Dù Nắng Có Mong Manh 

Mẹ thoi thóp thở, mắt nhắm nghiền trên giường bệnh tại một bệnh viện khá nổi tiếng ở Vancouver, trên gương mặt những dấu vết đau khổ chưa phai, hai vạch giữa đôi lông mày hằn sâu tự bao giờ, nơi khóe miệng mẹ những nếp nhăn đã lộ rõ. Mẹ là người hay lo chăm chút sắc đẹp của mình, một vết chân chim nhỏ cũng sợ xấu xí, thế mà bây giờ nằm yên trên giường, mặc cho đầu tóc bù rối, cái đuôi tóc hất hững hờ trên chiếc gối trắng tinh của nhà thương, được cột sơ sài bằng cọng thung đi chợ, chiếc áo xộc xệch khuy cái cài cái đứt, quần thì cột bằng sợi dây thòng lọng cho khỏi tuột, đôi dép để dưới giường không cùng màu… mẹ nằm lọt thỏm, thân người bẹp sát trên chiếc giường lạnh lẽo, người teo tắt, đã xuống đến 20 lbs không ngờ được!

Tôi ngồi yên không dám gây nên tiếng động, ngắm nhìn mẹ trong giấc ngủ, chắc mẹ mệt ghê lắm, đau ghê lắm, đau từ trong lòng, từ trái tim đã bị đâm xuyên thủng lỗ, xé toạc, những dòng nước mắt vằn vện trên khuôn mặt đã tự nó khô đi chưa kịp được lau chùi, mẹ đã bị té xỉu vì tension lên quá cao, may mắn sao dì tôi đã có mặt vào lúc ấy và gọi xe cứu thương kịp lúc chứ không thì nhiều chuyện không hay sẽ xảy ra vì mẹ đã sẵn đủ thứ bệnh trong người rồi!

Lúc nãy, tôi vừa đi học về được tin mẹ, hớt hãi chạy vội vào nhà thương, bác sĩ nói:

     - Mẹ cô vừa bị tiểu đường, lại bị tension quá cao, đã xuống đến 20 lbs, mà đã ngất xỉu như thế này 3 lần trong một tháng rồi… nếu không lo lắng đến sức khỏe thì thật nghiêm trọng lắm! … Tôi cảnh cáo đấy!

     - Bác sĩ ơi, hãy ráng giúp mẹ con nhé!... Mẹ mà có mệnh hệ gì thì con không sống nổi đâu!

     - Cô cũng học trong nghề bác sĩ, sắp ra trường thì cũng biết rồi đấy, cái gì mình cố gắng quá, không ngủ đủ giấc, không cho thân thể này ăn uống, tẩm bổ mà chỉ biết lạm dụng hoặc xả láng quá độ cũng sẽ làm tổn thương đến nó! … Coi vậy chứ nuôi cái thân bé bỏng của mình cũng thật không dễ!

Dòng nước mắt nóng hổi bỗng nhiên chảy dài xuống má, tôi thổn thức tức tưởi:

     - Có phải tự nhiên mà mẹ con ra nông nỗi này đâu! Mẹ đã sống cho bố, cho chúng con, lo toan từng miếng ăn giấc ngủ cho cả gia đình… thế mà… Con xin lỗi! Con không thể kể câu chuyện xấu hổ này cho ai nghe được cả, con biết người có lỗi không phải mẹ đâu, thưa bác sĩ! … Con không muốn ai biết đến chuyện không hay này! … Xin bác sĩ hãy giúp đỡ cho gia đình con, giúp mẹ con vượt qua sự hiểm nguy này, vì nếu mẹ có “sao” thì con không biết sống ra sao nữa… Bác sĩ hãy giúp con! Bác sĩ…

Bác sĩ đưa tay đỡ lấy tôi khi cả người tôi gục xuống, muốn quỳ lạy ngay dưới chân người trong một lúc vô cùng tuyệt vọng, tôi không muốn mất đi mẹ trong lúc này đâu, chúng tôi phải đấu tranh, phải là những người thắng cuộc mới được vì chúng tôi có lẽ phải, không thể để cho người thứ ba chen vào đây! mẹ còn có các con ủng hộ!

Ông khẽ đặt tôi ngồi xuống chiếc ghế đẩu bên cạnh giường mẹ, trấn an:

     - Con đừng lo lắng quá, hãy chờ mẹ con dậy, nói chuyện nhẹ nhàng, cho mẹ uống nước, ăn những đồ nhẹ, tránh nói những chuyện quá khích để bà sẽ dần phục hồi, nhớ nghe lời tôi dặn, tránh những chuyện buồn, quá lo lắng để bà được yên tâm dưỡng bệnh, con làm được việc này không?

     - Vâng! Con hứa sẽ tránh những chuyện làm mẹ con buồn, con cám ơn bác sĩ thật nhiều ạ!

     - Vậy tốt rồi, con ngồi đây canh mẹ, khi nào bà tỉnh thì gọi cô y tá đo nhiệt độ và lấy mẫu máu nữa nhe, chúc con may mắn!

Ông rời khỏi phòng, tôi với lấy chiếc bình thủy đựng nước sôi đổ vào bát có sẵn bột gruau (1) với sữa sấy khô, đậy nắp cho kín để nở ra, chờ mẹ dậy sẽ đút cho mẹ ăn.

Nhìn đôi mắt thâm quầng, nhắm nghiền của mẹ, chắc mẹ mệt lắm nên ngủ từ chiều hôm qua đến giờ mà chưa thấy dậy, thương mẹ quá!

Tôi nhớ lại cảnh cắng đắng và những lời nói cay nghiệt thay lòng đổi dạ kỳ khôi của bố từ vài tháng nay.

Hôm ấy tôi vừa đi học về hơi trễ, ghé qua nhà bố mẹ để đón thằng cu về nhà, vừa mở cửa vô tôi đã nghe tiếng khóc oà vỡ của mẹ, giọng đay nghiến của bố:

     - Bà và tụi nhỏ sửa soạn dọn ra khỏi nơi đây càng sớm càng tốt, tôi sẽ mua một căn nhà nhỏ khác cho mọi người…

     - …Còn căn nhà này?

     - Căn nhà này tôi sẽ cho người sửa sang mới lại để đón tiếp … người mới…

Khuôn mặt hốt hoảng ngạc nhiên của mẹ giương lên nhìn bố, nửa tức giận nửa thách thức gằn giọng:

     - Căn nhà này của tôi và ông đã mua từ khi mình mới lấy nhau, bây giờ hai đứa lớn đã có công việc riêng của nó, đã ra ngoài, nhưng còn thằng Út Nấm, nó chưa học xong, cũng chả có nghề ngỗng gì, nếu ông không muốn nhìn đến mẹ con tôi nữa thì hãy ra ngoài mua căn nhà khác với con yêu tinh của ông, chứ mẹ con tôi nhất định không đi đâu hết! Già hai thứ tóc, gần đất xa trời rồi mà còn không nên nết… Con yêu tinh ấy có gì hơn tôi mà ông phải đuổi mẹ con tôi đi để cho nó ở căn nhà này chứ? Nó đáng tuổi thằng Luyện, con đầu của mình, học hành thì chả có bằng cấp gì, ông thử so sánh nó với con ông xem đứa nào hơn?!

     - Tôi không cần đứa giàu có bằng cấp gì cả, tôi chỉ muốn sống cuộc đời của tôi vào cuối đời mà thôi, tôi đã cho bà và tụi nhỏ cả cuộc đời và tuổi trẻ rồi, thế là đủ! Bây giờ tôi muốn sống bên cạnh người đã giúp tôi quản lý cái phòng mạch, nhờ cô ấy mà tôi đã có bao nhiêu lợi nhuận từ cả năm nay, cô ta biết lo cho tôi từ cái ăn cái uống khi tôi vào phòng mạch, đi bên cô ấy tôi cảm thấy mình trẻ ra nửa số tuổi, tôi yêu đời hơn, tôi ham sống …

     - Thôi đi, ông đừng có lên giọng mà tự làm nhục mình nữa… Ai đã làm cơm cho ông mỗi chiều đi làm về, ủi từng bộ đồ cho ông mặc… mà còn đề cao con nửa người nửa ngơm của ông? Hồi xưa không có nó trong phòng mạch vẫn có tiền vào, sao tôi không nghe ông kể công cho tôi? Vì chính ông bảo tôi nên ở nhà lo cho các con có cơm nóng ăn khi tụi nó đi học về, lo nhà cửa chợ búa, và không muốn tôi lên trên ấy nữa, nên tôi mới ở nhà thôi, chứ tôi có thua gì ả! Ông đã thay lòng đổi dạ, đội cái con đáng tuổi con cái mình lên đầu, mà còn vênh váo đuổi mẹ con tôi…

     - Mẹ con bà chỉ biết xài tiền của tôi thôi, không làm gì để đẻ ra lợi cả, còn cô ta thì một tay lo hết sổ sách, kế toán, chi tiêu cho toàn bộ nhân viên và phòng mạch, vả lại cô ta biết lo sức khỏe cho tôi, đi bên cạnh cô ta thật nở mặt nở mày, chứ không như bà, một bình hoa đã tàn úa, chỉ đáng dẹp vào xó…một bị thuốc biết đi, chỉ ăn hại, …càng nhìn càng chán!

Mẹ tôi nức nở khóc trong cơn tức giận như trận phong ba đang ập xuống đầu, không ngờ người chồng đầu ấp tay gối của mình từ 30 năm nay một sáng một chiều lại muốn đuổi cả mẹ con tôi ra ngoài để lấy lại căn nhà cho người tình trẻ, mới quen về ở!

*     

Vào những lúc chỉ có hai mẹ con rảnh rỗi, mẹ thường hay kể về cuộc tình của bố và mẹ thuở ấy lãng mạn tình tứ đến thế nào; mẹ là cô gái thật xinh đẹp, tài năng, đã bao người đàn ông theo tán tỉnh nhưng mẹ vẫn một mực yêu bố cho dù thua bố đến gần hai chục tuổi, cả hai thật tâm đầu ý hợp, bố là một bác sĩ đã thành danh, còn mẹ mới chỉ là cô gái vừa ra trường, mẹ yêu bố vì sự chững chạc, chân thật, phục bố vì nhân cách và học ở nơi người yêu mình những xử sự đúng đắn ở đời, bố đối với mẹ không chỉ là người anh, người bạn mà còn là người thầy trong cuộc sống, mẹ mới ra trường chưa biết nhiều về cách sống làm vợ làm mẹ, nhưng vẫn cố gắng học cách nấu nướng để tầm bổ cho bố, lo toan mọi việc trong nhà để đem lại sự bình yên thanh thản nhất cho bố yên tâm lo phòng mạch!

Khi bố mẹ tôi đã có với nhau ba mặt con, mẹ vẫn giúp bố làm thư ký, nhưng sau này khi chúng tôi ở độ tuổi đi học, bố đã nói mẹ phải ở nhà để trông nom con cái nhà cửa, dậy học cho chúng tôi… Từ đó mẹ ít đến nơi làm việc vì nghĩ rằng nơi ấy thuộc về không gian của bố, của những bác sĩ với bệnh nhân, mẹ không muốn nhúng vô để đừng phải giẫm chân lên sự riêng tư của nhau, tin tưởng bố hết mình.

Mỗi buổi trưa, mẹ đều đem cơm lên phòng mạch cho bố, nhưng không hiểu sao khoảng vài tháng gần đây, mỗi lần mẹ đến thì cứ bị cô thư ký, đáng tuổi anh Luyện, đuổi khéo mẹ về để cô ta lo hồ sơ giấy tờ riêng với bố. Mẹ cả tin, cũng bỏ đồ vào tủ lạnh, rồi vội vã ra về để mọi người làm việc! Mẹ không hề nghi kỵ tình ý giữa bố và cô ta vì thấy cô ta đáng tuổi con gái mình!

