Sáng xoa mặt, tối xoa chân, bí quyết sống khỏe và ...

<<<<<<

Sinh Tố K2 Cực Kỳ Quan Trọng Để Phòng Ngừa Và Chữa Trị Nhiều Chứng Bệnh Của Người Già

Từ hậu bán thế kỷ thứ 20 đến nay, tuổi thọ của con người đã tăng vọt, trung bình bây giờ là trên 80 tuổi. Với tuổi thọ gia tăng, các thứ bệnh như Ba Cao (Cao Mỡ, Cao Máu, Cao Đường loại 2), bệnh Suy Thận Mãn Tính, bệnh Tim Mạch, bệnh Xốp Xương và các bệnh Ung Thư cũng tăng theo.

Y học tiến bộ mang đến các thuốc công hiệu giúp bệnh nhân sống lâu hơn như Statin cho Cao Mỡ, thuốc chống angiotensin cho Cao Máu, thuốc Metformin cho Cao Đường loại 2, v.v.. Tuy nhiên, các chứng Ba Cao về lâu về dài vẫn gây suy thận mãn tính khiến một số không ít bệnh nhân phải cần đến giải phẫu ghép thận hay lọc máu (dialysis) để sống còn. Bất kể điều trị tinh vi và cẩn thận bởi các bác sĩ chuyên về thận đến đâu, nhiều bệnh nhân vẫn bị bệnh mạch vành tim sau khi đã lọc máu hay ghép thận vài năm mà nguyên nhân vẫn chưa được biết rõ.

Trong khi đó, các bà sau tuổi tắt kinh bắt đầu mất dần calcium trong người đưa đến chứng xốp xương. Dùng hoóc môn estrogen có thể làm chậm sự lão hóa ấy nhưng có thể tăng nguy cơ bị ung thư vú. Quý bà được bác sĩ khuyên uống thêm calcium và sinh tố D để làm chậm sự tiến triển của xốp xương. Nhưng uống nhiều calcium là một con dao hai lưỡi: ngoài việc gây sạn thận, quá nhiều calcium khiến thành mạch máu bị đóng vôi gây bệnh tim mạch và tăng tử vong, trước đây tưởng chỉ gặp ở  đàn ông uống calcium, nhưng gần đây cho thấy phụ nữ cũng bị như vậy.

May thay, trong những năm gần đây khảo cứu cho thấy một loại sinh tố K, gọi là K2, có thể giúp phòng ngừa và chữa việc Calcium đi nhầm chỗ, đóng trên thành mạch máu gây tắc nghẽn, thay vì đóng lên xương giúp xương bớt xốp loãng.

Sinh Tố K2 là gì ? Nguồn ở đâu?

Từ lâu, chúng ta đã biết sinh tố K đóng vai trò quan trọng trong việc cầm máu và đông máu. Thật ra có hai loại sinh tố K: sinh tố K1 (Phylloquinone) chiếm 90% thành phần, là loại cần thiết cho máu đông, có nhiều trong các loại rau xanh như rau dền; 10% còn lại là sinh tố K2 (Menaquinone) đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển calcium từ máu đến đúng mục tiêu ở xương và răng thay vì phân phối bừa bãi khắp nơi gây nên các chứng bệnh đề cập trong phần dẫn đầu của bài này. Sinh tố K2 tổng hợp một số ít từ vi trùng trong ruột nhưng đa số đến từ thịt, sữa, lòng đỏ trứng gà, bơ và phó mát. Vì sinh tố K hòa tan trong mỡ, sữa và phó mát bị lấy mất mỡ sẽ không còn sinh tố K2. Hai thực phẩm có nhiều sinh tố K2 nhất là gan bò và món đậu nành lên men của người Nhật gọi là Natto. Sinh tố K2 có side chain isoprenoid từ MK-4 (chuỗi ngắn) đến MK-14 (chuỗi dài). Chuỗi trung bình MK-7 là loại thông dụng nhất vì dễ được hấp thụ qua đường ruột.

