Rời khỏi thiên đường

Mưa phất phới buồn. Cái buồn của một địa phương đìu hiu với những căn nhà rải rác xa xa. Bất động mờ mờ trong làn nước mỏng. Trời trong vắt những cơn mưa quái dị cứ rả rít, lê thê. Con đường đất, bao nhiêu ngàn người khổ công nện đắp mấy tháng trước, gặp cơn mưa nhão ra, sình đỏ kẹo sệt dính vô bánh xe đóng một lớp dày dưới vè làm Tuấn còng lưng hơn dưới sức cản. Tôi áy náy vịn tay lên hông Tuấn   vấn đề từ lúc xuống xe đò tới giờ như một thắc mắc liên tục trong trí  nhỏ nhẹ đề nghị:

“Tuấn này, hay mình tạt vô đâu đó đụt đỡ,”

“Chuyện! Có cơn mưa này mới dễ bán mua.”

Tôi phì cười thành tiếng. Cách nói trong tiểu thuyết mấy mươi năm về trước trong trường hợp này nghe dễ thương như một lời mắng yêu. Tôi nghĩ chắc tôi bắt đầu thật sự yêu Tuấn từ chữ “chuyện” ngồ ngộ đó. Tôi lấy tay ra, đỏ mặt, bấu chắc dưới yên xe, như cầu cứu. Mưa bụi vẫn lất phất bay. Tóc Tuấn bồng bềnh dưới cơn gió ngược chiều. Một vài sợi dài lang thang đánh thức dậy một cách phũ phàng cụm thần kinh cảm giác bên má phải tôi, từ bấy lâu nay chưa hề giao tiếp với những gì thuộc về người khác phái tính. Tôi rùng mình mà nghe luồng điện chạy dài trong sống lưng tới tận đầu các ngón chưn. Thẹn như lúc đi núi Bửu Long, ngồi trên xe đò, quay qua bắt gặp Tuấn đang len lén   nhưng thích thú   ngậm ngậm mấy sợi tóc thề lạc loài bay theo gió.

“Hường lạnh à! Cố gắng thêm tý nữa. Đến nơi bán gạo mình trú mưa luôn, may ra tìm được tý nước nóng uống đỡ lạnh.”

Tự ái được vuốt ve bằng sự săn sóc nhỏ nhoi ân cần đó, tôi nép sát vào lưng Tuấn hơn. Hơi ấm từ người Tuấn phả vào mặt tôi gợi cảm giác bừng bừng như va chạm đầu tiên trong rạp hát Kim Châu mà tôi đã nghiêm khắc giới hạn lại để tránh những quá trớn có thể hiểm nguy trong khung cảnh tối đen vốn thuận tiện cho những bước đầu khó nói.

‘Nghĩ gì đấy Hường?”

“Về cuộc sống. Tại sao phải hành hạ mình như thế này để đem một nhúm gạo nhỏ nhoi vô Sài gòn? Hai người và một cái xe hơi hữu hiệu hơn chúng ta còng lưng trong mấy tháng”

“Còn nhiều chuyện vô lý hơn xày ra chung quanh hằng ngày! Biết bao người đã nằm xuống để đem laị hiện trạng bi thảm này của đất nước… Hàng chục triệu ngày công thủy lợi đổ ra mà cuối cùng như nước đổ lá môn cả, còn lại gì đâu? Chuyện nhỏ nhoi thôi, như con đường này đấy.”

“Tất cả đều bị bắt buộc thôi. Như mình lao động kiểu này đây.”

Tuấn lặng thinh, có lẽ cũng như tôi, đang liên tưởng đến số phận mình. Rồi đây dưới áp lực của cuộc sống, biết bao nhiêu điều vô ích khác phải cắn răng làm.

Câu chuyện và sự thân thiết tin tưởng khiến con đường rút ngắn lại. Cơn mưa rả rích tưởng chừng như chấm dứt từ lâu, lâu lắm. Người nông dân bán gạo chui sau khi cho mượn tấm nylon, ân cần khuyên chúng tôi rời ngay địa điểm để tránh phiền nhiễu cho cà đôi bên.

Đường về như đường vào Ba Thục. Tuấn mệt nhọc còng lưng chăm chú đẩy chiếc xe bướng bỉnh, bây giờ chỗ tôi ngồi là mấy bao cát chứa gạo căng tròn, không có tay ôm ngang hông để chia sẻ nỗi mệt nhọc trớ trêu. Mưa đập vào mặt đau điếng. Tôi co ro lầm lũi theo sau, bối rối không biết phải giúp Tuấn cách nào. Túi gạo trên vai và con đường trơn trợt làm tình làm tội. Đôi guốc nặng trĩu dưới chân như tạc bằng đá. Tôi lột ra cầm tay. Đầy bùn đất, dềnh dàng như đôi giày trận. Hai ống quần dầy cộm vướng víu đôi chân lóng ngóng, tội nghiệp. Vừa bực dọc vừa đau xót. Câu nói của mẹ ngày nào thật thấm thía: phải đổ mồ hôi mới có bát cơm. Chạy ăn từng bữa toát mồ hôi. Giờ đây một sự đổ mồ hôi vô lý, phạm pháp tuy rằng không động chạm đến ai.

Tôi muốn bật khóc vì tức tưởi và xót xa cho thân phận. Tiếng Tuấn thúc hối, xuyên qua âm thanh ồn ào nước trút xuống không gian:

“Hường đi nhanh đến gian nhà trước mặt đứng đợi. Tôi sẽ đến sau. Môi Hường tím ngắt kìa.”

Câu nói nhẹ nhàng, nhưng như ra lệnh. Tôi ngó Tuấn, chần chờ. Đi chầm chậm theo sau như nãy giờ thì cũng ích lợi gì đâu, nhưng bỏ đi mau, đụt mưa một mình để Tuấn tội tình dưới cơn mưa quái ác, chịu sự hành hạ của mấy bao gạo nặng nề và chiếc xe giở chứng quả vô tình đến độ.

Tuấn thúc thêm, như hiểu tôi đang nghĩ gì.

“Hường đến đây tạm rửa guốc, rửa chân, nếu mưa to hơn mình mới trú lâu. Coi bộ “căng” rồi đa. Khoảng sáu giờ là hết xe đấy, trời lại tối nữa. Kẹt xe là “gay” lắm.”

Hai tiếng “căng”, “gay” mới tiếp thu được đem ra dùng ở đây mang một khôi hài tính đặc biệt khiến tôi suýt cười thành tiếng. Tôi sang túi gạo qua vai khác, xăng xái bước mau về ngôi nhà trước mặt. Cửa nẻo im ỉm, vắng tanh. Ở mái hiên, những giọt mưa theo mái lá đào một dải lỗ nhỏ thẳng băng trên mặt đất, buồn buồn. Tôi  tìm chỗ có giọt nước lớn rửa chân, vuốt lại mái tóc, gụt sơ gấu quần. Đàng xa, Tuấn vẫn ì ạch với cái xe bây giờ như con lừa cứng đầu. Đường trơn, sình nhão càng lúc càng nhiều hơn, bánh xe không lăn được để lại trên đường một vết dài tự mãn, thách đố xót xa lòng tôi.

Tôi vượt mưa chạy ra. Đường trơn khiến tôi suýt té mấy lần. Tuấn vẫn chăm chú đẩy, tới chừng tôi tới gần, chàng mới nhìn lên gắt gỏng:

“Đã biểu Hường đứng đấy trú mưa, còn ra đây làm gì? Về cảm lạnh cho xem.”

Tôi bực tức nhưng không nói gì, chỉ lầm lũi đẩy phụ. Cái lưng tội tình mỏi dừ. Đôi chân xấu số tê cóng. Áo quần dính sát vào da thịt đến ngượng ngùng. Tất cả kêu gọi tôi bỏ hết để trở về Sài gòn nằm trong căn nhà nghe tiếng rả rích mưa rơi, thoải mái thưởng thức một vài khúc nhạc tình. Thỉnh thoảng Tuấn liếc mắt nhìn tôi, ngờ ngờ, áy náy. Thoáng thấy điều đó nhưng tôi giả tảng như không. Chuyện bán buôn lời lỗ chưa thấy, chỉ thấy toàn bực mình. Tôi vẫn bướng bỉnh đủng đỉnh đi trong mưa để hành hạ sự xót xa của Tuấn.

Căn nhà trú mưa hiện ra với cái thở nhẹ nhõm của hai đứa. Chàng lúc thúc dựng xe, mông lung ngó trời rồi nhẹ cười giả lả với tôi. Tôi nghiêm mặt lầm lũi tìm nước rửa mặt, gụt quần. Khi ngó lên, Tuấn đã đứng bên cạnh từ lúc nào, đưa cho tôi cái khăn tay. Khăn còn khô vài lớp bên trong, phảng phất mùi nước hoa của một anh chàng đang yêu làm dáng. Tôi lách người sang bên né tránh, mặt lạnh như tiền.

“Tôi chỉ muốn Hường không cực khổ vô ích thôi. Một người dầm mưa được rồi, đâu cần phải cả hai. Cuộc đời giờ đây thật nhiều bất trắc, hãy dành năng lực cho những chuyện cần thiết sau này.”