Cứ thế thời gian trôi qua gần hai năm, bố đi làm với tâm trạng yêu đời trẻ trung, huýt sáo không ngừng mỗi khi ra khỏi nhà, quần áo thơm tho do một tay mẹ giặt ủi thật tươm tất, mẹ đánh bóng từng đôi giày đen, treo từng cái cravate cùng màu với bộ đồ veste để sẵn cho bố mặc sáng hôm sau… Không ngờ tất cả chỉ là một trò hề!

*     

Bố tôi dần sao lãng mọi sinh hoạt với gia đình, liên tục xa nhà với mọi lý do nào là đi họp với các bác sĩ ở tỉnh khác vài ngày, ở lại phòng mạch để tiếp thêm bệnh nhân đến trễ… Mẹ vẫn không chút nghi kỵ, trái lại cố gắng sửa soạn bữa cơm chiều thật nóng và ngon để cho bố về ăn trễ. Nhưng oái oăm thay, mỗi lần về trễ bố đều nói là đã ăn ở đâu đó rồi, nên chỉ cần tắm và đi ngủ… ở phòng đọc sách để cho yên lặng cho buổi họp hôm sau…

Tôi thấy vẻ mặt mẹ thật buồn, im lặng dọn hết đồ ăn vào tủ lạnh, rồi nhè nhẹ ngồi vào chiếc đàn dương cầm rải những notes nhạc như ai oán với cả tâm hồn và sắc mặt đau thương.

*

Bố và ả tình nhân ấy mưu mô từng bước một “xâm chiếm” không gian riêng tư của gia đình chúng tôi, lúc thì ả có mặt vào buổi cơm chiều với cả nhà tôi, lúc thì vào ngày sinh nhật mẹ, ả đem một khay đồ ăn đã đặt sẵn ở nhà hàng để lấy lòng mẹ, nhưng bố tôi là kẻ chi tiền cho tất cả những thứ đồ ăn ấy, mẹ chỉ nghĩ ả cô đơn vì không có người thân ở đất Vancouver này, nên coi gia đình của chủ như người thân của mình. Ả còn hơn thế nữa gọi mẹ tôi bằng mẹ và bố tôi bằng bố ngọt sớt đến nỗi không ai có thể nghi kỵ được khi bố con ả cùng đi ăn, đi họp, đi làm hay đi vào cả… hôtel cũng không ai dòm ngó!

Một hôm có giấy mời đi nghe ca nhạc, ăn tối của giới bác sĩ, mẹ sửa soạn thật đẹp, khuôn mặt hiện lên vẻ tràn đầy hạnh phúc, đã lâu mẹ chưa từng được đi ra ngoài riêng với bố trong một không khí vui chơi tự do như thế này, mẹ định sau khi đi chơi về, cả hai sẽ có một buổi chiều tối riêng tư lãng mạn tình tứ; mẹ đã chu toàn tất cả với chai Champagne và hai ly rượu chân cao, mẹ muốn tự mình sửa soạn những món đồ biển để tăng dinh dưỡng cho bố. Bao nhiêu năm lo cho gia đình, các con, mẹ quên cả chính bản thân mình, nay các con đã ra riêng, có sự nghiệp, mẹ như hồi xuân, muốn sống những ngày tháng nhàn hạ hạnh phúc bên bố. Thế nhưng, khi bố mẹ vừa ra đến xe thì điện thoại di động của bố reng lên; sau cuộc gọi ấy, bố phán quyết với mẹ là sẽ đi dự buổi nghe nhạc ấy cùng với cô thư ký luôn! Mẹ còn ngây thơ chưa hiểu tại sao lúc nào cũng có mặt của cô ta trong mọi sinh hoạt riêng tư của bố mẹ, nhưng vì chiều bố, và ráng nhẫn nhịn, mẹ đành im lặng khuất phục!

*    

Lần đầu tiên tôi nói chuyện trực tiếp với ả vào mùa Giáng-Sinh năm ngoái. Gia đình nhỏ của tôi gồm hai vợ chồng và thằng cu của tôi đến nhà bố mẹ, anh lớn đi học xa nên không có mặt, chỉ còn em trai út còn ở nhà. Tôi loay hoay xếp quà đầy dưới cây thông chuẩn bị cho buổi tối mở quà.

     Tôi nghe tiếng nói lanh lảnh lẫn một chút thách thức sau lưng:

     - Cô mới gói quà xong đấy à? Bao nhiêu phần tất cả… nhớ phải thêm một phần quà nữa nhé!

     Tôi có cảm giác ả này vừa thiếu tế nhị lại vừa muốn có chút quyền hành với những người con của bố, tôi quay lại:

     - Chị… đến đây làm gì?

     - Bố cô mời tôi đến tham dự Réveillon (2) đấy!

     - …

     Tôi chưa kịp trả lời, bố đã xuất hiện ngay trước mặt tôi để bênh vực ả:

     - Phải chính bố mời cô ta đấy, mà có ai xa lạ đâu, người nhà cả mà, hãy làm quen với cô Thy Phấn đi con!

     - Bố! Con tưởng ngày 24 chỉ để dành cho riêng gia đình mình thôi mà! Bố …

     - Thì có sao đâu! Thêm một người nữa cũng vui, chứ có gì đâu mà mặt mày xưng lên vậy? Không muốn ở đây thì cứ về bên nhà tụi bay đi!

Tôi chưng hửng không ngờ bố lại vì ả mà đuổi tôi thẳng thừng như vây; tôi nghĩ mà tức giùm mẹ đã bao lần nhịn cho ả:

     - Bố có nghĩ đến cảm giác của mẹ không vậy? Hôm nay là ngày của gia đình, con không muốn có người lạ trong nhà mình, cho dù người đó là người thân nhất của bố… nhưng không phải trong gia đình này!

     - Mày muốn quyết định giùm tao hả? Đây là nhà tao chứ không phải nhà mày Ok! Tụi bay là con tao đó!

     - Bố không có quyền … Nếu bố muốn có cô ta trong nhà này thì đừng nhìn mặt con và mẹ nữa!

     - Hum! Tao đuổi mãi mà mẹ con mày chưa chịu đi! Tao không muốn cãi nhây với tụi bay…

     - Ông… ông không phải là bố tôi nữa! Tôi không có người bố như ông đâu… thật là…

     Bốp! Một cái tát tai như trời giáng trên mặt tôi! Mẹ từ trong bếp chạy ra ôm lấy tôi:

     - Ông lấy quyền gì mà đánh con tôi? Hãy cút đi với tình nhân của ông đi! Cút ngay đi!

     Tôi lấy hết can đảm, hét vào mặt ông ta:

     - Ông không có quyền đuổi mẹ con ra khỏi đây… Tôi thật xấu hổ, thật hận con người như ông, ông không đáng làm bố của tôi!

     Bốp! Một cái tát thật mạnh nữa giáng xuống đầu tôi như để trả lời cho câu nói hỗn xược chưa từng thoát ra từ miệng đứa con gái cưng, chưa bao giờ bị đòn từ khi lọt lòng mẹ! Bố đã vì sự ích kỷ của bản thân mình, vì tình yêu gian dối sai đường kia lại tát tôi một cách oan ức! Đau vì bị đánh thì ít, mà tức và oán thì nhiều, tôi ôm mặt tức tưởi hét lên:

     - Bố đã làm cả cái nhà này mất danh dự, bố không còn lòng tự trọng… bố đã đạp đổ tất cả xuống bãi xình rồi! … Từ nay trở đi… ông không phải là bố tôi nữa!!

Ả vẫn giữ nguyên vẻ mặt vênh váo nửa lạnh lùng nửa hài lòng, khi thấy bố đã khống chế được cả gia đình để lấy lòng ả. Mẹ hét lên:

     - Ông đã đâm chết tâm hồn tôi rồi, thì hãy giết luôn cả thể xác này đi!

*

Mấy ngày sau lấy cớ đi họp hội nghị ở xa, bố xách vài bộ quần áo đến nhà ả, mẹ ở nhà đau buồn vật vã, tôi cũng không muốn tiếp tục học cho hết khóa để ra trường năm nay nữa, không còn tâm trí để học, trong óc tôi hình ảnh mẹ với chai thuốc chuột trên tay sẵn sàng tự vẫn bất cứ lúc nào để trả thù đời, kết liễu thân xác tạm bợ không còn chút hạnh phúc ở trần gian; cùng là phụ nữ tôi thật hiểu mẹ, cảm thông với cảm giác bị bỏ rơi, phụ rẫy như thế nào! Bạn bè mẹ thăm hỏi không ngớt nhưng mẹ không còn cảm xúc gì để trả lời họ nữa!

Mẹ trở thành cái xác không hồn, vất vưởng ở ngoài vườn dưới ánh nắng chang chang, kệ cho tia UV (3) quái ác thiêu cháy, ánh mắt ngờ nghệch, mất hồn, đôi môi khô quằn không thấy khát và đói, những bộ quần áo đắt tiền, ôm lấy thân hình tròn đầy thuở nào không còn vừa nữa, tất cả rộng rinh như đồ khính!

Mẹ lang thang đi một mình trong những con đường nhỏ ngắm nhìn cây cỏ, cho chóng quên cảnh đời đen bạc, nhìn từ xa dáng mẹ thất thểu, cơn gió phần phật thổi hai ống quần đập vào nhau tưởng chừng muốn bay lên cột đèn! Còn xót xa hơn nữa khi thấy mỗi đêm mẹ ngồi bên chai rượu nặng độ cồn 40 độ, uống ừng ực từng hớp như nước lã, nước mắt cứ thế tuôn chảy như dòng suối. Khi tôi chạy lại giằng chai rượu thì mẹ la hét đòi lại và say khướt, đứng không vững, té nhào xuống đất thật thảm hại!

Một buổi sáng thức dậy, từ trên phòng tôi nhìn xuống sân cỏ, mẹ vẫn ngồi yên đó từ tối qua, hình như không di chuyển, bất động, những giọt sương mai đọng trên mái tóc mẹ còn ướt đẫm. Tôi đau lòng, chạy ào xuống giúp mẹ đứng lên vào nhà nằm nghỉ, nhìn cặp mắt thất thần, thâm quầng của mẹ, tôi như xé lòng, khuyên mẹ hãy quên bố đi, hãy coi như duyên đã tận, nhưng càng khuyên, mẹ càng chảy nước mắt mà chả nói gì với tôi! Cả người mẹ nhẹ tênh, cứ như thế mà dần dần nhẹ hơn nữa, chỉ mới một vài đêm không ngủ, mái tóc dầy của ngày hôm qua nay đã lốm đốm trắng, trông mẹ thật xác xơ, tôi hét lên để kéo mẹ về thực tại:

     - Mẹ! Nếu mẹ không ăn uống gì, con sẽ bỏ học, con không học nữa đâu!

Mọi khi nghe tôi dọa thế, mẹ sẽ sợ hãi lắm, sẽ làm đủ mọi điều tôi muốn để tôi tiếp tục học ra trường, nối nghiệp của bố… Thế nhưng, cái trò này hôm nay không còn tác dụng gì nữa, mẹ vẫn trơ như gỗ đá. Đôi mắt vô hồn. Làm tôi sợ hãi, vừa khóc vừa van xin:

     - Mẹ ơi! Nếu mẹ có làm sao thì con không sống nổi nữa đâu! Mẹ đừng làm con sợ, mẹ nói gì đi cho con biết mẹ còn khỏe mạnh đi mẹ, mẹ ơi!!

