảo  tưởng, của tiềm năng, ông sống với những mơ ước mà ông đã không thực hiện được  trong cuộc đời mình.

 Thế  rồi một hôm, khi không ai để ý đến ông, ông đã ra đi, ông đã biến mất để cho đến  khi đứa cháu nội vào gọi ông ra ăn cơm chiều thì cả nhà mới hay ông không còn ở  đó nữa, ông đã đi rồi.

Tôi vào trong phòng ông lục lọi xem ông có mang thứ gì  theo hay không, thì thấy ông chỉ đi người không, ông đã mặc bộ đồ khi ông còn đi  làm. Trên bàn có tờ giấy nhỏ xíu, trên đó ông viết: "Tôi đi rồi tôi sẽ về, không  có gì phải lo lắng cả. Đừng đi tìm tôi vô ích." 

Và đúng như lời ông dặn dò, chúng tôi không đi tìm ông. Mẹ tôi chẳng  tỏ vẻ lo lắng gì cả. Bà nói: 

 -Để cho bố chúng  mày đi chơi cho sướng cái thân. Ở với tao ông thấy khổ, tao cho ông ấy đi ở với  gái trẻ, đi chán ông ấy sẽ về! 

 Cái sai lầm ở  mẹ tôi là ở chỗ ấy. Bà nói cứ để cho bố tôi đi, nhưng rồi ở nhà ai lo công việc  trong nhà? Mặc dù bố tôi có vẻ bất thường nhưng ông vẫn là người quyết định mọi  việc, ông vẫn lo giải quyết những vấn đề khó khăn như vấn đề tiền bạc, vấn đề  sửa sang nhà cửa, và nhất là khi phải đối phó với người ngoài.

Nay ông đi rồi  thì mẹ tôi đâu có biết phải làm những công việc ấy? Tôi sẽ phải đứng ra thế ông,  nhưng nay tôi đã có gia đình riêng, tôi lo thân tôi chưa xong, nhiều khi còn  phải hỏi ý kiến bố tôi thì làm sao bây giờ? 

Vả lại có ông ở nhà thì mẹ tôi còn lo dọn dẹp nhà cửa, đi chợ đi búa  về làm cơm cho ông ăn. Nay ông đi vắng mẹ tôi, vốn dĩ lười, cứ để nhà bừa bộn,  không lau chùi nên nhà bếp nhà tắm bẩn như hủi.

Trong phòng ngủ quần áo mặc rồi  mẹ tôi chất đống, chẳng buồn treo lên mà cũng chẳng đem đi giặt. Phòng khách  phòng ăn ôi đủ thứ la liệt, sách báo, kẹo bánh, đồ dùng xài xong vẫn vứt đó,  chén trà, cốc nước uống xong không buồn dọn, có khi để đó vài ba ngày, một tuần. 

Đồ mua về vứt ngay cửa ra vào có khi cả mấy tuần không đem cất. Mỗi khi về  nhà thăm mẹ tôi, hai vợ chồng tôi phải dọn dẹp cho bớt ghê mắt, riêng tôi chỉ sợ  bố tôi về bất tử thì lại có chuyện. 

 Mẹ  tôi hay cãi lại ông làm ông nổi giận đập phá đùng đùng. Bà có tật hay dựng đứng  câu chuyện lên rồi đổ lên đầu bố tôi, làm cho bố tôi phát điên lên thì mới thôi.  Hơn nữa, mẹ tôi là dân Hà Đông, bà có cách nói xéo, làm người nghe rất khó chịu. 

Bố tôi ghét cái tính xấu đó của bà nhưng chẳng làm được gì. Bố tôi nói càng về  già mẹ tôi càng có nhiều hành động làm cho bố tôi bực bội.

Tối đến bà thức có  khi đến hai giờ sáng chỉ để ngồi xem báo hay xem truyền hình. Bố tôi dục đi ngủ  bà cứ lờ đi. Sáng ra bà không dậy nổi, bố tôi chuẩn bị bữa ăn sáng xong, bà cũng  chưa chịu dậy, đến khi bố tôi ăn xong bà mới ra ngồi ăn.