Một tiếng sét và mấy làn chớp soi rõ đường đi xiên xiên của những giọt mưa bắt đầu thưa hột ngoài kia. Tôi ngó Tuấn bằng cặp mắt oán hờn, kéo dài sự thống khổ làm tình làm tội người yêu.

“Xin lỗi Hường về việc đã không kềm chế được xúc động vừa rồi”, Tuấn cười cầu tài trở giọng, “ tại hạ muôn vàn có lỗi với quý cô nương.”

Chàng chìa khăn cho tôi lần nữa. Tôi đi guốc trong tâm trạng chàng lúc đó. Muốn đổi cách xưng hô nhưng chưa đủ can đảm. Cung cách Tuấn giống như ông hoàng tử quyết tâm, chịu khó, khôn ngoan trong phim truyện cổ tích Ba Lan “ Trẻ mãi không già” chúng tôi mới xem gần đây. Dường như chúng tôi đang cười để mặc nhiên xí xóa tất cả nỗi giận hờn phóng đại thỏa mãn nữ tính của mình nãy giờ. Cái khăn ấm thơm mùi đàn ông gây gây, là lạ. Tôi lau những giọt nước nhỏ trên mũi để nghe lại lần nữa cái mùi đặc biệt mới gặp đầu tiên trong đời.

Ngoài kia trời bỗng trút nước ào ào, gió thổi mạnh như muốn bật tung mái lá mỏng manh ẻo lả. Bức màn nước rũ xuống mái hiên càng lúc càng dầy hơn, che kín không gian bên ngoài. Mây đen kéo tới lúc nào đang phủ lên khung cảnh cô tịch thân thiết, đang làm nền cho một tình cảm lâng lâng êm đềm trong tôi. Mấy chùm tóc sũng nước kết lại trước trán Tuấn có vẻ gì hay hay lãng mạn nhưng đầy nam tính. Tôi hết giận và xao xuyến khi bắt gặp cặp mắt năn nỉ của Tuấn, đành đánh trống lảng:

“Trời mưa lớn quá! Mưa nhà quê nhớ kỷ niệm thời thơ ấu nô đùa với những cái bọt nước….”

Tuấn cướp lời:

“… Thầm chỉ một cái nào đó coi nó là mình và cầu mong nó lâu vỡ”, chàng nói trong khi mỉm cười, “ trò chơi đó thú vị ở chỗ ta có thể bắt đầu lại bất cứ lúc nào bằng cách tiếp tục chọn một bong bóng khác, và cứ như thế mãi… Đến tạnh cơn mưa. Thực tế mình chỉ có mỗi một đời thôi, không có gì để thay thế.”

Không biết cơn mưa kéo dài bao lâu và những nụ hôn thiếu kinh nghiệm nhưng bóc được lớp vỏ tình yêu e ấp kia đã lập lại bao nhiêu lần. Tôi đẩy Tuấn ngỡ ngàng khi cảm thấy âm thanh tiếng mưa khang khác và trời bên ngoài đang xụp tối mau lẹ. Thần kinh cảm giác vẫn ứng chiến trên má. Mật ngọt vẫn lảng vảng trên đôi môi tê dại, đôi môi hết còn trinh nguyên con gái.

“Trời tối quá rồi, mưa cũng dứt…Anh quá tham lam!”

“Như là một sự “đặt cọc” khoảng đời còn lại của anh bên cạnh Hường.”

“Nếu không có những nụ hôn kia, anh sẽ bỏ rơi Hường chắc.”

Tuấn xụ mặt không nói gì. Câu đùa vô duyên chạm tự ái Tuấn. Sự yên lặng lâng lâng, sảng khoái hòa lẫn với nỗi thắc mắc lẩn quẩn trong trí tôi trên đường về. Tuấn có khinh mình sau lần này? Làm sao giới hạn lại những lần khác? Con đường lộ ra cái như chịu ảnh hưởng của gậy thu đường, ngắn lại, đẹp ra. Tôi nghĩ đến tiền lời cho lần tải gạo này. Cha tôi sẽ có thêm vài viên thuốc ngoại quốc đang lưu hành lén lút đầy rẫy trên đường Nguyễn Huệ. Tôi đỏ bừng mặt khi nghĩ đến câu: “Đồng vợ đồng chồng tát biển Đông cũng cạn”. Tuấn vẫn chăm chỉ đẩy xe, thỉnh thoảng liếc nhìn tôi trao đổi những nụ cười tình. Trong sự hân hoan thơ thới đó tôi như rơi từ chín từng không gian xuống khi nghe tiếng kêu của mấy tên công an mang súng vừa túa ra từ một căn nhà lá lụp xụp bên đường…

***

Tháng ngày mệt mỏi cằn khô mau lẹ con người tôi. Mắt thâm quầng, mặt đầy mụn, kết quả của những sự lo âu vô vọng, mất ngủ thức khuya… Ba tháng sống trong sự đợi chờ tin tức dài như ba thế kỷ.

Sau lần đi buôn thất bại ở Trảng Bom tôi như nhuốm bịnh luôn. Cuộc bán buôn lỗ lã ngút ngàn: những nụ hôn xác nhận tình yêu ràng buộc đời nhau như một thứ dây leo chằng chịt trói buộc không cho vùng vẫy. Cuộc đời tôi như rẽ ngang vì cơn mưa ở tụ điểm hiền hòa mà Tuấn gọi đùa là vùng Tam biên Việt – Miên   Lào đó.

Một lần đánh bạo ghé nhà mượn cớ bán buôn hỏi thăm xa gần chỉ được biết mập mờ Tuấn bị cuỡng bách nhập ngũ và đang phục vụ đâu đó trên chiến trường đầy bất trắc ngoài nước Việt Nam. Em gái chàng thương hại nhìn cặp mắt lo âu của tôi nói nhỏ: “Anh có gởi thơ về nói chiến trường không xa nhà một người cùng làng tên Thái, và anh sẽ tìm dịp ghé thăm để chứng tỏ không có gì gọi là định mệnh vì lý do loài người áp đặt muốn chia rẽ anh em”. Tôi linh cảm cuộc đời không giản dị như ước vọng của Tuấn. Có những ngã rẽ tàn khốc sanh ra do những dữ kiện hết sức tầm thường và phi lý. Tầm thường như một cơn mưa nhưng đủ kết nối một cách nghiệt ngã đời tôi với chàng. Rồi biết đâu sẽ có cái phi lý như động tác bấm cò súng trước hay sau một tíc tắc đồng hồ. Chớp mắt ngó xuống đôi tay đầy gân xanh của mình, tôi cố giấu một xúc động mãnh liệt đang nghiền nát con tim. Đàn bà con gái với nhau, làm sao che mắt được, tôi lùi về vị thế thủ, nói vài câu an ủi ngược, lòng cảm thấy trơ trẽn, dối trá. Chắc gì khi nhận được những lời như vậy tôi đã yên lòng? Nói để nói. Tự vẽ ra hình ảnh mà chính mình cũng ngờ ngợ, không tin. Chợ búa càng ngày càng ế. Bữa nào cũng như bữa nấy chỉ những khuôn mặt võ vàng đó chùm nhum tán gẫu giết thời giờ. Người bán người mua thưa thớt, chúng tôi buồn tính sang qua sớt lại mấy món hàng ế ẩm để chờ đợi một khoảng thời gian tươi sáng không biết bao giờ mới có. Sắc diện tôi xuống mau như mặt trời tháng Mười, chưa cười đã tối, thuốc men cho cha tôi dần dần được thay thế bằng mấy thứ lá cây cỏ mọc hoang dại ở hàng rào nhà bên cạnh, tác dụng tinh thần nhiều hơn mục đích chữa trị. Nếu tình trạng này kéo dài, hoặc tôi, hoặc cha tôi sẽ ngã xuống nay mai. Có lẽ cả hai một lúc không chừng. Tháng ngày có Tuấn, sự có mặt của chàng mặc dầu lúc đó hiện diện trong tôi một cách khiên cưỡng… Đã, như những cơn mưa trái mùa đến bất chợt nhưng vắng lâu ta mới thấy sự hiện hữu trước đây là cần thiết. Muốn đánh bạo lại lần nữa để hỏi  đơn vị chàng  nhưng nhớ lại rồi thư từ sẽ bị xem trước nên ngại ngùng. Riêng tư, người ngoài kiểm duyệt, xăm xoi, chẻ làm tư làm tám từng chữ nhỏ khác nào phũ phàng chà đạp lên mối tình thần thánh của tôi. Tôi nén lòng chờ đợi đến bực dọc sự im lặng lâu lắc đến tàn nhẫn của Tuấn. Tại sao anh không viết cho em mấy dòng? Anh biết địa chỉ của em mà. Anh ở quá xa mà em thì cô đơn. Viết như một cách thể kéo gần lại không gian, gần gũi nhau trong trí tưởng tượng. Đọc thư nhau như chúng ta đối diện tâm tình. Để em khỏi lo âu, mong nhớ. Để anh quên được nỗi chết vô lý rình rập từng giờ. Để em an lòng rằng cho đến ngày tháng  đủ đời chưa đến nỗi hung bạo kéo anh ra khỏi tầm tay ngắn ngủi nhớ nhung của em.