Càng lay gọi mẹ, mẹ càng yên lặng như tôi nói với bức tượng. Bỗng nhiên, đôi mắt lạc thần, dòng nước dãi chẩy ra khóe miệng, từ từ đôi mắt nhắm nghiền, người mềm nhũn và xỉu trong vòng tay tôi như kiệt sức, hay chắc mẹ đã cố gượng từ tối hôm qua. Tôi hoảng loạn, bấm 911 gọi cứu thương!

Tôi trách bố, tôi thù người đàn ông đó dùm mẹ! Ông ta không còn là bố tôi nữa! Ông ta quá tàn nhẫn, quá bội bạc! Tôi không biết những người đàn ông khác khi phụ bạc, trở mặt với gia đình ra sao, nhưng tôi thấy ông ấy là một ví dụ điển hình mà cả đời này tôi không quên!

Ông ta không xứng đáng làm bác sĩ đâu! Bác sĩ phải cứu người chứ, sao lại mặc kệ cho mẹ tôi đang hấp hối như thế này? Mẹ ơi, mẹ phải ráng gượng dậy vì chúng con mẹ nhé!

*

Mẹ thì nằm nhà thương, thằng cu nhỏ của tôi thì gởi chồng giữ, cũng may anh đang trong thời gian tìm việc, mấy ngày không về căn nhà nhỏ của tôi để thăm nó, làm tôi nhớ nó quay quắt, tôi bận phải chạy ra chạy vào nhà thương trông chừng mẹ.

     Thấy mẹ cựa quậy, tôi vội vàng gọi:

     - Mẹ! Mẹ ơi, mẹ thấy sao rồi?? Con lấy cháo gruau cho mẹ dùng nhé?

     - … Mẹ không sao! Mẹ chỉ khát nước thôi!

     - Mẹ ráng ăn cho khỏe nhe, con đã sửa soạn đây rồi!

Tôi loay hoay múc cháo cho mẹ, mẹ quay ngoắt đầu sang một bên như đứa trẻ nít khi từ chối muỗng đồ ăn:

     - Mẹ không đói mà! Mẹ không ăn đâu, mình về đi con!

     - Muốn về mẹ phải ăn cho khỏe mới có sức đi được chứ! Nghe con, mẹ ăn một chút nhe?

Như một cái máy, mẹ há miệng ăn, nhưng mẹ lại không nuốt mà chỉ ngậm trong mồm, cặp mắt vô thần không động đậy nhìn vào góc nhà, bất chợt hai hàng nước mắt lại chảy không ngưng, ướt cả chiếc khăn lau miệng cho mẹ, rồi mẹ thì thào với tôi không một chút sức lực:

     - Mẹ… xin lỗi các con, mẹ không còn muốn sống nữa đâu, mẹ đã… thua cuộc rồi! Mẹ đã không giữ được ông ấy! Mẹ là người bại trận!

     - Không đâu! Mẹ mới chính là người thắng cuộc, tụi con ở bên mẹ, chỉ có ông ta là người sai, sa ngã, tự mình đào hố chôn mình, danh dự và lòng tự trọng của một bác sĩ, của một người cha trong gia đình đã không còn nữa, ông ta bênh con yêu tinh đó; không biết tương lai thế nào, con nghĩ nó chỉ muốn bòn rút tiền của ổng rồi khi hết tiền là nó đá ổng thôi! Nhưng bây giờ mình không nói được vì ổng đang trong tình trạng mê muội, khi nào ổng tỉnh thì đã trễ rồi… Mẹ đừng lo, chúng con luôn ủng hộ mẹ! Chúng ta sẽ phải đấu tranh, mẹ phải ráng lên, đừng bỏ cuộc nhe mẹ!

Tôi nói bao nhiêu, nhưng những lời nói hình như chỉ vào tai này rồi chạy ra tai kia của mẹ, nước mắt lại tiếp tục đổ xuống, mẹ tự than trách mình đã quá tin cậy chồng, đã không thận trọng trước người ngoài, bất kỳ điều gì mẹ cũng để cho cô thư ký nắm hết nên cô ta mới có lòng gian như vậy!

Mẹ tiếc những món nữ trang quý giá, những đồ đẹp hiệu đã từng mua mắc tiền tặng cô ta trong những dịp Tết nhất hay sinh nhật gọi là tặng thưởng cho công lao làm việc và sự trung thành cho tiền đồ của bố mẹ, có biết đâu là ả đã mưu mô quyến rũ bố, muốn hất mẹ ra, muốn chiếm cái địa vị làm bà chủ và cả khối tài sản dành dụm cả đời của ông bà! Mẹ đau đớn trách bản thân đã không hiểu được bố, không đủ gần gũi bố để ông có nhân tình bên ngoài cả hai năm nay mà bà cũng không phát hiện ra!

*     

Một đại họa nữa bỗng xập tới vào một buổi sáng, anh Luyện đang đi học bên Úc, anh gọi phone về:

     - Hân hả? … Sao anh phone hoài cho bố không được vậy?

     - Bố … không gọi được đâu!

     - Tại sao vậy?... Anh không còn một xu nào nữa trong trương mục ngân hàng để đóng tiền học đây, trong ba ngày nữa mà không nộp đủ thì chắc phải xách valise về nước đó!

     - Ủa!... Không thể nào hết tiền được vì account của anh có liên hệ với account của bố mẹ, khi trong tài khoản anh hết thì máy sẽ tự động chuyển từ tài khoản bố mẹ cho anh mà…

     - Vậy mà anh xem cái account của bố mẹ cũng không còn đồng nào luôn!

     - Không thể tin được! Để em sẽ lên nhà băng và cho anh hay tin sớm nhe, cúp phone đi chứ không thì tốn tiền bộn đó!

     - Ok, em lo dùm anh nhe, cám ơn em, cho anh hỏi thăm mẹ khỏe không em?

     - … Hum… Cũng Ok! Em bận lắm… Thôi bye anh nhe!

     Tôi không muốn kể lể chuyện nhà qua phone dài dòng tốn tiền, rồi anh lại lo ra mà học không được; anh cũng như tôi, năm cuối của bác sĩ, cả hai đều thật bận lo thi cử ra trường, thế mà đủ thứ chuyện xảy ra!

*

Sau khi nói chuyện với giám đốc nhà băng, chúng tôi đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác, nghẹn lời, cổ khô khốc, cặp mắt mở to đầy kinh ngạc, không tin vào chính đôi tai mình, cũng không tin được những lời vừa rồi:

     - Cô Nguyễn Thy Phấn là người đã chuyển hết tiền từ trương mục của con trai ông bà và của ông bà vào account của cô ta!!

     Bố tôi run giọng bàng hoàng:

     - Ai đã cho phép?? Có chữ ký của chúng tôi không?

Mẹ tôi vì đã quá tin người nên mấy lần đi lấy tiền và trả hóa đơn đã dắt ả thư ký “hiền lành” đi theo, không che mã số cá nhân (Nip) (4) thẻ khi bấm máy, nên ả đã khắc cốt ghi tâm và có mưu đồ.

Để lấy lòng nhân viên nhà băng, ả tặng quà bánh, làm quen và tìm cách tiếp cận, làm mọi thủ đoạn để chiếm lòng tin của họ, nói dối là con đỡ đầu của bố mẹ tôi, để xin một cái thẻ khác với cùng mã số Nip của mẹ!

Người nhân viên này đã không chút nghi ngờ khi thấy mẹ tôi đã có vài lần dắt cô đến nhà băng rút tiền, trả hóa đơn… nên đã làm cho cô ta một thẻ thứ hai kéo tiền từ máy tự động. Họ cũng không sai khi chỉ làm một cái thẻ khác cho ả mà không cho số Nip, vì chỉ có mẹ mới có thể cho số Nip của riêng mẹ cho người thân tín của mẹ mà thôi!

Từ đó lòng tham vô đáy của ả đã làm ả tối mắt, ả tưởng đã chiếm được lòng tin của bố rồi thì làm gì cũng được, ả chắc nịch là căn nhà mẹ tôi đang ở sẽ vào tay ả trong nay mai, và cả cái tài khoản đầy ắp tiền này!

Ả thổi vào tai của bố những lời đường mật, ve vuốt của một con đĩ hạng bét, tất cả mọi thủ đoạn khinh bỉ, hạ cấp, tồi tệ nhất, ả đều dám làm trong phòng mạch với bố để đạt được mục đích!

Ả đã lấy từ trương mục của bố mẹ tôi một khoản tiền không nhỏ cho người tình riêng, ả khôn nhưng không ngoan, đã bỏ vào tài khoản của người tình của ả cùng một nhà băng; rồi biết bao những hóa đơn, chứng từ giả để lấy tiền của bố, bố tôi đã ngu muội, nhắm mắt ký tên vào những tấm checks trong lúc cả hai người đang “vui” trên giường, trong phòng mạch… số tiền lên tới hơn một triệu bạc!

Khi thấy tất cả bằng chứng phơi bày trước mắt, bố quỵ xuống sàn, xụp đổ, không tin vào chính cặp mắt mình, sự lừa gạt trắng trợn đã đưa ra ánh sáng, những giọt mồ hôi nhỏ giọt trên trán, mắt kiếng tuột khỏi mắt, bố tôi gục đầu vào đôi bàn tay, cả người run lên tức giận, vỡ mộng! Ông không ngờ một người đang có chức vụ cao trong xã hội, có gia đình con cái đàng hoàng, lại hóa rồ, bị một con bé đáng tuổi con, dụ vào lưới tình của nó giăng ra…

*     

Mẹ tôi ngồi yên trong góc nhà không biết đã bao lâu, cặp mắt dính chặt vào một chỗ mông lung, thất vọng, chán nản. Bố tôi xấu hổ biết lỗi, dấu mặt ngoài khu vườn rộng lớn, nói là để trồng cây nhưng tất cả bắt đầu cho thời sám hối. Ông sợ mẹ tôi đay nghiến mỗi khi gặp mặt ông nên đã ở ngoài vườn từ sáng bước xuống giường cho đến 2, 3 giờ sáng hôm sau mới dám nhẹ nhàng vào nhà, ông cũng không dám lên phòng ngủ ở lầu trên mà chỉ dám rón rén nằm trên sofa nơi phòng đọc sách; mái tóc ông thường được nhuộm đen một thời khi ra ngoài với ả, nay không còn nhuộm nữa, mà giữ y nguyên một màu trắng toát. Mẹ không còn thiết tha gì trong việc làm đồ ăn ngon cho ông, mặc kệ ông muốn ăn gì, làm gì cũng không màng, ông chỉ ăn uống qua loa rồi đi ngủ…

Gặp chúng tôi, ông không dám hỏi han, chỉ cúi đầu lầm lũi trốn tránh đến khổ sở, mỗi lần ánh mắt chúng tôi chạm nhau, tôi thấy chỉ là sự tủi nhục hèn hạ và yếu đuối của một con người lớn tuổi lầm lạc! Thật đáng khinh!

Chỉ tội nghiệp cho mẹ, không biết mẹ sẽ sống ra sao bên cạnh người đã từng mắng chửi, đánh đuổi mình vì một ả mưu mô, những ngày tháng còn lại của mẹ sẽ ra sao đây? Mẹ có chịu đựng nổi sống hết kiếp này để giữ thanh danh cho gia đình không?