Cơm tối cũng vậy, mẹ  tôi đi làm tan sở không về liền, bố tôi chờ không được dành dọn cơm lên ngồi ăn,  ăn nửa chừng thì bà về. Bố tôi ăn xong đi nơi khác, mẹ tôi ngồi ăn, cả tiếng  đồng hồ sau vẫn chưa xong, bà cứ ngồi một mình chậm rãi ăn, lúc nào muốn thôi  thì thôi. 

 Nay bố tôi đi rồi thì mẹ tôi chẳng  còn đối tượng để mà chống đối nữa, bà dành toàn thì giờ đọc báo hay coi truyền  hình. Bà có thể ngồi đọc báo hoặc coi truyền hình hai ba tiếng đồng hồ, quên ăn  quên ngủ.

Tin tức gì bà cũng thuộc nằm lòng. Bà cứ kể đi kể lại những gì bà học  được, nhiều khi người nghe phải nhắc là bà đã nói hai ba lần rồi thì bà mới thôi  kể.

Bà cũng có thể ôm điện thoại nói chuyện với bạn bè hết giờ này sang giờ  khác. Còn nói đến việc đi mua bán thì có khi mẹ tôi đi không còn biết giờ về. Bà  đi đến đâu cũng xem hết thứ này đến thứ kia nhưng không mua, bà chỉ thích xem để  mà xem, để mà biết. Cái gì bán ở đâu bà đều biết, nói đến cái gì bà cũng  hay. 

 Có  một điều là mẹ tôi hay nói nhưng không bao giờ làm. Bà muốn cái gì thì cứ nói  lên cho bố tôi nghe, rồi nếu ông không làm thì bà than, bà trách. Bà nói bảo làm  không làm để bây giờ như thế này, như thế kia. Mà khi bà không bằng lòng một  chuyện gì thì bà cứ nói tới nói lui, có khi cả hai ba năm sau bà vẫn còn lôi  chuyện cũ ra mà nói. Bố tôi đến khổ vì bà, nhưng ông cho đó là vì bà già, bà  thay đổi tính nết, bà khó chịu cũng như tất cả những người đàn bà khác khi về  già. Khi bố tôi góp ý với bà thì bà nói với bố tôi: 

-Không  vừa ý thì đi tìm gái mười tám cho nó hầu hạ, để cho tôi yên thân. 

 Tôi không hiểu trong đầu bà nghĩ gì mà lại nói thế,  nhưng tôi biết bà cũng không sung sướng gì. Câu nói đó thể hiện một sự bất mản cùng cực.

Có một điều tôi thấy lạ là thay vì đạp đổ, tại sao bà không chịu có  một thái độ xây dựng? Tâm lý người đàn bà vào cái tuổi trên năm mươi hẳn là rất  phức tạp, tôi không hiểu được những biến chuyển sinh tâm lý xẩy ra nơi họ. Tôi  nghe nói là chính những người đàn bà đó cũng không hay biết rằng họ đã thay đổi,  họ đã khác xưa, và vì thế họ khăng cho rằng họ vẫn thế, lỗi là do những người  khác chứ không phải tại họ. 

 Tôi nghĩ bố tôi  đã chán cái cảnh cơm không ngọt canh không bùi, ông đã không chịu nổi cái uơng  ngạnh của mẹ tôi, ông muốn sống những ngày còn lại trong yên bình, và vì thế ông  đã rút lui vào cái thế giới của riêng ông, vào giữa bốn bức tường của căn phòng  làm việc mà xưa kia ông không thích vào.

Nhưng như thế cũng không mang lại cho  ông niềm sung sướng, vì ai sướng khi chỉ sống trong môi trường chết, môi trường im lìm, không tiếng nói, tiếng cười? Ai có thể ngày đêm chìm đắm trong sự u mê,  sự day dứt của nội tâm? Tôi biết ông đang bị giằng co giữa bổn phận và hạnh phúc  cá nhân. Ông đã không chịu ly dị vì còn con cái, còn các cháu của ông mà ông  thương yêu vô ngần. Mẹ tôi đã bao lần nói thẳng vào mặt ông:  

-Sao ông không ly dị tôi cái quách đi cho rồi? Để mà còn đi tìm gái  tơ mà hưởng đời chứ? Ông còn tiếc cái gì nữa? 