Mỗi ngày về nhà sau khi vấn an một cách chiếu lệ người cha đau khổ trên giường bệnh, tôi nhìn quanh quất chờ đón câu nói: “Con có thơ”, nhưng bữa nào cũng như bữa nào, người không nói gì, tôi biết nếu mình hỏi hôm nay, ngày mai sẽ hỏi nữa và sẽ hỏi hết quãng đời còn lại không chừng. Sự thống khổ sẽ tăng gia cho cả hai. Tôi nuốt đắng sự háo hức, dồn nén câu hỏi để làm tròn bổn phận đứa con ngoan trong hoàn cảnh vô cùng bất lợi đang tuyệt vọng chờ đợi một kết thúc bi thảm như một người bị kẹt trong hố sâu chờ lúc những hòn đá trên cao rơi xuống lấp chôn…

“Mắt Hường đẹp thế kia, nếu đời Hường không hạnh phúc quả trời không có mắt”. –”Đừng nịnh đầm. Trong thiên hạ biết bao nhiêu chuyện bẽ bàng xảy ra rồi. Trời đất vô tình, coi con người như chó rơm. Nếu trời có mắt đất nước này đã chẳng như ngày nay” –”Đó là lý do chính khiến anh yêu mà chưa dàm nghĩ đến chuyện cầu hôn. Thời gian yêu thương tiền hôn nhân đẹp tuyệt vời. Và nếu có xảy ra chuyện không may cho một trong hai người, người còn lại đau khổ, nhưng sẽ không trách nhiệm trong vấn đề thủy chung”.

Tôi nhớ mình đã bực tức gần như bật khóc trước cách đặt vấn đề của Tuấn. Tính chất thực tế của câu nói, cách tách tôi ra khỏi những bất trắc có thể đến với chàng làm tôi nghẹn ngào. Tuấn coi tôi là gi của anh ta mới được chứ? Giờ đây trong cơn đau xé lòng tôi mới hiểu được sự lo xa đó. Tôi nhỏ nhoi trước tình yêu   của chàng. Tôi thấy mình phải có hành động tương xứng: bám chặt vào sự đợi chờ, tuy rằng mỗi ngày qua quá trình hủy diệt Tuấn càng có cơ thành tựu. Nghĩa vụ   chiến trường   liệt sĩ. Bước thứ hai. Rồi sẽ bước thứ ba. Biết tôi có sống nổi để nhận được cái tin đó? Một cái tin tôi biết trước sau gì cũng có. Trong hai mươi năm của cuộc chiến vô lý nhất thời đại, trong mấy năm của cuộc xâm lăng điên rồ mà dân tộc tôi phải gánh chịu, Tuấn đâu phải là người đầu tiên bị đốn ngã và tôi đâu phải là người con gái cuối cùng khóc khô dòng lệ cho sự nằm xuống của người tình? Nhưng sao tôi vẫn hy vọng lý luận của mình sai và bằng vào sự tin tưởng ở một sác xuất vô cùng nhỏ nhoi, tim tôi mong Tuấn thoát được. Thà rằng “sinh ly còn hơn tử biệt”. Tôi, tôi sẵn sàng chấp nhận mất Tuấn vĩnh viễn ở phương trời xa với người tình mới và những cuộc vui mới   còn hơn được tin chàng ngã xuống vì một viên đạn căm hờn.

Buổi chiều về nhà thấy là lạ. Một chiếc xe Honda dựng trước cửa. Mừng như tết. Kỳ thiệt, không tìm ở chỗ cũ. Chỗ thường gặp nhau, chỗ có niềm vui đầu đời. Đến chi đây cho đời rắc rối thêm ra. Ai cũng biết bộ quần áo anh đang mặc tượng trưng cho bất trắc. Tôi sửa soạn nụ cười. Nụ cười chưa mở hết bỗng héo úa khi người thanh niên trong nhà không là Tuấn.

Hắn lụp chụp đứng dậy chào, lắp bắp không thành tiếng. Dại gái thế này, chắc hẳn đến đây không thiện ý. Tôi gật đầu chiếu lệ rồi giả tảng như không, quay ra nói chuyện với cha… Hồi lâu hắn mới móc túi chìa ra một tờ giấy ronéo đen bẩn, nhỏ bằng nửa tờ giấy học tró.

“Cô Hương, có giấy báo trên quận chấp thuận cô xung phong công tác thủy lợi hai mươi ngày. Cô sửa soạn ngày mốt lên đường.”

Nghe như sét đánh bên tai. Trước mặt tôi không là một người, mà là một con sát tống đạt giấy dẫn độ tôi về địa ngục. Cha tôi bỗng lên cơn ho rũ rượi. Người co chân vào ngực, gập mình, giật giật theo từng âm thanh xé nát phổi người và bóp nhẹp tim tôi. Tôi như muốn ngã lăn quay xuống đất. Chạy ăn từng bữa muốn hụt hơi, cả tháng dầm mình trong bùn đất lại phải tự túc đem cơm nước làm sao mà tôi lo xuể? Mà ai ở nhà chăm sóc cha tôi? Cơn bịnh của người đã đến thời kỳ trầm kha, sống nay chết mai. Sáu mươi tính tháng, bảy mươi tính ngày. Người đã gần bảy mươi, đang tuyệt vọng chống lại những con vi trùng quái ác, chờ ngày bị chúng quật ngã để cả hai đàng cùng đi vào lòng đất. Tôi lòng dạ nào bỏ đi cho đành. Muốn sao thì sao, tôi phải ở nhà.

Tiếng hắn, giọng lấy điểm:

“Trước khi đến đây, tôi đã trình bày với trên Quận và được trả lời rằng công tác của Quận phải được đặt lên hàng đầu. Những khó khăn giới hạn của mỗi gia đình sẽ được từng bước giải quyết.”

Tôi lợm giọng. Thức ăn trong ngày như muốn trào ra. Cổ tôi trơn nhờn như cảm giác lúc thấy cha tôi ườn cổ uống tro, những con giun đất, để “trừ ho và trừ đàm theo phương pháp ngoại khoa”.

Tôi nói, cố giấu đi sự lạnh lùng thường nhựt:

“Anh thấy đó”, tôi quay về phía cha tôi, mắt hắn cũng đảo theo, “làm sao Hường có thể yên lòng công tác được!”

Mắt tôi chớp chớp diễn tả sự ngây thơ và đau khổ. Hắn đực mặt ra. Trái táo Adam chạy lên chạy xuống theo động tác  nuốt nước bọt. Hắn đang xếp những điều muốn nói lại trong trí, đang đánh lưỡi bảy lần để đưa ra một lời đề nghị đổi chác nào đó. Mong cho đề nghị có thể chấp thuận được. Còn cái nhẫn vàng năm phân. Hy vọng của đi thay người. Hắn nhìn trân trân bàn tay tôi đang chống cằm, liếm môi nhiều lần trước khi nói:

“Cô Hường… Tất cả chuyện khó trên đời này đều có thể giải quyết được nếu ta chịu giải quyết và biết cách giải quyết”.

Tôi chồm đến gần hắn hơn. Thực tình tôi chỉ nóng lòng chờ đợi để biết hắn muốn nói gì. Hắn vồ vỗ lên mu bàn tay tôi, nói trong một sự cố gắng tối đa chừng như ngoài lúc này sẽ chẳng bao giờ có đủ can đảm. Tôi tròn xoe mắt ngạc nhiên. Té ra bấy lâu nay mình là con mồi hắn rình rập bổ lưới. Tai tôi lùng bùng không nghe rõ hắn nói gì, chỉ lờ mờ hiểu rằng mình được mời tối nay, hay tối mai đi đâu đó. Tức giận ước chừng muốn lật cái bàn trước mặt đập lên người hắn. Giá trị một người con gái chỉ bằng tờ giấy lộn cưỡng bức hai mươi ngày lao dịch kia thôi sao? Tôi có thể có nhiều cách khác để khỏi đi, đâu cần phải bán thân cho hắn. Một lần đi chung, hai lần đi chung, một lần đi ăn, hai lần đi ăn, tới lúc nào đó mình biến thành gái bao hay vợ nhỏ của hắn mà không hay. Tôi tức tưởi muốn khóc, trừng mắt nhưng kịp dằn. Hắn không đáng thấy được yếu tố nữ tính của mình, cũng không là người để mình giận dữ. Giận dữ là muốn cho hắn một bài học sửa đổi. Tôi đâu đến nỗi vô công rỗi việc để làm chuyện đó. Mặc xác hắn.

Tôi trả lời thật nhẹ:

“Thật tình đi chơi với anh, cũng không có gì ngại. Nhưng mà anh để cho khi khác”.

Thấy hắn ngần ngừ, tôi nói thêm:

“Hường ở đây. Anh làm việc ở đây. Còn nhiều thì giờ. Vội gì. Cha Hường lúc này cần người săn sóc”.