Không khí chết bao trùm cả căn nhà, mẹ suy nghĩ đến tương lai số phận sẽ ra sao; bố tủi nhục, cúi đầu ở ngoài vườn cho những tháng ngày ăn năn sám hối, lấy những câu kinh thuần phục bản tính vì hành vi tội lỗi của mình…

*

Ba tháng sau, tiếng ho của ông mỗi lúc một nhiều và rõ rệt hơn mỗi khi tôi về nhà thăm mẹ, ông vẫn né tránh mẹ con chúng tôi ở sau vườn. Mẹ tôi không muốn ở nhà mỗi khi có mặt ông nên tìm cách đi chơi với bạn bè, chị em bên ngoài.

Ngôi nhà thân thương mà tôi đã sanh ra và lớn lên ở đấy gần trên 25 năm, bao nhiêu kỷ niệm, yêu thương của cả gia đình, hôm nay đang tàn lụi! Những bức tường mà mẹ tôi cho người dán giấy hoa lên đó bây giờ đã úa vàng già nua như tuổi đời của chủ nhân, những chậu cây kiểng trồng trong nhà héo tàn không ai thay đất, chiếc đồng hồ lớn giữa nhà như vị chủ nhân gõ chuông đúng giờ ăn, giờ làm việc, nay chậm chạp đổ những hồi chuông sai giờ, lỗi hết điện mà chả ai buồn thay pin hay lên giây cót…

Tôi nhìn xung quanh căn nhà, như căn nhà hoang, chỉ toàn hoa tàn héo, không chút hương vị sống thì làm sao chủ nhà có sức sống đây! Tôi vội vàng vứt hết đống hoa héo, mở đèn sáng lên, vặn lại chiếc đồng hồ đã chạy ngược ngạo từ mấy tháng nay, phủi hết lớp mạng nhên đóng trên chiếc piano mẹ thường hay ngồi đàn thuở nào.

Căn nhà vẫn im re, vắng tanh, không tiếng động, mọi thứ đảo lộn như nhà vô chủ.

Vừa ngồi xuống ghế nghỉ thở và chờ mẹ về, tôi giật mình vì chuông điện thoại reo vang, tiếng mẹ tôi bên kia đầu dây:

     - Con …

     - Có chuyện gì vậy mẹ?

     - Bố con….

     - Bố con làm …gì nữa hả mẹ?

     - …Ông ấy bị cancer phổi… ở giai đoạn cuối!

     - Vậy sao!...

Tiếng mẹ não nề, nhưng bình tĩnh phẳng lặng, không khóc lóc. Tôi nghe tin cũng không chút xúc động mà còn nghĩ “thật đáng đời,” mẹ tiếp:

     - Con… Hãy tìm vị bác sĩ giỏi giúp chữa bệnh cho ông ấy nhe con! …Đừng hận, đừng ghét bố nữa! Hãy vì mẹ có được không? Hãy chữa bệnh cho ông ta!

     - Sao ổng không gọi….

Tôi định nói sao ổng không gọi ả tình nhân của ổng đi, nhưng không muốn làm mẹ buồn, tôi dừng lại.

Tôi không biết phải vui hay buồn, không một chút cảm xúc khi nghe tin này, có phải lòng yêu bố trong tim tôi đã chai cứng rồi không? Bố đã làm tôi quá đau khổ đến không gì đau hơn được nữa nên khi nghe tin buồn này tôi thầm nghĩ có phải ông Trời đang phạt bố? Hay bố đang trả nghiệp quả đã tạo ra? Không biết bố có nghĩ những điều đó không? Có hối hận những việc mà bố đã làm cho mẹ đau khổ không? Có bị dày vò không? Ông Trời có mắt lắm, không cần phải chờ đến kiếp sau cho lâu đâu, ông cho trả nghiệp ngay kiếp này, để dậy cho con người ta một bài học vì chờ đến kiếp sau thì chắc không còn cơ hội nữa!

Dù sao tôi cũng không thể quay mặt làm ngơ khi trông thấy một người bệnh, huống hồ ông lại là bố đẻ của tôi!

Tôi cũng chắc chắn một điều là mẹ tôi đã sống và chịu đựng đến tuổi này rồi, chị em chúng tôi đã có gia đình riêng, bố đang bệnh không biết tương lai, không dễ dàng gì mẹ lại rũ bỏ tất cả ra đi; dù gì mẹ là người tài công chính lèo lái chuyến tàu gia đình, mẹ sẽ tha thứ lỗi lầm cho bố, như một câu danh ngôn của Wes Fesler: Con tàu gia đình chẳng bao giờ chìm, trừ phi nó bị thủy thủ đoàn từ bỏ! (5)

Sỏi Ngọc,

Mẹ Con Anh Khờ 

 

Nguyễn Thạch Giang

Tiếng Chuông Điện Thoại

 

Có người bảo rằng tiếng chuông điện thoại là “niềm vui của tuổi trẻ và nguồn an ủi cho tuổi già”.

Đối với bà Thoa, tiếng chuông điện thoại còn là tiếng gọi của tình yêu khi còn trẻ, là tiếng lòng thương mến khi làm mẹ, là tiếng gọi mong chờ và là liều thuốc an thần khi nằm trong viện dưỡng lão. 

Nhớ thuở xa xưa, lúc tuổi xuân thì, bà có nhan sắc lại con nhà danh giá, nhiều thanh niên con nhà giàu, học giỏi, đẹp trai theo đuổi, nhưng không anh nào lọt vào vòng “chung kết”.

Cuối cùng bà “phải lòng” anh phó quận vì tiếng chuông điện thoại.

Lần đầu tiên, bà gặp chàng qua sự giới thiệu của cô bạn cùng lớp với bà, trong đêm văn nghệ Mừng Xuân ở sân trường Đại học Văn Khoa. Lúc ấy, anh chàng không có nét gì độc đáo để bà để ý, nhưng bà tỏ ra vui vẻ, lịch sự cho đúng phép xã giao. Còn anh chàng, tuy nổi tiếng là tay “tán phét” có hạng bên trường Quốc Gia Hành Chánh, nhưng khi đứng trước vẻ đẹp cao sang của nàng, chàng ngẩn ngơ, lúng túng, không nói nên lời…

Những lần gặp gỡ về sau, nàng vẫn không để ý hay ngây thơ không nhận biết ánh mắt si tình và những cử chỉ vụng về, lúng túng của chàng; nàng cứ hồn nhiên, vui vẻ với người bạn mới quen như các bạn trai khác… làm chàng thất vọng!

Nhưng tiếng lòng đã gọi, chàng quyết tâm theo đuổi.

Qua cô bạn học của nàng, chàng biết: Nàng có nhiều nơi dạm hỏi, toàn là những tay học giỏi, có bằng cấp, là bác sĩ, kỹ sư.. con nhà giàu. Cha mẹ nàng lại rất khó, còn theo nếp xưa - môn đăng hộ đối. Biết phận mình, con nhà nghèo ở miền Trung, làm sao tranh nổi với những tay “công tử” ở Sài Gòn, nên chàng không dám “tấn công trực diện”.

Thế là, đêm đêm, chàng gọi điện thoại thăm nàng từ một quận lỵ xa xôi, trên vùng cao nguyên xanh mát Lâm Đồng.

Ban đầu chỉ tả cảnh, chưa dám tỏ tình.

Chàng tả nơi chàng đang làm việc: Núi đồi trùng điệp với những rừng thông bạt ngàn; ở lưng chừng đồi nhìn xuống các thung lũng xa xa, sương mù bao phủ trên các đồi trà, đồn điền cà phê như làn khói mỏng - lúc ẩn, lúc hiện - trông như bức tranh thủy mạc. Vào mùa hoa dã quỳ nở rộ, đi trên con đường uốn lượn lưng đồi, dưới ánh nắng ban mai trong trẻo với khí trời se lạnh, trông hoa vàng rực rỡ, cứ tưởng như mình đang lạc vào chốn thiên thai.

Cái giọng Quảng Nam trầm trầm, thỉnh thoảng chêm vào một câu tán thán ngô nghê: “Răng mà đẹp rứa hè!”. Lúc đầu nghe ngồ ngộ, nhưng rồi thấy thinh thích, cuối cùng bà “ghiền!”

Vài đêm không có tiếng chuông gọi về, bà nhớ, bà mong.. khi được nghe lại cái giọng “ngồ ngộ” ấy bà mừng, rồi trách: “Sao mấy hôm nay không gọi về?”

Thế là chàng tiến lên bước thứ hai - nói chuyện tâm tình - than thở: lạnh giá, cô đơn...

Không hiểu do những lời tả cảnh, tả tình của chàng hay do cha mẹ bà nói xa, nói gần việc hôn nhân với anh chàng bác sĩ, con của bà bạn thân với mẹ, mà bà muốn rời cái nóng bức, nhộn nhịp ở Sài Gòn, lên vùng cao nguyên mát mẻ với thiên nhiên thơ mộng?

Giữa mùa hè năm ấy, bà xin phép cha mẹ đi nghỉ mát ở Đà Lạt.

Cái se lạnh của Đà Lạt lồng trong không gian trong trẻo rực rỡ ngàn hoa: hoa dại ven đường, hoa trước hiên nhà, hoa trong công viên, hoa leo lơ lửng trên tường, hoa trên đồi thấp...Đâu đâu cũng thấy hoa, làm cho Đà Lạt thêm thơ mộng. Một ngày ở Đà Lạt, bà có thể cảm nhận được cái khí hậu bốn mùa: buổi sáng sớm là cái se lạnh mùa xuân, buổi trưa nắng vàng rực rỡ như mùa hạ, buổi chiều ảm đạm sương mù như mùa thu, và đêm về nếm cái lạnh của mùa đông. Đà Lạt thơ mộng quyến rũ bà như cơ duyên tiền định.

Qua một người bạn giới thiệu, bà được ông Hiệu trưởng một trường Trung học tư thục, mời dạy môn Việt văn. Đây là cơ hội để bà ở lại với Đà Lạt.

Trở về Sài Gòn, bà xin phép cha mẹ cho lên Đà Lạt dạy học. Có chút lo âu, nhưng cha mẹ bà không ngăn cản vì bà đã trưởng thành.

Mùa tựu trường năm ấy, bà trở lại Đà Lạt, làm giáo sư dạy môn Việt văn.

Từ đây, bà được gặp gỡ thường xuyên anh chàng Phó quận vào những ngày cuối tuần. Bây giờ cả hai, không còn trẻ để mơ mộng chuyện tình lãng mạn của tuổi đôi mươi. Những buổi chiều bên nhau trên bờ hồ Xuân Hương hay trên thảm cỏ ở sân Cù, họ trao đổi quan niệm về tình yêu, hôn nhân, cuộc sống gia đình và xã hội... Cả hai cùng chung quan điểm.

Rồi một bưổi chiều, hai người ngồi sát bên nhau trong vườn hoa Thung Lũng Tình Yêu, chàng Phó quận run run nắm tay nàng, thì thầm: “Anh yêu em ngay lần gặp gỡ đầu tiên ở sân trường Đại học Văn Khoa.” Nàng xúc động, ngả đầu vào vai chàng, khẽ nói: “Tiếng chuông điện thoại đêm đêm gọi về, đã làm em xúc động, em biết lòng em đã bắt gặp tình yêu.”

Họ trao nhau nụ hôn say đắm với lời nguyện ước sẽ gắn bó bên nhau suốt đời.

Bà về thưa với cha mẹ chuyện tình duyên của bà với anh Phó quận và cho cha mẹ biết hoàn cảnh của chàng. Tuy có chút ngỡ ngàng, nhưng khi nghe bà giải bày tâm sự, cha mẹ chiều lòng con, chấp nhận cuộc hôn nhân, không còn nghĩ đến chuyện môn đăng hộ đối.