 Tôi không biết bà có thực sự muốn thế không, nhưng tôi thấy bố tôi  chỉ cắn răng lại để khỏi nói câu gì, vì tôi biết nếu đổ thêm dầu vào lửa tất nó  sẽ bùng lên và không còn cứu chữa được nữa.   

 Ngày  bố tôi ra đi, chúng tôi tưởng ông đi đâu chơi một hai ngày. Nhưng cả tháng trôi  qua chúng tôi không thấy về, tôi cũng hơi lo lắng. Tôi gọi điện thoại đến các  bác, các chú, bạn bè của ông thì không ai biết ông đi đâu, ông không hề thổ lộ kế hoạch của ông cho ai hết.

Họ cũng ngạc nhiên về hành động này và không ngờ bố  tôi lại có thể làm cái chuyện bất thường như thế. Nhưng tôi thì không ngạc nhiên  chút nào.

Ngày ông còn trẻ ông đã làm nhiều chuyện ngông cuồng. Đang đi làm yên  bình ở sở này, ông vì bất bình một chuyện gì, ông xin nghỉ và sang làm một sở  khác.

 Trong cuộc đời ông, ông đã thay đổi việc làm như chong chóng, ông đã không  làm một công việc gì quá năm năm. Ông tuyên bố làm lâu một nơi chán, ông thấy  cần thiết phải thay đổi.

May mà ông là người có chí, ông luôn luôn trau dồi kiến  thức, và ông có khả năng trí tuệ phi thường, không có một công việc gì mà ông  không làm cho bằng được.

Cuộc đời ông đã có những lúc khổ cùng cực, ông đã phải  làm những công việc nặng nhọc hay thật tầm thường để tạm sống. Ông có tinh thần  đấu tranh phi thường, dù ở bất cứ hoàn cảnh nào ông cũng cố vươn lên để thoát  khỏi sự cơ cực.

Ông rất tự hào về những thành quả ông gặt hái được trong cuộc  đời. Tất nhiên tôi rất hãnh diện về con người phấn đấu của ông, tôi rất muốn  giống ông và ông đã là gương sáng dẫn đường cho tôi đi. Chính vì tôi nhìn vào ông, noi gương ông, mà cũng đã thành công nhanh chóng và tiến lên trong sự nghiệp của mình. 

 Và như thế bố tôi đi đâu, không ai biết, cho đến một hôm chúng tôi nhận được một tấm thiệp ông gởi về đề  tên Bé Mai, đứa con gái đầu lòng của em tôi, sanh ra khi ông không có nhà. Tấm  thiệp mang những giòng chữ nắn nót của ông như sau:

  Cháu Mai thương yêu của Ông Nội, 

Ông rất tiếc khi  cháu ra đời ông không có mặt để bồng cháu ngay từ khi mới lọt lòng mẹ. Vì hoàn  cảnh đặc biệt ông không thể về ngay thăm cháu, nhưng khi nào ông về thì ông hứa  sẽ không quên có quà cho Bé Mai của ông. 

Ông hôn cháu và yêu  cháu vô cùng. 

 Nhìn con dấu bưu điện chúng tôi  ngạc nhiên thấy rằng ông đã gởi nó từ một tiểu bang xa xôi cách chúng tôi cả mấy ngàn dặm.

Thì ra ông đã quyết định ra đi thật xa, đi như thể đi trốn cái nơi đã  làm cho ông buồn khổ, đi để mà quên lãng, đi để không còn gì gắn bó với một dĩ  vãng đau thương. 