Khi hắn ra về tôi bực mình với chính tôi. Mình đã đầu hàng hoàn cảnh, đã biết môi miếng đẩy đưa lời nói, đã biết ngoác mồm uốn lưỡi học xuôi kẻ có thế quyền. Đời đang biến thể mình từ từ. Lanh lẹ, lẻo mép, đãi bôi ở chợ trời. Đong đưa ừm ờ với những con dê xồm dơ dáy ở địa phương. Tôi đã từ từ lột xác để bắt đầu hư hỏng ra, không phải kiểu con tằm hóa bướm mà hóa thành một loài sâu đáng ghê sợ hơn? Hay chính tôi đang bước đầu vong thân vì hoàn cảnh?

Khép hờ cánh cửa, tôi bước ra sân sau khi liếc nhìn cha già đang thở những hơi mệt mỏi thiêm thiếp trên giường. Chuyện tình nguyện thủy lợi bắt buộc làm bịnh trạng người nặng hơn, làm tôi ngột ngạt khó chịu tới muốn nhuốm bệnh: phải hít thở một chút không khí bên ngoài.

Mặt trời chưa khuất sau dãy nhà đằng xa nhưng mây đen như đang vần vũ quanh đây. Một chiếc xe buýt cũ kỹ ì ạch chạy ngang chất chứa một số người quá với khả năng phát ra tiếng kêu than lụp bụp chói tai. Tôi nhìn đám hành khách chen chúc trong xe vừa thương hại vừa buồn đau số phận đất nước. Chắc họ cũng như tôi   một vài lần trước đây cũng vui mừng vì không lỡ chuyến xe chót trong ngày. Sự chật chội, chen lấn cộng với mùi mồ hôi sau một ngày làm việc mệt nhọc khiến mọi người mệt nhọc hơn. Nhưng rồi họ lại tự an ủi rằng có còn hơn không. Họ bằng lòng với cái được nho nhỏ càng ngày càng teo tóp bớt lại, dần dần quen đi để cuối cùng khổ mà không tự biết. Cũng như tôi rồi sẽ lém lỉnh, đãi bôi đến lúc nào đó những thâu lượm để sinh tồn sẽ biến thành bản chất. Tôi sẽ biến dạng, lột xác thật sự, sẽ không là một nữ sinh viên chân thật, rụt rè ngày nào nữa mà là một phụ nữ sản phẩm đặc trưng của cái xã hội nầy. Như cây xương rồng phải có lá dầy và gai nhọn để có thể sống được ở sa mạc. Tôi sẽ… Tôi không dám nghĩ xa hơn. Tất cả chỉ là một sự bẽ bàng đến độ đáng thẹn.

“Những hình nộm nhan nhản đang hợp xướng hàng ngày như bầy ễnh ương ộp ộp, oang oang kia trước đây vẫn tưởng vô hại khi nói theo chúng một lần, hai lần…Nói để sống, nhưng đến lúc nào đó họ sẽ đánh mất linh hồn mà không tự biết.  “ Đó là tác dụng của sự lập đi lập lại để tạo thành tập quán rồi bản năng.” –” Vâng, tụi nó áp dụng định luật Parlov. Cách hay nhất là mình ý thức rằng họ đương điều kiện hóa mình để bẻ gãy quá trình đó.”

Tôi bước những bước mơ màng trên con đường thiếu điện, tối om. Bước chân vô thức dẫn dắt vào xóm nhà Tuấn. Con đường hẻm như rộng hơn vì vắng bóng trẻ con chơi đùa. Một bà kia còn ngồi nán lại bên gánh chè ế khách đưa mắt mời gọi. Một vài ngọn đèn vàng vọt tỏa ánh sáng yếu ớt từ những căn nhà xa xa. Nhà Tuấn đó hôm nay có vẻ gì khác thường trong sự lặng thinh của những người ra vào. Tất cả như bước những bước hụt hẫng khẩn trương. Tôi tò mò đến trước cửa, hững hờ như khách nhàn du. Tiếng người khóc ấm ức, nghẹn ngào bên trong. Sao con bỏ cha mẹ đi mà không một lời từ biệt. Một người đàn ông trong nhà bước ra. Quay lưng về phía tôi, tay vịn cánh cửa, chân tìm dép trong đống dép đủ màu, đủ loại úp ngửa ngổn ngang. Ông ta thủng thẳng quay ra, chép miệng nói bâng quơ, “Mới thấy đó liền mất đó, mới có ba tháng chứ lâu lắc gì! Thời buổi này nghĩa vụ là nghĩa địa”. Tôi bỗng nghe mình dửng dưng, lạnh lùng. Toàn thân như được cấu tạo bằng chân không, không biết xúc động. Tuấn, trước sau gì cũng mang tin đó về gia đình thôi. Tôi còn tình cảm đâu để buồn?

Tôi vô thức bước sâu hơn trong hẻm tối, chẳng cần để ý con đường trước mặt dẫn về đâu. Đường hẹp dần, càng lúc càng gồ ghề, loang lổ, trơn trợt. Gió đồng nội mát lạnh bắt rùng mình. Tôi cho tay vào túi quần jean  quần bò nói theo kiểu của họ, để đỡ lạnh, vô tình tay chạm vào tờ giấy thủy lợi, đưa lên mắt liếc nhanh bằng ánh sáng ngôi sao hôm nhấp nháy trên trời cao, rồi vò liệng trên đường đê. Chân tôi vẫn bước đều, nhẹ nhàng phơi phới như bông như mây. Con đường đất ngoằn ngoèo trước một khung cảnh bao la chung quanh như một thứ nam châm hút tôi bước về phía trước, bước mãi…

Một cơn gió lạnh quật ngang, phũ phàng như một ngọn roi cá đuối siết vào da thịt. Tôi rùng mình, xây xẩm, cơ hồ ngã lăn quay xuống đường… Đất trời như nghiêng nghiêng dần rồi phủ ập xuống ruộng có tôi đang đứng trên bờ đê. Giây lát tất cả đều trở về trạng thái bình thường như chưa từng có chuyện gì xảy ra. Trên trời ngôi sao Hôm lấp lành vẫn còn đó, chơ vơ.

Gió đâu thổi ù ù bên tai tôi, vạt áo đập phần phật. Tôi đưa tay kéo lại, bỗng cảm giác tay mình quá nhẹ nhàng thanh thoát, như người phi hành đang lơ lửng trên tầng xa của vùng chân không bất tận. Tôi ngạc nhiên khi thấy mình càng lúc càng bay bổng lên cao, hai tay đang khép hờ vạt áo và hai tay khác đang với lên bờ ruộng trong khi chính một tôi khác đang nằm sõng soài trên bờ đê, hớ hênh hai chân thòng xuống mặt ruộng xâm xấp nước, một cái nút bóp ở giữa ngực bung ra. Từng cụm, rồi từng cụm mây lướt nhanh qua mặt tôi… Khi tiếng ù ù hết, những cụm mây lơ lửng cũng không còn, tôi đã đứng trước một khung cảnh chưa từng gặp nhưng thân thuộc như đã nằm trong tôi từ muôn ngàn kiếp, tràn đầy hoa thơm cỏ lạ, suối róc rách chảy trên nền đá muôn màu, điểm tô đó đây lâu đài kiến trúc tân kỳ bằng những sợi mây chiều óng ánh. Lòng tôi thanh thản lạ lùng, sự buồn phiền đã tan biến từ lúc nào đó xa xôi. Hình ảnh Tuấn tức tưởi chết cũng như hình ảnh cha tôi đang nằm oằn oại trên giường không còn xoáy tim tôi nữa. Tôi mơ hồ mường tượng mình đã hoàn toàn tách ra khỏi không gian vô lý của cuộc đời. Phía dưới đất thấp thoáng Dinh Độc Lập lững lờ chen giữa rừng cờ màu đỏ sẫm đầy yêu khí. Qua mái “bê tông” tôi thoáng thấy từng cặp ngỗng khổng lồ đang chui vào vỏ trứng. Từng cặp, từng cặp, lác đác đó đây trong gian phòng diễm lệ như những cặp số không tròn trĩnh trên quyển vở tính đố của đứa học trò hư. Tôi dõi mắt cố tìm khu nhà mình, không thấy gì ngoài đám mây đen dày đặc. Nhưng kìa, Tuấn mặt tươi rói. Cả cha tôi nữa, mạnh khỏe hồng hào. Cả mẹ tôi nữa, khuất núi khi tôi còn lẫm đẫm. Và nhiều, nhiều người khác, quen hay không, đang tách mây mù tiến về phía tôi chào đón, trên môi mỗi người, nụ cười tươi thắm nở rộ, thân thiết, tưng bừng…

Tôi vẫn thấy một tôi khác nằm hớ hênh trên bờ đê bây giờ lại thêm hàng chục người bu chung quanh. Lại có tiếng ai đó kêu thất thanh: “bà con ơi làm ơn mau ra giúp cô này nè. Trúng gió lạnh lắm, sợ nhập thổ rồi đi luôn đó. Mau bà con ơi!”. Mây vẫn bay và tôi thấy mình quyến luyến với cái tôi nhẹ nhàng thanh thoát hơn là cái tôi thiểu não nằm kia.