Trong các xứ kỹ nghệ, lượng sinh tố K2 từ thực phẩm chế biến ngày càng giảm thiểu bắt đầu từ thập niên 1950; và cho đến nay hầu như 100% người Mỹ không ăn đủ sinh tố K2 (cần tối thiểu khoảng 32mcg mỗi ngày). Những người Nhật có ăn đều món natto là nhóm dân duy nhất không thiếu K2 và họ sống lâu hơn, mạnh khỏe hơn với ít chứng bệnh lão suy hơn người Âu Mỹ.

Tác dụng của sinh tố K2:

Trên xương, sinh tố K2 tác động chất osteocalcin từ tế bào tạo xương osteoblast giúp điều động calcium kết với khoáng hydroxyapatite khiến xương thêm chắc và cứng, ngừa được xốp xương ở tuổi già.

Trong mạch máu, sinh tố K2 có tác dụng vào chất đạm trên thành mạch máu Matrix GLA Protein (MGP), chống lại sự kết tụ của chất vôi trong mạch máu gây bệnh xơ cứng làm nghẽn tuần hoàn máu, đồng thời chống lại kết tụ calcium trong các mô mềm.

Chúng ta có thể ví sinh tố K2 như cảnh sát lưu thông, giúp vận chuyển calcium trong máu đến đúng chỗ ở xương và răng thay vì đi lạc vào thành mạch máu và các mô mềm. Nhờ vậy mà răng và nướu răng cũng tốt hơn với sinh tố K2. 

Bệnh nhân suy thận mãn tính uống sinh tố K2 phụ gia mỗi ngày được giảm cả suy thận lẫn bệnh tim mạch có lẽ do tuần hoàn máu đến thận tốt hơn; tác động của MGP khiến máu lưu thông đến da tốt giúp giảm các biến chứng ngoài da của người bệnh thận. Bệnh nhân tim mạch dùng K2 phụ gia sau hai năm thì lượng calcium đóng trong thành mạch máu cũng thuyên giảm đáng kể.

Ngoài ra, sinh tố K2 còn có thể chống viêm, chống kháng insulin, và, mặc dù chưa có kết quả lâm sàng, trên lý thuyết có thể giúp ngừa và chữa Tiểu Đường loại 2.

Gần đây nhất, sinh tố K2 cho thấy khả năng chống ung thư, nhất là ung thư gan, một chứng bệnh không hiếm trên người già gốc Việt. Sinh tố K2 trên lý thuyết có tiềm năng kết hợp với hệ vi sinh vật ở ruột giúp ngừa các bệnh thoái hóa não bộ như Parkinson và Alzheimer nữa.

Cách giản tiện nhất ở Mỹ để bảo đảm có đủ sinh tố K2 mỗi ngày là uống một viên từ 50mcg (micrograms) đến 100mcg Vitamin K2 MK-7 mỗi ngày, được bán trên thị trường mà không cần toa bác sĩ.

Sinh tố K2 cùng với sinh tố D3 là hai phụ gia không thể thiếu để bảo đảm sức khỏe cho tuổi già. Nên bắt đầu dùng từ tuổi 50 trở lên (tuổi trung bình của phụ nữ tắt kinh). Các bệnh nhân bị xốp xương, bị bệnh tim mạch hay suy thận mãn tính nên uống sinh tố K2 ít nhất 100 mcg mỗi ngày để trị bệnh thay vì chỉ ngừa bệnh. Sinh tố K2 không làm giảm ảnh hưởng của thuốc chống đông máu trên các cụ có bệnh tim hay nghẽn mạch máu não.

Trong những năm tới, chúng ta sẽ biết nhiều hơn về các lợi ích khác của sinh tố K2 trong tuổi già.

Hương thuốc cho mùa đông: Các loại thảo mộc và gia vị làm ấm

Trước khi các thử nghiệm lâm sàng ra đời, các nhà thảo dược cổ đại đã sử dụng vị giác của họ để xác định tính năng chữa bệnh của thực vật. Vị chua và đắng được phân loại là lạnh, trong khi vị ngọt và cay biểu thị tính ấm.