Thành phố ông đang ở cũng là  một thành phố lớn, nơi đó cũng có nhiều ngưới Việt sinh sống. Tôi chưa bao giờ  đặt chân đến nơi đấy nhưng tôi nghe nói nơi đó sinh hoạt của cộng đồng cũng cao,  cũng có nhiều người làm ăn buôn bán nhộn nhịp, và nhiều khu cũng sầm uất không  khác gì nơi tôi đang ở.    

Trong  khi chúng tôi rất xúc động khi nhận thiệp ông gởi về thì mẹ tôi vẫn dửng dưng như không. Bà cũng chẳng buồn cầm đến lá thơ mà cũng chẳng hỏi xem bố tôi đã  viết những gì trong ấy.

Tôi lấy làm lạ sao mà mẹ tôi lại có thể dứt tình với bố  tôi như vậy. Tôi muốn tìm hiểu xem bố tôi đi xa như thế để sống với ai, không phải vì tôi tò mò hay muốn tìm cách kết tội ông, mà là vì tôi thương ông. Tôi  thương bố tôi vì tôi biết chẳng đặng đừng bố tôi mới phải ra đi như thế, tôi  biết rằng xa các con cháu ông nhớ lắm và cũng khổ sở không ít. Và tôi định tâm  một ngày nào gần đây tôi sẽ xin nghỉ một tuần lễ để đi tìm ông. 

Tôi chưa kịp đi thì bố tôi về. Ông về vào lúc đêm tối  khi mẹ tôi đã đi ngủ, ông lẳng lặng mở cửa vào nhà, rồi vào phòng ông nghỉ.

Sáng hôm sau khi mà mẹ tôi còn ngủ thì ông đã thức dậy pha trà uống và ngồi đọc báo ở ngoài phòng khách. Nghe tiếng động mẹ tôi tỉnh dậy và thấy ông, bà rất ngạc  nhiên. Ông đi như vậy là gần ba tháng trời, ra đi ông không nói cho ai hay mà về  cũng chẳng báo trước. Mẹ tôi nói: 

-Tôi tưởng ông đi luôn rồi  chứ! Sao lại còn về? Tôi tưởng ông đi cho sướng cái thân thì còn về nhà làm gì cho khổ thêm cả tôi nữa? 

 Bố tôi cứ im lặng  chẳng nói câu gì. Mẹ tôi nói thêm: 

-Nó bòn hết của rồi nó đuổi ông đi chứ gì. Bây giờ lại về lấy thêm tiền mang đi nuôi nó chứ  gì? 

 Cáu quá bố tôi nói lại: 

-Bà xem tôi có lấy đồng xu nào mang đi không nào? Bà đừng có ăn nói hồ đồ. Đừng có làm cho tôi điên tiết lên. Khôn hồn thì để cho tôi yên!  

  Mẹ tôi vừa đi xuống bếp vừa  nói:  

-Ông không có tiền thì nó ăn cai gì mà nó nuôi ông? 

Thế là bố tôi đập bàn một cái rầm, rồi  nói: 

-Đã bảo câm cha nó cái miệng lại mà không chịu câm. 

 Bố tôi đi vào phòng của ông đóng xầm cửa lại. Thế là ông lại trở về với cái thế giới của ông, trong cái thế giới đó không có người vợ oái oăm, khó chịu mà ông nay ghét thậm tệ. 

 Chiếu  thứ bẩy nghe tin bố tôi về, hai anh em tôi mừng rỡ, định tổ chức đi ăn cơm chiều  cho cả gia đình. Em tôi bế bé Mai về ra mắt ông nội, ông mừng hết sức, ông ẵm bé, ông hôn, ông không chịu rời đứa cháu cưng của ông.

Ông về ông đã mua cho cháu ông một tấm lắc đeo tay bằng vàng tây, ông lấy ra đeo cho cháu rồi bắt chụp cho ông cả chục tấm ảnh ông bồng bé Mai của ông. Thấy ông vui sướng, chúng tôi  mừng quá chừng, mẹ tôi tức tối nói: 

-Sao ông không đẻ một bé Mai của ông mà ôm mà thương yêu? Lấy một con vợ mười tám tuổi thì nó đẻ cho chứ  có khó gì? 