Nguyễn Văn Sâm

Sau Cơn Giông Bão

Đi Mỹ 

 

Khi tôi trở về Cai Lậy từ trại Mỹ Phước được vài tháng thì trong thị trấn bắt đầu rộ lên tin đồn sắp có chương trình xuất ngoại dành cho những người thuộc chế độ cũ đã đi cải tạo về. Ban đầu chỉ nghe lơ mơ, bán tín bán nghi mãi cho đến khi ở Sài Gòn có người nộp đơn được phái đoàn Mỹ qua phỏng vấn và đang chuẩn bị ra đi thì anh em mới rủ nhau năm, ba người xuống Sở Xuất Nhập Cảnh tỉnh để dò hỏi và nộp đơn xin xuất cảnh. Công an chỉ hỏi có một câu duy nhất

- Các anh biết tin từ đâu?

- Do thân nhân ở Sài Gòn cho biết là họ sắp đi.

Đến lúc đó chúng tôi mới biết đến chương trình HO và nộp đơn chính thức xin ra đi có trật tự. Khoảng 6 tháng sau ở Sài Gòn bắt đầu có người ra đi theo diện HO1. Lúc bấy giờ mới tin là thật và tôi nhận được giấy báo thuộc diện H.019.

Sau khi có người ra đi đợt đầu tiên, số đơn nộp càng ngày càng nhiều và mỗi năm chỉ giải quyết chừng bốn, năm đợt cho nên HO19 theo ước đoán thời gian có lẽ chờ chừng khoảng hơn ba năm. Đến lúc nầy cán bộ công an ở Sài Gòn xuất hiện một bộ phận dịch vụ xuất ngoại, giá cả tùy theo, nếu muốn lo tại Sài Gòn hay đích thân họ mang ra Hà Nội để đôn lên cho sớm. Ngoài ra một số gia đình còn được môi giới để ghép người đi theo diện vợ chồng hay con cái. Riêng tôi cứ theo qui định và yên tâm chờ vì không muốn xảy ra những trường hợp rủi ro “tham một tấc mất một thước” khi bị phát hiện và rớt phỏng vấn. Tại thị trấn cũng đã có trường hợp gian dối và bị từ chối phỏng vấn vĩnh viễn.

Trong thời gian chờ đợi, tin tức từ bên Mỹ gởi về tràn ngập cùng với số lượng quà và đô la tuồn về rất nhiều cho các gia đình có thân nhân xuất cảnh đi trước theo diện HO làm cho mọi người đều nghĩ chuyện đi Mỹ như lên thiên đàng, nhất là điều kiện kiếm sống còn rất khó khăn trong xã hội. Bấy giờ đô la đổi qua tiền Việt rất cao. Một trăm đô la có thể nuôi sống thoải mái cả một gia đình hàng tháng. Gia đình nào có thân nhân đi Mỹ cũng nhận chính thức mỗi lần lên đến hàng ngàn đô la cho nên rất dư dả để mở tiệm mua bán làm ăn hay sửa chữa, xây cất nhà cửa. Nói chung niềm hy vọng đi Mỹ làm cho mọi người vô cùng phấn khởi.

Ngoài phương diện vật chất đầy hứa hẹn, tinh thần của những gia đình sắp đi Mỹ cũng được nâng cao. Hàng xóm, láng giềng hay bạn bè thân thuộc đều rất hâm mộ và đối đãi rất tử tế. Không có niềm hạnh phúc nào bằng khi được kỳ vọng đến như vậy. Tuy chúng tôi vẫn mua bán bình thường ở cửa hàng ngoài chợ nhưng sinh hoạt lại rất vui và thú vị vì mọi người đều biết rằng chúng tôi sắp đi Mỹ nên việc mua bán cũng thuận lợi, cửa hàng ngày càng đắt khách hàng.

Cùng lúc bấy giờ bắt đầu có Việt kiều lác đác về nước từ các quốc gia như châu Âu, châu Úc… nhưng sau đó chỉ có Việt kiều Mỹ về nước là đông nhất và sinh hoạt ồn ào nhất đồng thời họ mang theo sự hào phóng “Made in USA” làm nức lòng những người chuẩn bị sắp đi Mỹ.

Cứ thế thời gian trôi đi, đôi ba năm qua nhanh không ngờ rồi cũng đến ngày tôi được gọi lên phỏng vấn, tuy có chút trở ngại nhưng cũng xong xuôi mọi thủ tục. Trong thời gian chờ đợi đăng ký chuyến bay tại quê nhà, chúng tôi đi dự tiệc từ giã liên miên cho đến tận ngày đi. Nói chung tất cả đều mong muốn là sẽ còn liên lạc với nhau khi chúng tôi qua bên đó. Hy vọng sẽ có quà về từ Mỹ.

Hôm tiễn chúng tôi đi Mỹ ngoài gia đình thân nhân còn có nhiều bạn bè đủ mọi thành phần có đến vài chục người thuê hẳn hai chiếc xe khách đi từ Cai Lậy đến phi trường Tân Sơn Nhứt. Mọi người chờ đợi quấn quít nhau suốt mấy tiếng đồng hồ cho đến tận khi chúng tôi vào phòng cách ly. Tất cả đều chúc mừng “thượng lộ bình an.” Rồi cũng đến lúc chia tay thật sự, chân bước đi nặng nề mà đầu còn ngoảnh lại, chỉ thấy ánh đèn đêm phi trường mờ nhạt dần trong sương mù buổi tối…

Sau gần 20 tiếng đồng hồ ngồi trên máy bay đi từ Sài Gòn sang Nhật rồi nhập cảnh vào Mỹ tại phi trường Seattle, sau đó đáp máy bay của hãng hàng không nội địa Southwest đi Los Angeles để về thẳng nhà người bảo trợ ở thành phố Long Beach. Ra đón gia đình chúng tôi tại phi trường LAX là người đứng tên bảo trợ chính thức. Ngoài ra còn có các bạn bè đi trước đại diện cho Hội Quốc Gia Hành Chánh ra rước và gia đình người em vợ gọi người bảo trợ bằng cậu bên chồng.

Người mệt nhoài và cảm giác như đang còn ở trên mây, tôi chỉ cười khi mọi người bắt tay chúc mừng. Chung quanh ồn ào đủ thứ tiếng nói. Người đi như trẩy hội. Tiếng loa phát thanh nhắc nhở hành khách vang vang từ đủ mọi phía. Tôi theo đoàn người chen ra ngoài hành lang đứng bên lề đường chờ xe đến rước.

Dọc đường xa lộ, xe chạy kín mặt đường dài mút tầm nhìn cỡ chừng hơn 2 kí lô mét. Trời tối thẫm không thấy gì ngoài vệt sáng của đoàn xe nối đuôi nhau như một con rắn khổng lồ đang trườn mình bò quanh co trên lớp nhựa đen chảy dài theo vệt sáng đèn pha. Khoảng gần một giờ sau chúng tôi về đến nhà. Văng vẳng đâu đây có ai đang mở nhạc Bolero lời Việt nghe rất mùi.

Chủ nhà đãi bữa ăn tối đầu tiên toàn là đùi gà chiên giòn lót trên sà lách và cà chua đựng trong ba mâm lớn bằng nhôm mỏng trông rất ngon lành. Điều đặc biệt là chỉ có đùi gà không thôi, không có cánh gà hay thịt ức. Thấy tôi có vẻ như bỡ ngỡ chủ nhà nói ngay:

- Chợ Mỹ bán đùi, cánh và thịt ức riêng. Đùi gà là rẻ nhất.

Tôi thật tình nghĩ là chủ nhà khiêm nhường nên nói vậy.

Hai anh bạn rước gia đình tôi ở phi trường cũng được gia chủ mời ở lại dùng cơm luôn với gia đình. Thức uống là bia Budweiser, mùi bia lon thơm phức. Các câu chuyện bắt đầu qua lại đủ mọi điều. Nói chung mọi người đều mừng cho gia đình tôi tới được bến bờ tự do.

Hôm sau, người bảo trợ nói cho gia đình tôi biết ngay là được ăn ở free trong tháng đầu tiên, sau đó nếu muốn tiếp tục ở thêm vài tháng nữa thì đóng góp theo số người, mỗi người $200. Gia đình tôi ba người góp $600. Vậy thôi. Sau nầy tôi mới biết là ít có ai được cá nhân người bảo trợ tốt như vậy, vừa được “free” tháng đầu tiên rồi sau đó lại góp tiền chỉ là tượng trưng.

Sau ba tháng, chúng tôi dọn ra riêng mướn nhà cũng ở gần đó, trong vùng Long Beach. Việc ăn ở tương đối ổn định, hai vợ chồng được trợ cấp của chính phủ trong 6 tháng để đi học nghề. Cơ quan thiện nguyện (USCC) cấp giấy giới thiệu đi học trường dạy nghề trong vùng gần nhà. Nhân viên USCC gợi ý là lần lượt chỉ cần một người đi học thôi còn người kia có thể ở nhà trông con nhỏ chờ người trước đi học xong thì đến lượt người kế tiếp. Trước tiên, nhà tôi ở nhà trông con nhỏ mới 4 tuổi và đồng thời theo hướng dẫn của gia đình bảo trợ lãnh đồ đem về nhà may. Mọi việc đều tiến triển tốt đẹp. Thu nhập cũng khá có dư dả gởi tiền chút đỉnh về giúp cho gia đình và quà cáp cho người quen, thân thuộc ở Việt Nam.