Một năm sau, đám cưới được tổ chức ở hội trường quận lỵ. Ông Quận trưởng đại diện nhà trai làm chủ hôn (mẹ chàng già yếu, ở ngoài miền Trung xa xôi, không vào tham dự được). Cha mẹ bà, từ Sai Gòn lên chứng giám.

Sau đám cưới, chàng đưa nàng ra Trung, ra mắt con dâu với mẹ. Bà mẹ vui mừng, xúc động, cầm tay con dâu rưng rưng, nói: “Đám cưới tụi bây, mẹ không vào được, mẹ áy náy vô cùng. Khi thằng Phong viết thư báo tin sẽ làm đám cưới. Nó bảo mẹ đừng lo, nó sẽ tự lo liệu được… Mẹ mừng, nhưng không biết rồi sẽ ra sao? Mẹ già yếu, mắt lại mờ, không thể đi xa, chỉ còn biết cầu xin ơn trên phù hộ cho mọi điều tốt đẹp. Hôm nay các con về đây thăm mẹ và ra mắt tổ tiên, ông bà, mẹ không biết nói sao cho hết nỗi vui mừng.”

Bà mẹ thắp nhang lên bàn thờ, lấy khăn lau tấm di ảnh của chồng, lâm râm khấn vái: “Hôm nay thằng Phong đưa vợ về ra mắt tổ tiên, ông bà, xin ông chứng giám và phù hộ cho các con được may mắn, hạnh phúc và sớm có đứa con trai nối dõi tông đường.”

Bà lấy cái tráp cẩn xà cừ trong ngăn tủ thờ, mở nắp lấy đôi bông tai và chiếc kiềng vàng đeo vào tai, vào cổ con dâu. Ngước nhìn con dâu, bà nói: “Ngày đám cưới của mẹ, bà nội các con đã đeo đôi hoa tai, và chiếc kiềng này cho mẹ. Bây giờ mẹ trao lại cho con, coi như bảo vật của gia đình.”

Bà tiếp tục kể: “Ngày mẹ về làm dâu nhà ông huyện, mẹ rất lo lắng, nhưng bà nội của các con là người nhân hậu đã chỉ dạy cho mẹ cách ăn ở, đối xử sao cho phải phép gia phong, dòng họ nhà ông huyện. Ông nội của thằng Phong làm tri huyện, nhưng gia đình vẫn thanh bạch; bà nội của các con và mẹ vẫn tiếp tục công việc đồng áng, nuôi tằm, dệt lụa để nuôi sống gia đình. Ông nội của thằng Phong là ông quan huyện thanh liêm, được dân kính mến, nên năm 1945, Việt Minh cướp chính quyền, họ không công khai kêu án tử hình, mà đưa ông đi “an trí” ở đâu đó, gia đình không biết tin. Sau này mới hay, họ đã thủ tiêu ông trên vùng núi cấm. Dân chúng trong huyện luôn nhắc nhở tên ông với lòng thương tiếc.”

Bà quay sang, nói với thằng Phong: “Phong à, trong 9 năm kháng chiến, cha con không chịu đựng được sự gian khổ, mắc bịnh lao, không có thuốc men chữa trị, cha con qua đời lúc con chưa đầy 6 tuổi. Từ đó, một mình mẹ làm lụng cực khổ nuôi con. Đến năm 1954, Quốc gia tiếp thu vùng này, cuộc sống dễ thở hơn, con được đi học. Hết tiểu học, mẹ gởi con ra Đà Nẵng, học Trung học, rồi con vào Sài Gòn học tiếp... Con được thừa hưởng cái thông minh và phúc đức của tổ tiên, bây giờ là ông “Phó Quận”. Con phải noi gương ông nội, làm ông quan thanh liêm để danh thơm cho dòng họ. Con nên nhớ rằng: ‘Quan nhất thời, dân vạn đại.’ Hành xử thế nào để người dân không ta thán khi mình làm quan, và không bị phỉ nhổ khi mình về làm dân.” Đến đây bà bảo: “Ngày mốt chúng ta sẽ làm cỗ cúng tổ tiên, ông bà và mời ít bà con thân thuộc đến chung vui với gia đình mình”.

Ở chơi với mẹ gần tuần lễ, vợ chồng Phong trở lại Đà Lạt.

Cuộc sống của họ êm đềm, hạnh phúc và cho ra đời 2 đứa con trai kháu khỉnh (sinh đôi).

Rồi cuộc chiến mỗi ngày thêm ác liệt, nhưng họ vẫn còn hưởng được sự bình an, nơi hậu phương tươi đẹp và trù phú ở vùng cao nguyên. Phong không phải trực tiếp trước trước lằn tên, mũi đạn như các chiến sĩ ở chiến trường, nhưng mối hiểm nguy luôn rình rập... Dù vậy, đêm đêm vẫn có tiếng điện thoại gọi về cho bà.

Đến ngày 30/4/1975, đất trời như sập đổ, cuộc đời của họ cuốn theo vận nước tang thương.

Phong bị bắt! Bà không còn được đi dạy học!

Không thể kể hết những nghiệt ngã họ đã trải qua, sau ngày Miền Nam rơi vào tay giặc - chồng bị đọa đày 6 năm trong các trại tù cải tạo; còn bà gian truân nơi chợ trời, bươn chải kiếm sống nuôi con, tiếp tế cho chồng...

Rồi đến một ngày, chính phủ Hoa Kỳ cho những người phục vụ trong chế độ cũ, đã bị tù trên 3 năm, được đi định cư  trên vùng đất hứa, họ mới thoát cảnh lầm than.

Những ngày đầu tiên trên đất khách, cũng như bao nhiêu người tỵ nạn khác, lăn vào công việc, bất kể ngày đêm. Nơi nào có việc mà người Mỹ chê, là dân tỵ nạn nhảy vào. Phong xin được một chân hốt rác trong nhà in, còn bà xin làm phụ bếp cho nhà hàng Tàu. Phong làm ban đêm, ban ngày đi học - mấy năm sau lấy được bằng CPA (Certified Public Accountant). Còn bà, ngoài giờ làm phụ bếp ở nhà hàng, bà đi học Anh văn.

Số tiền kiếm được trong mấy năm lao động cực nhọc, ông bà ra thuê căn phố, trương bảng hiệu: “Khai Thuế và Real Estate Broker.” Lúc ấy nhiều người Việt mới sang, chưa rành tiếng Anh, nên thường đến nhờ ông khai thuế và nhờ bà hướng dẫn mua nhà.

Văn phòng lúc nào cũng đông khách. Vận may đến với ông bà như “diều gặp gió”. Thế là giàu và được xem là một gia đình thành công lúc bấy giờ.

Tuy công việc bận rộn, bà vẫn để tâm đến chuyện học hành của 2 đứa con trai. Có tiền nên ông bà cho con vào học trường tư. Qua bậc Trung học, bà cho con vào những Đại học danh tiếng, đóng học phí rất cao. Nhưng tiền bạc không mua được chữ nghĩa, và hình như ông trời cho cái này thì mất cái kia - chuyện học hành của 2 đứa con không ra gì. Bà buồn lắm! Bà thường xuyên gọi điện thoại khuyến khích chúng nó học hành, nhưng vẫn không đạt được điều mong muốn.

Thời gian qua mau, 2 đứa con trai đến tuổi trưởng thành, ông bà lo việc hôn nhân cho chúng nó. Rồi chúng nó ra riêng, ông bà bù đắp mua cho mỗi đứa một căn nhà.

Bây giờ đã đến tuổi về hưu, hai vợ chồng già hủ hỉ bên nhau trong căn nhà cũ. Tiếng điện thoại vẫn reo đều, nhưng không phải là tiếng điện thoại của khách hàng hẹn đi xem nhà, hay hẹn giờ khai thuế, mà là tiếng điện thoại của con dâu, gọi: nhờ mẹ sang trông giúp đứa cháu nội để nó đi mua sắm, hay tiếng điện thoại của thằng con trai nhờ ba đi đón đứa cháu nội ở trường. Những tiếng điện thoại ấy làm ông bà bận rộn, nhưng là niềm vui trong hạnh phúc.

Những lần đi chơi xa, không có bà đi theo, đêm đêm ông gọi về cho vợ, tỉ tê những chuyện vui buồn nơi ông đang ở, làm bà nhớ lại kỷ niệm năm xưa. Hay những lần lạc nhau trong shopping mall rộng lớn, tiếng điện thoại lại reo, để ông đến dẫn bà ra xe, về nhà... làm bà bớt bối rối. Bà thương chồng và cảm ơn chiếc điện thoại.  

Gần 10 năm, từ ngày về hưu, tiếng chuông điện vẫn reo đều... Cho đến một ngày, ông ra đi đột ngột vì cơn đau tim. Thế là bà ngậm ngùi, vĩnh biệt một tiếng chuông điện thoại yêu thương.

Sau đó, những tiếng chuông điện thoại thưa dần, vì bây giờ sức bà đã yếu, đâu còn giúp con dâu trông cháu được nữa. Nó gọi để làm gì? Thỉnh thoảng đứa con trai gọi đến hỏi thăm sức khỏe, nhưng giọng không tha thiết như lúc nó còn đi học, gọi về cho mẹ để xin tiền. Đôi lần, vắng tiếng điện của con, bà nhớ, bà lo: không biết có chuyện gì xảy ra.. Bà gọi cho con. Khi biết mọi sự bình an, bà mừng. Rồi bà kể lể chuyện: cô đơn, buồn chán, đau nhức, bệnh tật của tuổi già... Đứa con dâu nghe thấy, nó nói một câu phũ phàng: “Mẹ nhõng nhẽo, làm nũng đấy!” Thằng con trai thương mẹ cũng an ủi vài câu, rồi tắt máy.  Đến một ngày xui rủi, bà trượt chân té ngã, bị bể xương bàn tọa, vào nhà thương chữa trị hơn 6 tháng. Bà không đi đứng được nữa, phải ngồi xe lăn và không tự lo vệ sinh cho mình được. Ở nhà thương có y tá giúp đỡ, chứ về nhà, con trai bà đâu có chăm sóc cho mẹ được, còn con dâu thì khó trông cậy. Biết làm sao bây giờ? Bà đành chấp nhận đề nghị của nhà thương chuyển qua một viện dưỡng lão. 

Từ ngày vô viện dưỡng lão, thỉnh thoảng con trai bà đến thăm vào dịp Tết, Giáng Sinh, ngày Mother’s Day, nhưng rất hiếm khi được nghe tiếng chuông điện thoại.

Các con của bà chọn một viện dưỡng lão cao cấp, mỗi tháng trả 5 ngàn đô. Chúng nghĩ như vậy là sung sướng cho mẹ. Thực tế không sai, vì ở đây có những điều dưỡng viên kinh nghiệm, tận tụy, phục vụ chu đáo...  Tuổi già mấy người được như vậy?

Nhưng tiền bạc không thể đáp ứng được mọi vấn đề. Ngày xưa, thương con, bà chọn những trường danh tiếng cho con vào học, đóng học phí rất cao, nhưng tiền bạc không mua được chữ nghĩa. Bây giờ, các con thương mẹ, chọn nhà dưỡng lão cao cấp, với chi phí cũng rất cao, nhưng không mua được ước vọng yêu thương.

Ở đây bà mong đợi tiếng điện thoại reo như một liều thuốc an thần cho bớt cảm thấy cô đơn. Nhưng chồng bà không còn gọi về nữa, các bạn bè của bà cũng lần lượt ra đi, bà chỉ còn mong tiếng chuông điện thoại của các con. Nhưng than ôi! Tiếng chuông điện thưa dần rồi mất hút.     