 Thế là bố tôi giận, không đi ăn  cơm chiều nữa, ông nói ông “không đi ăn với con mẹ khó chịu đó”.

Ông bảo mẹ tôi là việt cộng, chuyên môn phá hoại, cứ đến lúc cả gia đình vui vẻ thì bà phải làm  một cái gì để phá, để chọc giận bố tôi, làm cả nhà hết vui vẻ. Mẹ tôi chẳng cần  có bố tôi đi, bà nói tỉnh bơ: 

-Bố mày dỗi, để cho ông ấy ở nhà. Mình đi mình cứ đi! 

 Chúng tôi đành đi mua đồ ăn về nhà, bố tôi không còn hứng, ông ăn hai ba miếng rồi bồng bé Mai vào trong phòng ngồi ôm cháu. Mẹ tôi ngồi ăn vui vẻ như không có chuyện gì, trong  khi chúng tôi thì rầu thối ruột. 

Những ngày  ông ở nhà, chiều nào ông cũng đến thăm các cháu nội, nhất là cháu bé gái bé bỏng  của ông. Nhưng vì ở nhà không được vui, hai tuần sau ông lại ra đi, ông đi mà không nói trước với ai, tự dưng ông biến mất, không để lại một vết tích  gì. 

Thế rồi mỗi tháng ông biên thơ về cho các cháu, ông hỏi thăm, nói chuyện này nọ, và thơ nào ông cũng nói ông nhớ chúng nó, nhất là bé Mai của ông. Ông muốn chúng tôi gởi hình các cháu cho ông và ông cho một hộp thơ để chúng tôi gởi tới đó.   

Sáu tháng trôi qua, không thấy ông về thăm nhà, chúng tôi sốt ruột, tôi bèn xin nghỉ một tuần đi tìm ông. Tôi nghĩ tôi biết thành phố nơi ông ở, tôi chỉ cần đi hỏi  thăm thì sẽ tìm được ra ông, nhưng tôi đã lầm. Năm ngày trời tôi đi khắp các khu  phố có người Việt làm ăn buôn bán hỏi thăm, không ai biết và không ai nhận ra người trong tấm hình của bố tôi mà tôi đưa cho xem.

Ban ngày tôi đi mỏi cả chân, chiều tối về khách sạn, tôi điện thoại cho những người quen biết ông hiện đang ở vùng này để xem bố tôi có liên lạc với ai không, thì cũng không ai biết tin gì vì ông không hề tiếp xúc với họ. Thật là một chuyện lạ lùng, như thể ông muốn  giấu hết tất cả mọi người về sự hiện diện của ông ở nơi đây. 

Đến tối hôm thứ sáu, khi tôi đã thất vọng tưởng phải bay về tay không, thì bố tôi gọi điện thoại đến khách sạn hỏi tôi. Ông nói ông được biết tôi đi tìm ông nên ông muốn gặp tôi nói chuyện.

Ông hẹn sáng thứ bẩy hai bố con đi ăn sáng gặp nhau, vì chiều tôi đã lên máy bay trở về. Ông cho nơi hẹn và giờ hẹn rồi thôi không nói gì hơn nữa. 

 Đêm hôm ấy tôi trằn trọc không ngủ được. Tôi không hiểu tại sao ông  biết tôi đến đây đi tìm ông mà ông gọi? Tại sao ông lại chọn nơi này mà đến ở?  Ông sống với ai nơi đây? Thật là những điều bí hiểm. 

Sáng hôm sau tôi đến nơi hẹn sớm cả nửa tiếng đồng hồ vì tôi muốn xem ông tới bằng cách nào và với ai. Đúng giờ hẹn tôi thấy một chiếc xe hơi loại sang đậu lại cách nơi đây vài trăm thước và tôi thấy ông bước xuống.

Ông mặc một  bộ đồ mà tôi chưa thấy bao giờ, trông rất lịch sự, ông bước rất khoan thai, vẻ mặt tươi tỉnh, không ủ rũ như khi ở nhà.