Trong thời gian nầy tôi cũng đi đây đi đó thăm hỏi và xem xét tình hình sinh hoạt xã hội ở Mỹ như thế nào. Giới trẻ thì không nói tới, vì đất Mỹ là nơi đầy triển vọng và nhiều cơ hội cho người trẻ có chí tiến thân trong bất cứ lãnh vực nào. Còn người lớn tuổi, đi theo dạng đoàn tụ gia đình hay HO, ngặt một nỗi là khi sang đây hầu hết đều ở tuổi xấp xỉ gần 50 trở lên cho nên đa phần mọi người đều mong sao cho có việc làm ngay để ổn định gia đình “hy sinh đời bố củng cố đời con.”

Hơn nữa ở khu vực Little Saigon và vùng phụ cận, mọi sinh hoạt vẫn còn mang đậm tính cách của một xã hội thuần Việt. Ngôn ngữ tiếp xúc là tiếng Việt, công việc làm ăn mua bán đa số cũng theo lối người Việt là thích sử dụng tiền mặt cho tiện lợi. Do đó mà một số ngành nghề thường tuyển nhân viên trả lương công nhật. Tuy thấp nhưng là lợi tức ròng, cũng tính theo giờ nhưng làm bao nhiêu giờ lãnh bấy nhiêu tiền không có trừ cấn khoản nào hết. Đến cuối năm khai thuế sẽ nhận được tiền bồi hoàn (tax refund) ít hay nhiều tùy theo điều kiện gia cảnh.

Thứ hai là tìm công việc gì dễ dàng và ổn định, tỷ lệ thất nghiệp thấp như phụ giúp cho các công ty xây cất, dịch vụ sửa chữa tư nhân, trợ giúp các văn phòng dịch vụ đủ loại. Hoặc dự tuyển vào làm lao công trường học hay bệnh viện không đòi hỏi khả năng học vấn hay lưu loát Anh ngữ mà lại hưởng đầy đủ quyền lợi của người làm việc ở Mỹ. Ngoài ra, xin đi làm công nhân lao động phổ thông cũng tương đối dễ kiếm. Còn về trợ cấp xã hội thì tùy theo từng tiểu bang mà sự trợ giúp của chính phủ trong giai đoạn đầu mới định cư có thể khác nhau. Tiểu bang California có chương trình trợ cấp xã hội rất tốt và đầy đủ.

Theo đúng chương trình trợ cấp học nghề, tôi theo một anh bạn hàng xóm người Việt mới quen, qua đây từ năm 1975 hướng dẫn lên trường học nghề mà anh đã từng học trước đây khi mới qua Mỹ, trường ATC (***ociate Technology College) ở thành phố Anaheim. Trường chỉ dạy có hai nghề là điện thoại và vi tính. Nghĩ là có thể học được và nhẹ nhàng hơn, tôi chọn ngành vi tính.

Hôm đầu tiên đến trường cũng hơi lúng túng vì không quen với sinh hoạt của trường ở Mỹ, phần khác vì lâu lắm rồi có trên 20 năm tôi đã thôi học. Đọc thì hiểu nhưng nghe và nói còn ngờ nghệch. Được mấy hôm lại muốn thôi, định đi xuống khu người Việt kiếm việc làm “chui”lãnh tiền mặt.

May thay, lúc đó có một người Việt duy nhất đang là nhân viên của trường chuyên trách “tuyển sinh” đi ngang qua lớp, thấy có sinh viên người Việt nên đến giờ giải lao ra ngoài hiên sân trước hút thuốc lá, ông la cà đến làm quen và hỏi thăm, trò chuyện phiếm. Tự nhiên ông có cảm tình, dĩ nhiên ông cũng đoán ra là tôi mới qua Mỹ theo diện HO và khi hỏi chuyện lại biết trước đây tôi tốt nghiệp trường Quốc Gia Hành Chánh (QGHC) ông bèn hỏi:

- Anh có biết ông Hoàng Đình Giang không?

- Thưa tôi có biết. Ông ấy là Chánh Sở Nhân viên, Bộ Nội Vụ VNCH.

- Tôi là Kỹ sư Hoàng Đình Khôi, em ruột của ông ấy.

Khi nghe tôi nói muốn nghĩ học để đi kiếm việc làm ngay. Bác Khôi bảo hãy cố gắng đi học khoảng vài tuần nữa rồi bác sẽ giúp cho có việc làm tại trường, từ từ rồi cũng sẽ quen dần và học được. Quả thật, chỉ mới được hơn một tuần bác gọi tôi lên văn phòng lập thủ tục phỏng vấn đi làm bán thời gian vào buổi chiều và dời lớp học vào ban đêm. Công việc cũng dễ dàng chỉ có mỗi một việc là tắt, mở toàn bộ hệ thống các máy vi tính trong các lớp thực tập. Tan lớp dọn vệ sinh nếu có cà phê hay nước uống đổ tháo trên bàn hay dưới sàn nhà. Chỉ vậy thôi mà lương trả cao hơn gấp rưởi so với sinh viên thực tập (work study).

Ban đầu thật sự là tôi thấy rất khó trong việc học. Trước đây lúc còn trẻ đang độ tuổi còn đi học tôi cũng có nghe nói đến hệ thống điện toán IBM trong các công sở, nhưng chưa bao giờ thấy chứ đừng nói chi đến việc tiếp cận máy. Cho nên đến lúc nầy tuy là ở Mỹ nhưng ngành vi tính cũng vẫn còn mới mẻ, máy móc còn xa lạ đối với người tị nạn mới nhập cư. Màn hình nhỏ đen trắng chỉ thấy toàn là chữ chi chít xếp thành hàng khó nhớ. Lập trình sử dụng trên máy là DOS 6.22 chưa có windows như sau nầy. Nhưng từ khi làm việc có nhiều cơ hội phụ giúp giảng viên tiếp cận máy nên học hỏi thêm được rất nhiều và ngày càng thêm thích thú.

Bên cạnh đó, bác Khôi giúp đỡ hết lòng, đươc vài tháng bác đề nghị cho tôi được chuyển sang làm việc ở phòng Lab của trường, phụ trách kiểm soát máy móc thu, phát cho sinh viên đem về thực tập ở lớp. Nghề nghiệp thăng tiến là ở chỗ nầy. Khi thu, phát linh kiện điện tử dùng máy test biết cái nào tốt, cái nào hư thật nhanh vì sinh viên xếp hành chờ rất đông khi bắt đầu cũng như khi tan lớp. Thời giờ còn lại là sửa chữa các linh kiện vi tính kể cả màn hình với các kỹ sư hay nhân viên kỹ thuật lành nghề trong trường.

Sau gần 9 tháng ra trường, nhờ làm việc ở phòng Lab nên rất chuyên nghiệp và cũng chính nhờ bác Khôi đề nghị tuyển dụng ở lại trường để tiếp tục làm việc ở phòng Lab chính thức. Lương bổng ổn định, công việc quen hằng ngày tương đối dễ dàng. Chữ nghĩa, giao tiếp cũng bắt đầu trôi chảy và càng ngày càng thích ngành vi tính hơn nên tôi quyết định ghi danh theo học buổi tối ở trường gần nhà, Long Beach City College.

Từ khi đặt chân lên đất Mỹ tôi chỉ tham gia hoạt động chính trong hội Quốc Gia Hành Chánh và Đồng Hương. Ngoài ra còn tham dự vào các sự kiện hay lễ hội được tổ chức trong cộng đồng người Việt tại địa phương. Hằng tuần đi lễ và sinh hoạt trong cộng đoàn Công giáo Việt Nam ở nhà thờ Saint Lucy, Long Beach.

Sau khi đứa con gái nhỏ được 5 tuổi nhà tôi không còn lãnh đồ về nhà may nữa vì bận đưa, rước hai đứa đi học ở hai trường khác nhau và công chuyện nhà bề bộn choán hết thời giờ. Một thời gian sau, nhà tôi có một người bạn quen hướng dẫn theo học hai buổi do thành phố Long Beach tổ chức để lấy chứng chỉ chăm sóc trẻ em tại nhà. Từ đó nhà tôi lãnh chăm sóc cho hai đứa cháu họ ban ngày, tiền thù lao cũng góp phần ổn định cho thu nhập gia đình.

Dần dà rồi cũng tới, tôi tốt nghiệp trường Cao Đẳng và chuyển lên Đại Học Long Beach (California State University, Long Beach.) Lúc bấy giờ ngành vi tính phát triển rất mạnh, nhất là kể từ khi có hệ điều hành Windows 95. Ông giám đốc trường dạy nghề ATC rời trường chuyển qua kinh doanh bằng cách mua lại một hãng vi tính ở thành phố Anaheim. Môt hôm tình cờ ông về lại trường cũ có một ít công việc, sẵn dịp ông đi quanh thăm các phòng, ban trong trường. Khi ra đến phòng Lab thấy tôi vẫn còn làm việc ở đó. Sau khi chuyện trò xã giao, ông hỏi tôi:

- Anh còn tiếp tục đi học không?