Những lúc nhớ đến con cháu, bà gọi về; chúng nó không bắt phone vì lần nào bà cũng kể lể dông dài, chỉ chừng ấy chuyện, không có gì mới mẻ. Chúng nó chán và cũng không gọi lại cho bà. Chúng nó ỷ lại, nếu có điều gì bất trắc, văn phòng viện dưỡng lão sẽ gọi thông báo, chúng nó đến ngay. Chúng đâu có biết - nghe được giọng nói của con, bà cảm thấy khỏe ra như được uống viên thuốc bổ.         

Ngày lễ Mother’s Day năm nay, 2 đứa con dẫn vợ con vào nhà dưỡng lão, thăm mẹ. Món quà tặng mẹ trong ngày Mothe’s Day là cái iPhone 14. Từ trước đến giờ, món quà mà bà thích nhất vẫn là chiếc điện thoại di động (cell phone). Tặng món gì, dù đắt giá hơn, bà cũng không thích bằng cái điện thoại di động. Biết ý vợ,  ông chồng lúc còn sinh tiền, hễ chiếc điện thoại di động nào mới ra đời, nổi tiếng là mua tặng cho vợ, không cần biết giá cả bao nhiêu, cũng không cần đợi ngày sinh nhật hay lễ Tết. Bây giờ các con của bà cũng bắt chước cha mua tặng bà chiếc iPhone 14.    Bà cảm động cầm chiếc iPhone 14 săm soi, rồi cúi xuống, hai giọt nước mắt lăn trên gò má nhăn nheo, bà thở dài khẽ nói: “Mẹ biết gọi ai bây giờ?” 

Cánh Hoa Trước Gió 

Tôi quen Liên trong dịp theo học lớp English As A Second Language. Hồi đầu tiên đặt chân tới San Jose, tôi chẳng biết nhiều Anh văn ngoài mấy câu :"Hello, How are you today ? I am fine. Thank you." Đó là vốn liếng tiếng Anh còn sót lại của những năm trung học, của những giờ sinh ngữ phụ. Lúc tìm trường đi học anh văn, tôi nhờ người chị kiếm cho  một lớp sơ đẳng, căn bản nhất để tôi bắt đầu. Tôi được hướng dẫn đến lớp ông John.

Lớp học nằm trên tầng hai của một dãy lầu thuộc một nhà thờ Methodish trên đường số Năm. Tôi đến lớp trong tâm trạng nửa chán nản nửa hồi hộp. Chán nản vì những thay đổi bất ngờ của cuộc tỵ nạn làm tôi mất thăng bằng. Hồi hộp vì không biết điều gì sẽ xảy ra những ngày sắp tới. Do vậy, ngày khai trường hôm ấy không mang cho tôi một cảm giác thoải mái nào. Lúc đến cao ốc, theo dấu mũi tên của tấm bảng trắng có hàng chữ đỏ :"Lớp học Anh Văn sơ đẳng dành cho người tỵ nạn Việt Nam". Tôi leo lên lầu đến một căn phòng sát cầu thang. Bên trong lớp học tôi thấy có tất cả năm người. Một vị giáo sư người Hoa Kỳ trạc ngoài ba mươi, đang viết lên bảng hàng chữ :"Good morning. How are you today ?". Phía dưới có bốn người học trò lớn tuổi. Một thanh niên gần ba mươi, vận một chiếc áo dầy hàng vải lính. Cạnh anh ta là một vị nữ tu người ngoại quốc. Kế tiếp là một phụ nữ tuổi đã tứ tuần khuôn mặt giống như người Hoa Kiều ở Chợ Lớn. Và cuối cùng là một cô gái nhỏ con, vận chiếc váy đầm màu ngựa vằn.

Tôi đẩy cửa bước vào. Vị giáo sư nghe tiếng động quay lại. Tôi chưa biết phải mở đầu như thế nào, thì vị giáo sư đã chào và bảo tôi đến kiếm một chỗ ngồi. Tôi đến ngồi cạnh người thiếu nữ vận áo ngựa vằn. Thiếu nữ ấy chính là Liên.

Giờ ra chơi hôm ấy Liên đến hỏi chuyện. Vẻ thân mật và nụ cười tươi của Liên làm tôi có cảm tình. Liên gợi chuyện :

- Bồ cũng mới ra đây hả ?

Tôi đáp :

- Vâng, em vừa mới ra trại khoảng chừng hai tháng.

Liên trố mắt nhìn tôi.

- Chèng đéc ơi ! Ra hai tháng nay mà tới giờ này mới đi học anh văn. Tui mới ra bốn hôm rày hà. Mà tui bắt xì pông xo kiếm trường cho tui đi học  liền dzậy đó. Bộ bồ đau sao mà xanh vậy ?

Tôi ấp úng. Biết trả lời sao ! Hai tháng qua mặc dầu chị tôi hối thúc thế nào tôi vẫn không thể quân bình tâm trí để có thể bắt đầu làm một việc gì. Tôi ở nhà nằm vùi trong phòng. Khóc lóc và nhớ nhung. Tôi có cảm tưởng toàn thân thể và trí óc tê liệt đến độ không thể nhúc nhích. Tôi gật đầu trả lời :

- Vâng, em bị ốm nên nằm nhà.

- Ừ, chắc nhớ nhà rồi sinh đau.

Rồi Liên hỏi tiếp đủ chuyện. Mỗi khi hỏi chuyện gì Liên giương đôi mắt làm duyên, miệng nàng uốn éo cong co giọng miền Nam  nghe rất dòn.

- Xì pông xo của bồ là ai dzậy ?

- Dạ là chị của em.

Liên nói : Chà dzậy sướng quá héng. Có chị có em ngon quá chời. Rồi Liên kể lể:

- Tui hồi đó ở trại Bảy, Camp Pendleton đó. Tui sang đây có một mình hà. Chèng đéc ơi ! Ai mà tính đi. Bửa hôm chiều ba mươi, tui đạp xe gắn máy ra bến tàu, thấy người ta leo lên tàu quá chời. Tui quăng xe leo theo người ta lọt sang tới tận đây. Tui ở trong trại lâu là vì muốn chờ gặp xì pông xo tốt kìa. Bị nếu mình gặp xì pông xo tốt, mình mới có cơ hội đi lên được phải hông bồ. Tui được nhiều người pông xo ra, nhưng thấy ở trỏng cũng vui nên tui ráng chờ. Hồi gặp bà Cathy này tui mới ra.

Nghe Liên kể chuyện ra đi, tôi nhớ lại hoàn cảnh mình. Tôi  đi hôm hai mươi sáu tháng tư. Ngọc, một người bạn thân đã cố nhét tôi vào danh sách gia đình nàng, những người làm cho toà đại sứ Hoa Kỳ ở Sài Gòn. Hôm ấy giữa không khí hỗn loạn mơ hồ, tôi ra đi trong  tâm trạng của một người trẻ muốn giang  hồ phiêu lưu. Bây giờ ở mãnh đất lạ này, tôi mới biết chuyện ra đi ấy thật quan trọng.

Liên dừng lại giây lát. Dáng nàng nhỏ xíu, cái dáng như con gái mười ba mười bốn tuy Liên đã trạc hai mươi lăm. Giọng nói và khuôn mặt có vẻ đĩ thỏa nhưng duyên dáng. Tôi nghĩ đời Liên chắc phải nhiều lắc léo.

- Tui gặp bà Cathy này cũng tốt. Bà có cái nhà thiệt bự ở dưới đường Hai Mươi Sáu, lại vừa mới ly dị chồng. Chèng đéc ơi ! Vợ chồng ăn ở với nhau bao nhiêu năm nay rồi, giờ tới hồi cơm hổng lành canh hổng ngọt, bà dọn hết đồ ổng ra hổng nương tay. Dzậy mà bà thiệt tốt bụng. Pông xo tui dzìa là dẫn tui đi mua sắm, đưa tui đi học anh văn liền hà. Cuối tuần rồi, bà dẫn tui đi Reno coi người ta đánh bài.

Liên nói thao thao về những tử tế của bà Cathy đối với nàng cho đến khi vào lớp học. Nào là bà Cathy dọn cho nàng một căn phòng tốt ở trên lầu, dẫn nàng đi khai weo phe, đưa đón nàng đi học, cũng như đi dạo phố Tàu phố Nhật ở San Francisco và khắp nơi...Câu chuyện của Liên không có gì hấp dẫn. Nhưng tôi bị lôi cuốn bởi cái lối kể chuyện của nàng. Nàng kể chuyện nồng nhiệt tự nhiên  và vui vẻ như một kẻ có tâm lý bình yên  vững chắc. Nàng diễn tả ý tưởng và tâm tình đơn sơ theo trí tưởng của nàng. Nhất là giọng Nam của nàng nghe  trơn tru giòn giã dễ chịu  đối với tôi, một người có cảm tình với giọng nói này. Tôi đang ở trong trạng thái lơ ngơ khật khùng của những ngày đầu ở Mỹ. Khi được nghe Liên kể chuyện, tôi cảm thấy thoải mái như được uống một bát nước vừa ý.

Vì những cảm tình đặc biệt với con người đáng yêu của Liên, thỉnh thoảng tôi nhận lời đi dạo phố hoặc đi mua sắm với nàng. Thuở ấy chúng tôi vừa mới gia nhập đời sống Mỹ nên chưa biết mơ ước những thú vui đắt tiền. Chẳng hạn mơ làm chủ một chiếc xe đẹp để vừa hãnh diện  với người xung quanh để vừa đi đây đi đó thỏa thích. Niềm vui  của chúng tôi lúc đó được Liên đơn giản hoá  bằng hai chiếc xe đạp của nàng. Những chiều tan học, Liên rủ tôi đến phòng, cho tôi mượn một chiếc xe đạp, loại xe chỉ dành cho trẻ con mười hai mười ba đạp rong trong xóm. Tôi và Liên thơ thẩn đạp xe lòng vòng dưới phố. Chúng tôi đạp xe trên những vỉa hè  sạch sẽ và vắng ngắt bóng người. Tôi thường đi sau Liên, để cho nàng hướng dẫn  những cuộc đi dạo này. Sau này mỗi khi nhớ lại những kỷ niệm của những ngày  bắt đầu cuộc sống ở Mỹ, tôi không thể nào quên được những lần đi dạo xe đạp ngây ngô với Liên dưới phố San Jose.

Mối thân giao giữa tôi và  Liên  cũng mờ mờ ảo ảo. Chúng tôi chỉ gặp nhau  trong những lần đi học, đi dạo  hay đi mua sắm. Liên đã xem tôi như một nhân vật lạ đời để nàng có thể kể  những câu chuyện  của nàng  hay để đi đâu đó một đôi khi. Tôi cũng thấy dễ chịu trong mối sơ giao ấy. Thỉnh thoảng Liên vô tình tiết lộ cho tôi nghe những câu chuyện, mà qua đó, tôi biết rằng nàng vẫn còn tiếp tục một phần nào cuộc sống cũ ở Việt Nam, cuộc sống của những người  buôn hương bán phấn. Dĩ nhiên tôi không bao giờ tỏ ý phê bình đụng chạm đến nghề nghiệp đó của nàng. Những câu chuyện về quá khứ của nàng phần lớn là những chuyện vui vì cái lối kể chuyện của Liên hơn là thiên truyện của quá khứ bất hạnh của một thiếu nữ.