 Cái gì làm ông thay đổi như vậy, tôi tự  hỏi. Tôi thấy ông đẩy cánh cửa tiệm ăn, nhìn một vòng, thấy tôi, ông cười và tiến tới. Ông nói: 

-Làm gì mà con phải đi tìm bố vậy? Thư thả rồi bố về chứ gì? 

-Con muốn sang đây thăm bố và xem bố sống làm sao. Ở nhà chúng con hơi lo… 

-Sao phải lo? Bố sống  ở đâu chẳng được? Thôi con đã đến đây thì để bố kể hết chuyện cho con nghe. Con lớn rồi chẳng có gì mà phải giấu con nữa. 

 Người hầu bàn đến, chúng tôi gọi phở và cà phê đen. Bố tôi hỏi chuyện ở nhà ra sao, tôi nói mọi chuyện vẫn bình thường, các cháu nhớ ông lắm, chúng cứ hỏi ông đâu. Nghe nói vậy vẻ mặt bố tôi hơi thay đổi, phảng phất một nỗi buồn, tôi biết ông cũng nhớ các cháu ông lắm. 

 Phở  mang ra, chúng tôi vừa ăn vừa nói chuyện. Tôi hỏi: 

-Bố ở đây với ai? Ăn uống làm sao? 

Ông ngừng ăn, tay vẫn còn cấm hai chiếc đũa, nhìn tôi như muốn xem tôi có ẩn ý gì không. Ông ăn thêm vài ba gắp rồi đẩy bát phở sang một bên, cho đường vào cà phê uống. Ông nói: 

-Bố ở với một người bạn quen từ lâu lắm rồi, con không biết bà ấy. Bố quen từ trước khi lấy mẹ con. 

-Bố tìm bà ấy hả bố? 

-Không, tình cờ bố gặp lại. Đã gần 40 năm trôi qua. Bố không nhận ra bà ta nhưng bà ta nhận ra bố. Thật là một chuyện lạ lùng!  

-Bố gặp hồi nào? 

-Cách đây 5 năm, ở Paris, tại nhà một người bạn chung của hai người. 

-Sau đó bố vẫn tiếp  tục liên lạc? 

-Thỉnh thoảng, bố nói chuyện điện thoại thôi. Lúc sau này bố buồn thì tâm sự nhiều hơn. Bà ấy góa chồng đã hơn mười năm nay rồi, có một đứa con gái nay cũng bằng tuổi con. Bà làm ăn buốn bán nên khá gỉa, nhà cửa rộng mà không có ai ở, chỉ có hai mẹ con nên mời bố sang chơi. 

-Thế rồi bố ở luôn ? 

-Không bố đâu có tính ở luôn? Ở nhà lúc nào tinh thần cũng căng thẳng, làm sao bố chịu mãi cho được. Bố bị suy nhược thần kinh vì thế. Ở đây thoải mái, bố thấy dễ thở, bố bớt u sầu, không còn buồn bực. Bố ở tạm một thời gian cho khỏe lại… 

-Con thấy bố có khá hơn ở nhà, bố bình thường hơn trước, con mừng lắm. Nhưng ở như thế mãi sao tiện? 

-Người ta mời bố, chứ bố có xin đâu? Nhà cửa rộng thênh thang để không, không ai chăm nom, bố làm quản gia, người ta còn mừng. Nói thế chứ bà ta thương bố, thấy bố buồn khổ, muốn giúp. Bố không thấy có gì phiền hà… 

-Cơm nước thì sao hả  bố? 

-Ở chung nhà thì ăn chung chứ có gì đâu? Bố ăn đâu có bao nhiêu? 

-Bố có góp tiền hàng tháng không? 

-Bà ấy đâu chịu lấy? Bà nói, bố đến ở là vui cửa vui nhà, bố không  phải lo lắng gì cả. Tiền mà làm gì hả con? 

-Thế còn tiền máy bay đi về? 