- Thưa vâng. Tôi vẫn đang theo học ở Cal State Long Beach.

- Anh theo học ngành gì?

- Ngành Computer Science.

Vậy thôi. Không có gì thêm. Thế nhưng, một tuần lễ sau từ văn phòng giám đốc công ty VPC Computers ông gọi điện thoại cho tôi làm một cuộc hẹn tại văn phòng. Tôi có hỏi ý kiến của bác Khôi, bác chuẩn bị lên làm giảng viên chính thức của trường và đang đề bạt tôi sẽ thế chân Bác trong văn phòng tuyển sinh. Bác bảo:

- Đi ngay.

Tôi còn đang lưỡng lự, vì dù sao công việc ở trường học tuy lương bổng không cao lắm nhưng ổn định. Cứ như thế nầy trước đã và chưa biết đường nào tốt hơn. Bác Khôi bảo:

- Tau xem tử vi của mi “Thái Dương tọa Thiên Di” đắc địa nên mi luôn sống và làm việc gần mặt trời. Ra đời, đi xa là có quới nhân giúp đỡ.

Tôi đến văn phòng công ty đúng hẹn và ông giám đốc chỉ thăm hỏi xã giao theo như thường lệ. Không có phỏng vấn hay hỏi han gì về nghề nghiệp mà chuyển ngay xuống phòng tuyển dụng để biết thêm chi tiết giấy tờ cần nộp và chinh thức đi làm trong tuần tới. Không có huấn luyện hay thử tay nghề gì cả.

Sau đó tôi bắt đầu nhận việc ở phòng kỹ thuật của công ty, chuyên lắp ráp hệ thống máy chủ (server builder) và phục hồi dữ liệu (data recovery). Được vài tuần, kỹ sư trưởng phòng đề nghị tôi theo học các lớp thi lấy chứng chỉ hệ điều hành (Microsoft) và phần mềm chuyên môn (Software App.) cũng ở trường Đại học Long Beach. Vừa học vừa làm công việc rất ổn định và thú vị. Lương bổng tăng dần với đầy đủ quyền lợi dành cho người đi làm nên tôi quyết định mua nhà ở Long Beach.

Lúc bấy giờ kể từ khi bắt đầu có hệ điều hành Windows XP thì ngành vi tính phát triển trở nên thông dụng, máy tính cá nhân là nhu cầu cần thiết và không thể thiếu trong mọi sinh hoạt xã hội. Mạng lưới Internet bao phủ toàn cầu. Công ty bắt đầu phát triển mua bán và cài đặt phần mềm (software) cho khách hàng. Tôi lại phải tiếp tục ghi danh học thêm về Networking và Web trong các lớp học buổi tối, có hôm về tới nhà gần 10 giờ đêm.

Dần dà mọi việc đều ổn định, đứa con gái lớn học hành tấn tới, thắng giải học bổng toàn phần Bill Gates và đi New York theo học ngành Dược. Đứa nhỏ học rất giỏi và rất chịu khó phụ giúp mẹ công việc nhà. Sinh hoạt gia đình tương đối đi vào nề nếp tôi đỡ bận tâm và bắt đầu dành hết thì giờ cuối tuần để tham gia vào các hoạt động xã hội cùng với các anh em trong các tổ chức mà mình thuộc về trước đây. Thật ra, từ lúc sang Mỹ đến giờ tôi vẫn sinh hoạt chung với các anh em, nhưng mức độ đóng góp còn rất khiêm nhường, chỉ chủ yếu là góp tiền để giúp đỡ những người cần được giúp đỡ còn ở lại Việt Nam.

Tôi bắt đầu tham gia đứng tên bảo trợ trong vùng Long Beach cho người Việt đi định cư theo diện tỵ nạn đến Hoa Kỳ cần có người hướng dẫn lập thủ tục cần thiết để được hưởng các quyền lợi căn bản ban đầu, y hệt như hồi tôi mới sang Mỹ. Đưa đón, giúp đỡ thuê nhà chung cư và nạp đơn xin trợ cấp của chính phủ. Đa số thuộc chương trình HO qua trễ.

Trước hết họ ở tạm nhà tôi trước khi ra mướn nhà riêng, tôi cũng theo tiền lệ rất tốt là “free” tất cả trong tháng đầu tiên. Mọi việc đều diễn tiến tốt đẹp mãi cho đến khi chương trình HO chấm dứt.

Vui nhiều và cảm thấy rất hào hứng khi làm công việc thực tiễn nầy. Có lần tôi bảo trợ cho gia đình một anh bạn gốc Hạ sĩ quan Quân cảnh ở cùng quê Cai Lậy trước đây. Trong lúc chờ đợi hoàn tất mọi thủ tục xuất cảnh, anh em có liên lạc thư từ, điện thoại thường xuyên. Anh ta gần như cả đời chôn chặt ở miền quê Cai Lậy, nay quyết định bỏ tất cả để đi Mỹ nên có rất nhiều câu hỏi liên quan đến đời sống và sinh hoạt ở một đất nước xa lạ, khác màu da và tiếng nói.

Nói chung là lo sợ với tình hình gia đình một vợ ba con chưa tới tuổi trưởng thành liệu có sống nỗi hay không? Rồi còn về đất đai, thổ nhưỡng có khắc nghiệt lắm không? Ra đi nên mang theo những thứ gì? …v…v… Tôi thường trả lời chung chung là thời tiết, khí hậu ở đây cũng gần giống như ở Sài Gòn nhưng mát hơn vì có gió biển thổi vào. Tóm lại không cần mang theo những thứ không cần thiết lắm, bên nầy có đủ thứ hết “không nên chở củi về rừng” Ra đi cho gọn nhẹ, an toàn là được.

Khi sang tới Mỹ, cũng như bao gia đình khác tôi rước về nhà và phải mất gần 2 tuần lễ chở đi làm các thủ tục giấy tờ định cư. Chưa xong thì anh lại đổi ý. Một buổi sáng anh hỏi tôi xem có quán cà phê nào ở gần nhà không. Tôi nói:

- Có quán cà phê bán kèm bánh ngọt (Donut) ở cách nhà khoảng chừng 10 phút đi bộ.

Chúng tôi ra đó, cà phê rẻ 80 cent một ly. Đường, cream lấy pha tự do. Sau khi tìm một góc bàn nhỏ nhìn ra đường xe cộ qua lại đông vui. Anh bắt đầu hơi lúng túng nói với tôi rằng anh muốn cùng với gia đình chuyển xuống quận Cam, khu người Việt và đã liên lạc được với một vị Mục sư Hội thánh Tin lành ở dưới đó bảo trợ. Tôi ngạc nhiên hỏi:

- Sao vậy?

Anh trình bày rằng nghe nhiều người quen bảo rằng ở dưới đó đông người Việt dễ làm ăn và sinh hoạt cũng thuận tiện hơn cho những người Việt chân ướt, chân ráo mới qua Mỹ như gia đình anh. Tôi im lặng chưa kịp nghĩ xem có điều gì làm anh buồn hay lấn cấn không thì đột nhiên anh hơi nhỏ giọng vừa đủ nghe rồi nhìn thẳng vào tôi nói:

- Vậy chớ sao tới nay anh vẫn chưa nói gì về số “tiền lương truy lãnh” của gia đình tôi?

Tôi như người từ trên trời rớt xuống:

- Tiền lương gì?

Anh kể rằng hồi mấy năm còn ở Việt Nam chờ đi Mỹ có nghe nhiều người đồn đại rằng những người thuộc chế độ cũ khi sang đây sẽ được chính phủ Mỹ trả tiền lương truy lãnh trong 10 năm kể từ sau ngày 30 tháng 4. Tôi còn chưa kịp nói điều gì, anh mạnh dạn nói tiếp:

- Hầu như mọi người đi HO sang đây chưa đi làm một ngày nào mà cũng được lãnh tiền mỗi tháng cả ngàn đô la gởi về ngay cho gia đình hay người thân còn ở lại Việt Nam. Chẳng những thế họ còn gởi kèm theo rất nhiều quà cáp có trị giá tương đương với lương bổng. Thậm chí có người bảo là họ sẽ được lãnh tiền như thế đến suốt đời. Thế nếu không phải tiền lương truy lãnh thì là tiền gì?

Tôi không thể giải thích chi tiết ngay cho anh mà chỉ nói đó là trợ cấp xã hội cho người định cư theo diện nhân đạo. Chứ không phải lương, tiền gì cả. Trường hợp của anh cũng có thể lãnh tiền trợ cấp 6 tháng ban đầu, đầy đủ tiền mặt và trợ cấp tiền thực phẩm khoảng gần một ngàn đô la hằng tháng. Sau đó, tùy theo hoàn cảnh của mỗi người, nếu có đi làm lợi tức thấp thì anh cũng sẽ được lãnh thêm trợ cấp tiền thuê nhà, bảo hiểm sức khỏe và trợ cấp cho gia đình có con nhỏ cho đến khi đứa nhỏ nhất trên 18 tuổi.