Liên kể cho tôi nghe những câu chuyện về những xóm làng, những quán chợ, những người bạn thuở thiếu thời cùng gánh nước mướn như nàng. Về Tây Ninh nơi nàng sanh ra, và lớn lên trong một không khí gia đình lùng bùng. Một đàn em lếch thếch, một bà mẹ ghẻ hiền lành, một ông bố thất nghiệp say sưa mù mịt. Năm mười tám tuổi, Liên bỏ nhà trốn lên Sài Gòn. Nàng đăng vào nữ quân nhân. Ngày đầu tiên đăng đơn nhập ngũ, nàng bị ông lính nhận đơn hãm hiếp ở phòng khách đêm ấy.

Đôi khi, Liên kể cho tôi nghe nàng đã ngủ với ông tá ông uý nào ở ngôi nhà ấy. Ngôi nhà ở Biên Hoà với những vách tường kính và chiếc giường Hồng Kông  là kết quả của bao nhiêu năm nàng lăn lộn trong nghề. Câu chuyện về ngôi nhà ở Biên Hoà thường dẫn Liên tới niềm mơ ước có thể sở hữu được một ngôi nhà trên đất Mỹ này sớm chừng nào tốt chừng nấy.

Một hôm Liên đưa cho tôi xem tấm hình một thanh niên lạ mặt. Nàng vừa cười vừa bảo : Tui lấy trộm trong ví ảnh đó. Coi được trai hông?. Tấm hình là một ảnh căn cước 4x6 cũ kỹ. Một góc còn mờ nét triện đỏ chứng tỏ hình đó được tháo gở từ một chứng minh thư nào đó. Người thanh niên trong hình trạc đôi mươi, khuôn mặt thư sinh không mập không ốm. Có đôi mắt sáng, sóng mũi khá cao và chiếc miệng nghiêm trang.

Liên đứng nhìn tôi ngắm tấm ảnh và nói :

- Ảnh còn đi học như bồ đó. Nghe đâu trước ảnh học Luật trong Đà Lạt. Bây giờ ảnh ở tuốt bên  Arizona lận.

Tôi trao tấm hình cho Liên và bảo :

- Gở hình trong thẻ sinh viên người ta ra mà cũng không biết người ta học ở đâu. Chị thiệt là vô tình. Đà Lạt làm gì có trường Luật. Mà...dễ thương làm sao ? Chị nói dễ thương thì thật khó đoán.

Liên đưa tay hất tóc ra phía sau rồi nhoẻn miệng cười.

- Ủa dzậy hả ? Ai mà biết. Tui tưởng ảnh học trỏng chớ. Bị hồi đó ảnh nói nhà ảnh ở Đà Lạt. Tui quen ảnh trong trại Pendleton. Ảnh ở sát giường tui. Tui ở ngoài hết, tới ảnh, rồi tới hai vợ chồng với mấy đứa con ông Tàu kia kìa. Ảnh hiền lành lắm. Tui nhìn ảnh là tui thương liền hà.  Ảnh đi sang đây có một mình. À quên, để tui đưa thư ảnh cho bồ coi.

Vừa nói Liên vừa đi về phía tủ phấn kiếm lá thư. Trong khi tôi cố mường tượng ra  những nam sinh viên cùng lớp thuở nào. Người thanh niên có nét hao hao giống một số khuôn mặt quen thuộc nào đó trong lớp, những khuôn mặt bình thường, không sôi nổi hay tham vọng. Họ có triển vọng là những người chồng người cha gương mẫu trong gia đình.

Liên mang lại một lá thư xếp làm ba trong một phong bì trắng nhàu. Thư đề ngày 15.01.1976

Thăm Liên,

Cám ơn Liên về món quà Giáng Sinh, về hai cuộn băng nhạc. Tiếc là tôi chưa có máy c***ette để nghe. Tôi quý lắm vì đó là món quà duy nhất mà tôi nhận được trong dịp tết vừa qua. Nhân đây tôi cũng muốn nhờ Liên một việc. Liên có thể kiếm hộ tôi một căn phòng giá vừa phải cho một người sắp thất nghiệp như tôi. Tôi có ý định dọn khỏi đây sớm chừng nào tốt chừng nấy.

Tôi kèm theo đây số điện thoại. Liên có thể gọi cho tôi vào buổi tối.

Cám ơn những tử tế của Liên. Chúc Liên bao giờ cũng vui vẻ.

Nguyễn C Dần

Tôi trao lá thư cho Liên và nói :

- À thì ra hôm trước chị nhờ tôi đi theo chị lên tiệm Việt Nam mua hộ hai cuộn băng là để gởi cho anh ấy vậy mà tôi cứ tưởng chị mua về để nghe.

Liên đang sửa soạn đánh móng tay, quay lại nhoẻn miệng cười nói :

- Đâu có. Tui hổng chịu Khánh Ly, giọng èo ẹo tui hổng ưa. Tui ưa cải lương hà.  Còn tân nhạc tui chịu Giao Linh. Nhất là bài này nè, Liên cất giọng hát :

Em chỉ xin anh đừng mỉa mai gì. Dù một lời thôi khi nhắc tên anh. Cho kẻ yêu anh không tủi phận mình. Còn loé trên môi nụ cười. Cầm bằng như áng mây trôi...

Rồi Liên tiếp hơi lên mấy câu vọng cổ :

Anh Thành ơi cớ sao anh nỡ đành tâm phụ bạc  trong khi em còn giọt máu yêu dấu anh để lại...Để cho em đành tâm nuốt lệ ra đi  giữa lúc phố chưa lên ...ứ...ư...đèn...

Tôi vui ra với bản vọng cổ của Liên. Nàng có giọng ngâm cải lương mùi mẫn. Liên tự nhiên ca hát những lúc cao hứng. Chiếc miệng Liên nhỏ xíu. Mỗi lúc ca vọng cổ hay tân nhạc nàng uốn éo đôi môi cong cớn. Trông Liên ngây thơ như đứa bé lên mười được đứng hát giữa lớp.

Liên tiếp tục sơn móng tay sau khi ca hết bản vọng cổ, và kể sơ qua cho tôi nghe sự quen biết với Dần.

- Hồi đó à nghen. Ở trong trại, giường tui kề giường ảnh. Bị tui có bạn bè lại chơi hoài. Tui lấy mấy tấm ra trải  giường căng lên làm một buồng riêng. Có ông bà ở cùng lều cứ lầu bầu nói tui làm ồn. Mà thiệt tui có làm gì ồn đâu. Dzậy đó mà ảnh ở gần tui ảnh hổng bao giờ phiền trách gì tui ráo. Người thiệt tình rộng rãi. Có một buổi tối, tui dzìa buồng, tui thấy ảnh đắp chăn rên hừ hừ. Tui thấy tội nghiệp, tui lén lấy cơm về cho ảnh ăn. Mấy người giục ảnh đi bác sĩ. Ảnh nói ảnh nóng sơ sơ. Tui đi kiếm thuốc dzìa cho ảnh. Mấy hôm sau ảnh hết bịnh. Ảnh cám ơn tui. Nói tui tử tế với ảnh quá.

Liên ngừng lại giây lát, đến bên tủ phấn lấy bông gòn ra chấm cồn tẩy những vết loang ở sát rìa móng tay. Nhìn bóng Liên trong gương, sạch sẽ tươm tất và bình thản, tôi thấy nao nao trong lòng. Dáng người nhỏ bé trong bộ bà ba hoa vàng, trông Liên nhỏ bé hiền hoà như một người tình bé bỏng, một người vợ hiền  hơn là một người  đã từng lăn lộn với nghề buôn hương. Liên trở lại kể tiếp :

- Thì có gì đâu. Tui thấy ảnh nóng. Mỗi lần thăm chừng ảnh, tui ưa sờ trán, đưa cam đưa thuốc cho ảnh. Mấy hôm ảnh đau, tui cấm mấy thằng bạn tui lại thăm. Sợ làm ồn ảnh ngủ hổng được. Thấy ảnh hiền từ rộng rãi tui thương. Tui thương ảnh thiệt mà. Chời ơi thiệt đó. Nhìn ảnh là tui nhớ ông Năm xích lô ở sát nhà tui hồi nhỏ. Mỗi lần tui bị ông già tui đánh, tui chạy sang nhà ông Năm. Ồng can ông già tui ra. Có khi còn cho tui ăn ké. Ông Năm cũng hiền từ rộng rãi như ảnh dzậy. Nhìn ảnh là tui nhớ ông già Năm liền hà.

Ngừng một phút, Liên kể tiếp :

- Cho tới hôm ảnh sắp ra xì pông xo tui buồn quá chời. Tui nằm trong buồng hổng ăn cơm tối. Khuya ảnh dzìa, ảnh hỏi tui sao bị đau. Hồi đó tui mới thú thiệt là tui thương ảnh. Tui muốn đi theo ảnh.

Nói tới đây Liên dừng lại như xúc động. Tôi cũng thật sự xúc động vì câu chuyện của nàng. Người thiếu nữ đã từng mơ ước một chiếc giường Hồng Kông, mơ ước một căn  phòng có bốn vách kính, mơ một chiếc áo lông thú đắt tiền, mơ được cặp kè với những người giàu sang. Hôm nay kể chuyện tình một cách chân chất. Thế ra cho dù lăn lộn với bao nhiêu sương gió của cuộc đời, Liên vẫn còn có thể rung động và mơ ước một tình yêu đơn sơ bình an với Dần. Điều gì ở Dần khiến cho nàng rung động để can đảm thú nhận tình yêu của nàng cho Dần nghe ? Phải chăng Liên bắt gặp nơi chàng cái hình ảnh hạnh phúc đơn sơ. Một khuôn mặt không sóng gió của đời sống. Một mái ấm  gia đình mà bao lâu nay nàng mơ ước ?

Chỉ thấp giọng và khuôn mặt chùng xuống buồn bã một lúc, mấy phút sau Liên lại vui vẻ nói cười.

- Dzậy đó mà ảnh đi Arizona. Tui tưởng đi là đi luôn chớ. Ai ngờ bữa nay lại định dọn sang đây.

Tôi hỏi Liên :

- Vậy chị định để anh ấy dọn vào đây luôn chứ.

Liên lắc đầu.

- Hổng được. Bị ảnh chắc hổng ưa làm dzậy đâu. Để tui đi kiếm phòng cho ảnh. Bữa nào ảnh sang, tui kêu bồ lại chơi.

Sau Tết một tháng. Tôi đang nghỉ hè giữa khoá mùa Đông và mùa Xuân, đang nằm nhà vất vả học anh văn, Liên gọi điện thoại báo cho biết Dần đã dọn sang. Liên mời tôi tới dự sinh nhật của nàng ở nhà bà Cathy. Tôi nhận lời đi chung với mấy người bạn.

Chúng tôi đến nơi khi căn phòng đã đông khách. Khách phần lớn là những người quen biết của bà Cathy. Họ hút thuốc, uống rượu, ăn uống trong bầu không khí ngột ngạt khói thuốc. Chúng tôi nhập vào như những người lạ quây quần  nói tiếng Việt với nhau. Chúng tôi ăn thức ăn do Liên nấu. Đêm nay Liên bận một chiếc áo dạ hội  màu trắng hở lưng, tóc uốn quăn và để chảy dài trên vai. Liên xinh xắn như một búp  bê của bữa tiệc. Nàng cười tíu tít. Nhanh nhẹn chuyện trò với mọi người. Trông nàng chững chạc và lẳng lơ hơn.