-Con Thủy nó mua cho bố. Quần áo bố mặc cũng vậy, nó thương bố lắm! Mỗi lần bố về nhà, cả hai mẹ con cứ thấp thỏm, chỉ sợ bố không qua nữa! 

-Vì vậy mà lâu quá bố không về nhà? 

-Có lẽ vậy. Không có vé máy bay thì làm sao về? Mà về đến nhà là lại có chuyện, bố không muốn về nữa! Mẹ con đâu còn thương bố nữa? 

-Bà ấy thương bố nhiều lắm phải không? 

-Không  biết, nhưng ở đây không bao giờ có một vấn đề gì để buốn phiền! 

-Bố thích ở đây hơn? 

-Không hẳn là thế! Hoàn cảnh bó buộc. Bố đâu còn cách lưạ chọn nào khác? Xa con và các cháu, bố nhớ lắm  chứ! 

-Con biết! Thôi con nghĩ thế này cũng được. Bố cần có cuộc sống riêng của bố, con không dám nói gì. 

-Con về cứ coi như không tìm ra bố. Chớ có nói gì với ai. Cái này là bí mật giữa hai bố con mình. 

-Thưa bố vâng! 

Chưa  bao giờ bố tôi lại tâm sự với tôi như thế! Tôi nghĩ ông cảm thấy thoải mái hơn  sau khi cho tôi biết những gì ẩn náu trong lòng ông từ nhiều năm nay. Sau khi  ông đã chia sẻ nỗi lòng của ông với tôi, ông không còn phải chịu cái gánh nặng ấy một mình.

Tôi thấy hình như ông thở ra khoan khoái, và ông ra về vui vẻ. Ông ôm vai tôi, chúng tôi ra cửa, ông leo lên chiếc xe vẫn chờ từ nãy giờ nơi đó,  tôi về khách sạn để chuẩn bị ra phi trường.    

Những  lần sau ông về, ông ở nhà hai vợ chồng tôi, ông vui chơi với các cháu nội, nhưng về được một tuần, ông lại sốt ruột đòi ra đi. Tôi hiểu ông nên không dám nói gì.  Chỉ có các cháu nhỏ, chúng cứ nhao nhao “Ông nội đừng đi! Ông nội đừng đi!” làm  ông chảy nước mắt mỗi khi ra đi. 

Tôi cũng một năm hai lần lấy cớ đi họp, sang thăm ông vài ba ngày. Chúng tôi chỉ gặp nhau ở  nơi công cộng, ông không bao giờ cho tôi biết nơi ông ở, càng không cho tôi biết ngươì đàn bà bí mật mà ông ở nhờ. 

 Cứ như thế  được 10 năm trời. Rồi một hôm ông về, ông ốm nặng đòi tôi đưa vào nhà thương.  Mới vào hôm trước hôm sau thì ông qua đời. Những lần tôi vào với ông vào những  giờ chót ông sắp ra đi, tôi thấy hai người đàn bà, một người lớn tuổi như mẹ tôi, ăn mặc sang trọng, ngồi nơi chiếc cửa sổ cách phòng bố tôi nằm chừng mươi thước. Trông họ nghiêm trang và có vẻ buồn rầu lắm. Tôi biết ngay đó là Thủy và  mẹ chị, người đã nuôi dưỡng chăm sóc bố tôi hơn mười năm qua. 

 Những ngày xác bố tôi quàn ở chùa, tôi thấy suốt ngày  bóng dáng hai người đàn bà ấy lảng vảng ở sân chùa, người mẹ cầm chiếc khăn tay lau mắt. Tôi lấy làm xót xa cho bà, vì bố tôi chết, mẹ tôi không buồn, không  khóc mà bà thì đau đớn sụt sùi.

Và bà lại không được khóc công khai! Thật là một  sự bất công, nhưng làm sao được? Định mệnh đã an bài như thế! Ngày xưa bố tôi đã  bỏ người con gái ấy để lấy mẹ tôi. Thế mà một đời, người ấy vẫn thương vẫn muốn  làm sao cho bố tôi bớt khổ. Công lao ấy tôi ghi trong lòng mãi  mãi.