Sau khi nghe tôi trình bày đại khái như thế anh có vẻ hiểu ra nhưng còn hơi mơ hồ:

- Có thật vậy không?

- Thật …

Thế rồi một năm sau, từ Little Saigon anh đến thăm và chúc Tết gia đình tôi. Mọi việc đều ổn định, gia đình anh sống rất hạnh phúc. Trong lúc hào hứng anh còn nói thêm hiện nay gia đình anh được chính phủ trợ giúp còn nhiều hơn là tiền lương truy lãnh mà anh đã nghe đồn đại trước đây. Con cái đều được đi học đàng hoàng, được phục vụ ăn trưa miễn phí và không phải trả bất cứ một khoản tiền nào.

Anh chọn một cuộc sống bình thường, không có đi học lại nên xin đi làm công nhân cho một hãng làm bánh bột bắp, vợ anh sau khi học xong khóa mấy tháng, thi đậu ra trường đi làm tóc và móng tay. Đời sống gia đình tương đối đầy đủ, còn về tinh thần thì tự do thoải mái không hề bị chính quyền sách nhiễu hay gây khó khăn vô cớ. Anh nói:

- Đất Mỹ đúng là nơi “đất lành chim đậu.”

Tôi cũng thầm nghĩ như vậy. Thật là may mắn.

Ngoài kia gió xuân đang về, nghe thoảng đâu đây giọng ca quen thuộc “xuân nầy con không về” nhè nhẹ lan xa…

Trộm Nhìn

Đôi khi trộm nhìn em

Xem dung nhan đó bây giờ ra sao.

Em có còn đôi má đào như ngày nào?

…

Vừa bước vào nhà nàng đã nghe giọng “lảnh lót” của chàng.

Không biết từ lúc nào chàng cứ rên rỉ, ngâm nga những lời hát tình tứ đó. Nếu từ trước đến nay chàng vẫn thế thì chẳng có gì để nàng thắc mắc. Nhưng chàng vốn là người chẳng thích âm nhạc. Mở TV lên, chàng chỉ chăm chú vào mục tin tức hoặc thể thao. Nếu chương trình chuyển sang mục hát hò là chàng đứng dậy, đi làm việc khác. Vậy mà mấy ngày nay… Sự thay đổi này làm nàng thấy lạ, có hơi ngờ ngợ, và bây giờ thì… có hơi ngờ vực. Nàng gọi chị Cả kể lể. Vừa dứt lời, một tràng khuyến cáo nổi lên làm nàng thấy nỗi nghi ngờ của mình không còn “ảo” nữa, mà là “thật”.

-Coi chừng nha, thời buổi bây giờ, anh trai mây, em gái mưa, kết nghĩa rào rào trên facebook, trên Iphone. Nhờ kỹ thuật số cao siêu mà vợ chồng qua mặt nhau bằng những lý do rất hợp lý, nào là phải tôn trọng sự riêng tư, phải tin tưởng nhau tuyệt đối…

Nàng như mất hồn khi nghe thêm tin tức nóng bỏng:

-Nói vậy chứ cũng phải từ từ điều tra, đừng hỏi dồn, hỏi dập. Bị quê, nó trở mặt, nện cho một trận phù mỏ thì đừng đổ thừa tại tao. Hổm rày, tin tức loan báo nạn bạo hành trong gia đình tăng vọt. Cơn đại dịch này làm mọi người bị nhốt cứng trong nhà, nên mấy “thằng chồng” hay nổi điên bất tử.

-Em cần anh giúp gì không?

Một bất ngờ khác!. Có bao giờ chàng “ga lăng” và siêng năng như thế đâu. Nàng chưa kịp cảm động thì đầu óc lại nhanh chóng liên tưởng đến câu nói của bạn “Khi ông chồng bỗng nhiên ngọt ngào, nhỏ nhẹ thì phải đề cao cảnh giác. Có thể, chàng đang “ăn vụng” và mặc cảm tội lỗi làm chàng cảm thấy phải đền bù cho vợ. Hoặc là, khi có tình cảm mới, lòng phơi phới yêu đời, người ta rất dễ tử tế với người chung quanh”.

-Em… có nghe anh hỏi không?

Nàng giật mình, nhìn quanh tìm kiếm.

-À!…anh… anh lặt giá dùm em.

Dứt lời, nàng chợt nhớ câu chàng thường nói “để vậy ăn được rồi, lặt chi cho mất thời giờ”. Nàng chờ tiếng cằn nhằn. Nhưng không, chàng vui vẻ đổ mớ giá ra rổ, tiếng hát lại bật ra “đôi khi trộm nhìn em…”. Em? Em nào đây? Nàng muốn hỏi chàng câu hỏi ấy với tất cả nỗi bực bội trong lòng, nhưng nhớ đến hai chữ bạo hành, đành trút nỗi ấm ức xuống những nhát dao đang bụp con cá chưa kịp rã đông.

***

Cuối cùng thì quyển album cũng hoàn tất. Không biết nàng sẽ vui hay buồn, thích hay không thích những bức ảnh mà chàng đã chụp lén, sau rất nhiều ngày chàng ngồi trước TV, nhưng ánh mắt lại hướng sang căn bếp, nơi nàng lui cui làm đủ thứ việc. Có ở nhà một thời gian dài như thế này chàng mới nhìn rõ sự vất vả của vợ. Một hôm, anh bạn đồng nghiệp điện thoại thăm và nói “Sao ông nào cũng than buồn, than chán, rồi đâm ra cau có, gắt gỏng. Hãy nghĩ đến những người đang nhiễm bệnh để thấy rằng mình quá may mắn. Rồi ở nhà, thay vì lê lết trên sofa suốt ngày với phim ảnh, ta hãy tham gia các trò chơi với con cái, hay vào bếp phụ vợ, dọn dẹp, sửa sang nhà cửa để cảm nhận được sự đầm ấm của gia đình mà lâu nay vì chúi đầu vào công việc, chẳng bao giờ mình để tâm đến. Ông thử nhìn trộm vợ một ngày, thì ông sẽ thấy…..

-Thấy cái gì?

-Thấy cái mà ông nhìn đó. Ha! Ha!!! Chắc ông đang cho là tôi nhảm nhí. Nhưng sẽ không nhảm nhí chút nào, nếu ông khám phá ra nhiều điều thú vị như câu hát “Đôi khi trộm nhìn em…..”

Vậy là chàng bắt đầu “trộm nhìn” để bắt gặp một khuôn mặt rất quen mà lại rất lạ khi nàng chăm chút công việc nội trợ. Có lúc thong thả, có lúc vội vàng. Có lúc căng thẳng, bức bối, có lúc lại tươi tắn, nhẫn nại. Bàn tay nàng hoạt động không ngừng, cả cơ thể chuyển động, lúc sang trái, lúc sang phải một cách nhanh nhẹn … Rồi giọng nói, lúc nhẹ nhàng, dịu ngọt, lúc gắt gỏng, giận dữ, khi những thằng nhóc con tíu tít đùa giỡn, hoặc cãi cọ hung hăng.

Tất cả những gì nhìn thấy đã cho chàng biết, vì sao mình và các con có được cuộc sống an lành với những bữa cơm nóng sốt trong căn nhà sạch sẽ, ngăn nắp. Những điều mà trước kia chàng không mấy quan tâm và chẳng hề ước lượng được bao nhiêu khó nhọc trong những việc không tên mà người vợ thân yêu đã âm thầm gánh vác.

***

-Trời ơi! sao anh chụp chi những tấm ảnh xấu hoắc vậy? Phải báo trước để người ta ăn mặc tươm tất, tươi cười vui vẻ chứ. Coi nè! tấm này đang vận công để chặt thịt, tấm này nhăn nhó như khỉ, vì đang nếm canh chua… chua quá! Còn mấy tấm kia nữa. Sao cứ nhè lúc em xấu nhất mà chụp vậy? Em không thích chút nào.

-Nhưng anh rất thích, vì nó đẹp ở một góc cạnh khác. Chính góc cạnh em cho là xấu, đã cho anh và các con một mái gia đình thật ấm êm, hạnh phúc. Em có biết là anh đã “trộm nhìn em” bao nhiêu ngày mới có được từng đó bức ảnh không?

À! Thì ra… “Em” chính là nàng. Vậy mà….

Cám ơn anh. Nàng nói rất thầm và từ bây giờ nàng tin rằng, dù đôi má đào không còn hồng như ngày xưa, nhưng nàng vẫn giữ được trái tim chàng. Trái tim nồng ấm biết trọng tình, trọng nghĩa

Ngân Bình

Posted by Kim Oanh at 02:00 Không có nhận xét nào:

Gửi email bài đăng nàyBlogThis!Chia sẻ lên TwitterChia sẻ lên FacebookChia sẻ lên Pinterest

Labels: Ngân Bình

Thứ Ba, 12 tháng 9, 2023

Ảo Hay Thật?