Liên dẫn Dần tới giới thiệu với chúng tôi. Người thanh niên hoạt bát hơn tôi tưởng. Dần có dáng dấp một thư sinh, vận một chiếc áo len xanh thẳm và một quần sô đơn giản. Quả như lời Liên mô tả. Dần có một khuôn mặt dễ nhìn. Lúc chàng nhìn xuống, chàng có vẻ đẹp nho nhã yếu đuối. Tôi tưởng tượng ra khi nhìn ngắm Dần bị bịnh và ngủ, vẻ đẹp yếu đuối của Dần đã làm Liên xiêu lòng.

Khi anh bạn cựu quân nhân ngồi cạnh tôi, người nói chuyện và pha trò huyên thiên đi bàn khác đánh cờ, Dần mới có dịp lại bên tôi bắt chuyện. Dần cởi mở và phóng khoáng. Nhưng cũng như  những người tỵ nạn mới đến Mỹ, Dần vẫn còn mang nét bất ổn nào đó trên mặt. Dần kể cho chúng tôi nghe lý do di chuyển vội vàng sang đây, là vì chàng không thể sống chung với một người bảo trợ là một gã đồng tính luyến ái.

Điểm thích thú mà tôi khám phá ra ở buổi nói chuyện ban đầu là Dần đồng ý với tôi về những điểm đáng yêu ở Liên. Cái duyên dáng thiên phú của nàng. Sự ngây thơ trong giọng nói miền Lục Tỉnh của nàng. Liên mang rượu lại cho chúng tôi. Nàng nói huyên thiên về lối pha rượu  nàng mới học được của bà Cathy.

- Rượu này tui pha lấy đó bồ. Liên vừa nói vừa trao ly rượu về phía tôi. Uống một ly cho dzui  đi bồ. Bồ không thấy đàn ông khi buồn người ta uống rượu cho khuây khỏa đó sao.

Quay sang Dần, Liên phác một cử chỉ phân trần với chúng tôi.

- Tui nói rồi. Ở đây  tui lo cho mà ảnh nhất định ở motel cho đến khi kiếm được phòng. Bị hoàn cảnh nó làm mình cực dzậy chớ ai đâu muốn. Tui hồi ở nhà quê ra tỉnh, ở Tây Ninh lên Sài Gòn, tui trông biết  một người quen đặng ngủ nhờ nhà họ một hai đêm  mà tui có quen ai đâu. Giờ tui thấy ai hổng nhà là tui động lòng. Ơ mà nói dzậy chớ mấy  cái đờn ông mắc chứng. Hổng khi nào tỏ ra ta đây  nhờ đến ai giúp. Tui nói thiệt à. Tui gặp người tốt như bà Cathy  đây là tui quý lắm. Kiếm được người tử tế bộ dễ a.

Nói xong Liên nhoẻn miệng cười, bưng khay rượu quay đi. Tôi nhìn sang Dần. Chàng đang mãi ngắm bóng Liên. Đêm ấy chúng tôi nói chuyện  cho đến khi tiệc tàn.

Dần kiếm được căn phòng ở ngoại ô San Jose. Căn phòng nhỏ và ấm cúng nhờ vào những chăm sóc của Liên. Liên thường đến đấy tự động lo cho Dần những công việc như quét dọn, nấu ăn, sửa sang căn phòng. Dần và Liên thường đi chơi chung với tôi. Họ là một đôi tình nhân bất thường. Liên hết đi chơi và giao thiệp  với những liên hệ cũ. Dần tiếp tục đi học trở lại và buổi tối đi làm việc phụ ở một hãng điện tử.

Một buổi tối mùa hè tôi đang xem truyền hình ở phòng khách. Dần thình lình ghé lại, mời tôi đi uống cà phê. Tôi ngạc nhiên vì lời mời bất thường nhưng cũng theo Dần đến quán.

Quán cà phê ở dưới phố, có bầu không khí giống những quán cà phê ở Sài Gòn. Ở đây chúng tôi có thể thong  thả ngồi nói chuyện  với một ly cà phê mà không cảm thấy phiền phức vì không gọi thức ăn. Bởi quán chỉ bán cà phê cho khách hàng. Cà phê không lấy gì làm xuất sắc nhưng không khí quán dễ chịu. Một vài bức tranh cảnh treo trên tường. Những bộ bàn ghế mầu gỗ. Một cái quầy cà phê và những điệu nhạc êm dịu. Dần gọi cho chúng tôi cà phê đen. Chàng lấy thuốc lá ra hút trong khi tôi nhập đề :

- Hôm nay có chuyện gì mà trông anh có vẻ khác thường vậy ?

Dần bật lửa châm mồi thuốc. Chàng bật nấp chiếc bật lửa màu thiếc trắng. Ngọn lửa bùng lên. Dần loay hoay trong một dáng điệu tập trung cả mắt mũi miệng và hai tay vào điếu thuốc với ngọn lửa. Ánh sáng của ngọn lửa làm cho khuôn mặt Dần sáng hẳn lên. Tôi ngắm nhìn chàng và ước gì có máy hình trong lúc này để có thể thu lại hình ảnh này. Dần hít hơi thuốc đầu tiên xong rồi nói :

- Liên đi rồi.

Tôi giật mình hỏi :

- Đi đâu vậy ?

- Đi theo chồng.

Tôi mở tròn mắt :

- Chồng nào ? Sao tôi không hay biết gì vậy ?

Dần mỉm cười, nghiêng mặt nhìn tôi hỏi :

- Giả thử nếu  có biết đi nữa,  cô sẽ làm gì ?

Ngừng một phút Dần tiếp :

- Liên sống thoải mái. Nàng sống theo con người thật của nàng, hành động theo lý luận và mơ ước đơn giản của nàng.

Tôi vẫn ngạc nhiên. Tại sao hôm nay chàng này triết lý lung tung. Mà tôi chưa biết Liên đi lấy chồng hồi nào, chồng Liên là ai ? ...tôi cắt lời Dần :

- Nhưng lấy ai? Hồi nào? Ít ra anh cũng nên cho tôi biết trước đã.

- Lấy chồng từ lúc còn ở Việt Nam, Dần đáp. Chồng Liên là một nhân viên trong Uỷ Ban Liên Hợp Quân Sự Bốn Bên. Họ đã chung sống một năm  trước khi ông ấy về Mỹ. Khi Sài Gòn mất, ông ta kẹt lại bên này. Ông ấy lùng kiếm Liên hơn một năm nay, bây giờ mới gặp. Hôm qua cơ quan Hồng Thập Tự gọi lại, Liên kể chuyện cho tôi nghe.

Dần dừng lại, dụi tàn thuốc. Tôi ngẩn ngơ. Cơn lốc của một cuộc chạy nạn từ bên nửa mặt đất này sang nửa mặt đất khác phơi bày nhiều tuồng tích  đột ngột  mà tôi phải chứng kiến.

- Thế rồi bà ấy bỏ đi hả ? Tôi nói một cách lạc lỏng. Cái bà ấy thiệt là vô tình.

Dần mơ màng. Có lẽ hắn đang nhớ đến Liên thật. Tôi cũng thấy nhớ khuôn mặt tươi cười của Liên. Cái giọng nói ríu rít như se sẻ của nàng. Nếu có Liên ở đây có lẽ giờ này chúng tôi đã không lâm vào những phút trống vắng như vầy. Dần nói tiếp :

- Liên bảo ông ấy đã lớn tuổi, đã ngoài năm mươi. Ông ta thương yêu và chiều chuộng Liên lắm. Tôi cầu mong Liên có hạnh phúc. Một người như Liên phải có hạnh phúc. Liên không biết khổ đau sầu mộng. Nàng được cái đặc ân ấy. 

Chúng tôi lại rơi vào yên lặng một lúc. Tôi ngắm nhìn khung cảnh chung quanh, tiếng cười nói, điệu nhạc lâm râm, những bóng người đi động chung quanh. Tất cả  những ý tưởng về Liên tản mác trong tôi.

Một lát sau Dần nói :

- Liên đi cũng khoảng một tuần lễ nay. Liên bảo có gọi cho cô đôi ba lần nhưng trùng vào tuần lễ  cô đi chơi xa nên không gặp được.

Dần quay vòng ly cà phê đã cạn và bỗng hỏi tôi :

- Sao cô không sống hồn nhiên như Liên. Tôi không muốn nói  về lối sống bất định của nàng.

Tôi nhìn Dần, lơ mơ trả lời :

- Ông bạn à, trăm hoa đua nở chứ. Mỗi hoa lại một vẻ. Để trở nên trọn vẹn cái nhân dáng của mình cũng đã là  một điều khó  khăn rồi. Vả lại chạy một trận giặc, mất hết cả gia đình bạn bè tình nhân quê hương, anh bảo  người ta sao hồn nhiên mãi được.

Bẵng đi một thời gian hơn một năm, câu chuyện về Liên cũng nguội dần. Tôi chẳng biết tin tức gì về Liên từ lúc Liên theo chồng. Dần được học bỗng  về ngành dầu lửa  và sau đó dọn về Houston. Thỉnh thoảng  viết cho tôi ít dòng thăm hỏi qua loa. Thì bỗng một hôm, Liên bất ngờ kiếm tôi ở căn phòng trọ mới. Liên mang tặng cho tôi hai con hổ bằng sứ xanh, loại để làm đế bình hoa. Chúng tôi gặp nhau chào hỏi vồn vã.

- Gió nào thổi chị về đây. Sao hôm nay trông chị điệu thế.

Tôi ngắm nhìn bộ quần áo chim cò trên người Liên. Sống xa chúng tôi một thời gian, Liên trở lại thói quen cũ, ăn mặc như những  thiếu nữ ngày trước  ngồi vắt vẻo  với những chú GI Mỹ  ở những quán bar. Mặc cho thời trang thế giới đến đâu.

Liên quay một vòng, nhún nhảy ra dáng như một cô kiểu mẫu đang biểu diễn.

- Tui mới may đó. Liên nói. Tui vẽ kiểu rồi đưa cho thợ may. Bị tui nhỏ con, mua đồ ngoài hổng được, hổng có cỡ nào vừa.  Đi mua đồ cứ bị mấy người bán hàng chỉ lại hàng con nít hông hà.

Tôi đến tủ lạnh rót nước mời Liên rồi nói :

- Chồng con chị khỏe mạnh luôn chứ ? Lấy chồng hơn năm nay bây giờ mới nhớ tới  nhỏ này.

Liên xịu mặt, nhìn đi nơi khác trả lời :

- Ông già bị bịnh ung thư mất cách đây hai tháng rồi. Tui rầu quá chời nên mới dọn lên lại nhà bà Cathy mấy hôm rày.

Tôi há hốc miệng nói : Trời đất ơi !

Liên cho hai tay vào túi quần rồi đến bên cửa sổ nhìn ra bầu trời bên kia dãy nhà trọ. Bầu trời xám buồn bã./.

Chiếc Nhẫn Ngọc 

Hình minh họa 

"Các bạn gái tôi giới thiệu anh. Họ bảo anh dễ mến lắm. Tôi đến đây chỉ có một mình".

- Anh có thấy chiếc nhẫn này đẹp không?

Người lớn đã nói vậy, Kalang Nga chỉ còn biết nuốt nước mắt thôi. Bên nhà Aviet đã nối thêm gian mới. Aviet Khất giàu có, nhiều vợ, nhiều con cháu, nhà dài đến chín gian. Kalang Nga chưa đến gần bao giờ, nhưng cô bé sợ ông ta, sợ lắm. Aviet Khất là người thợ săn hùng mạnh và cũng rất hung dữ. Một lần khi lên tám tuổi, Kalang Nga đã nhìn thấy người vợ thứ ba nhà Aviet bị xử tội. Người đàn bà bị buộc vào sau ngựa và bị kéo lê đi khắp xóm, thân hình đầy máu.