Hãy coi nóng và lạnh giống như sự tương tác giữa âm và dương, trong đó các loại thảo mộc nóng được sử dụng để điều trị bệnh cảm lạnh (và ngược lại). Nỗ lực thiết lập cân bằng nóng lạnh này là một đặc điểm được tìm thấy trong các truyền thống y học thảo dược, trong đó một loại thảo mộc mát có thể được kết hợp với một loại thảo dược nóng để phù hợp với phản ứng thích hợp đối với bệnh và ngăn ngừa tác dụng phụ.

Điều này có thể giải thích tính thời vụ đặc biệt của các loại thảo mộc làm ấm được tìm thấy trong gia vị bí ngô. Giống như chúng ta sử dụng các loại thực vật lạnh (chẳng hạn như dưa chuột hoặc dưa hấu) để làm chúng ta mát vào một ngày nóng bức, các loại gia vị nóng (như gừng và hạt tiêu) để làm chúng ta ấm lên vào một buổi sáng lạnh giá.

Các loại thảo mộc ấm làm tăng nhiệt độ bên trong của chúng ta và thậm chí có thể khiến chúng ta đổ mồ hôi. Trong gió lạnh, thể chất và tinh thần của chúng ta trở nên uể oải, các loại thảo mộc ấm áp sẽ đốt cháy ngọn lửa bên trong của chúng ta.

Một số loại thảo mộc được coi là nóng đến mức chúng chỉ được sử dụng trong những trường hợp khắc nghiệt. Ví dụ, loại cây nóng nhất trong thảo dược học Trung cộng, aconite, được dành riêng cho những người bị cảm lạnh nặng. Aconite* được kê toa trong các trường hợp khẩn cấp do dương hư, bệnh nhân có tim yếu hoặc hư, nôn mửa và chân tay lạnh do tuần hoàn kém. Mặt khác, nó được coi là một chất độc.

Aconitin là một ancaloit cực độc có nguồn gốc từ các loài ô đầu (phụ tử, thuộc chi Aconitum), chủ yếu ở loài ô đầu hoa tím Aconitum napellus. Nó là một chất độc thần kinh có khả năng mở các kênh ion Na+ nhạy cảm TTX ở tim và các cơ quan khác, và nó được sử dụng để tạo ra các mô hình loạn nhịp tim.

Nhiều loại thảo mộc làm ấm khác được sử dụng hàng ngày, làm mờ ranh giới giữa thực phẩm và thuốc. Những loại hỗ trợ tiêu hóa thường có hương vị dễ chịu và có thể ẩn nấp trong tủ bếp của bạn.

Nhục đậu khấu

Một trong những loại thảo mộc làm ấm quý giá nhất là nhục đậu khấu, có thể mang lại hương vị tuyệt vời với một lượng nhỏ. Theo Maude Grieve’s 1931 Modern Herbal, nhục đậu khấu giúp tiêu hóa cho những người yếu dạ dày, “nhưng nếu dùng quá nhiều có thể gây hưng phấn quá mức”. Với số lượng lớn (ba muỗng canh hoặc nhiều hơn) nhục đậu khấu đã được biết là gây ra tình trạng mê sảng kéo dài và khó chịu, kèm theo mệt mỏi, nôn mửa và ảo giác.

Nhục đậu khấu đã được sử dụng an toàn trong cả thực phẩm và thuốc từ thời cổ đại. Mặc dù có tên gọi như vậy nhưng nhục đậu khấu không phải là một loại hạt và sẽ không gây ra vấn đề gì cho những người bị dị ứng với các loại hạt. Ngoài việc giải quyết tình trạng rối loạn tiêu hóa, nhục đậu khấu còn được sử dụng để giảm trầm cảm, thúc đẩy giấc ngủ và làm thơm hơi thở.

Vào thời Trung cổ, nhục đậu khấu đã trở thành ngành kinh doanh lớn khi các quốc gia hùng mạnh tranh giành độc quyền hạt nhục đậu khấu. Nhục đậu khấu có nguồn gốc từ một loại cây thường xanh có nguồn gốc từ các hòn đảo nhiệt đới của Indonesia. Quyền kiểm soát những hòn đảo này được chuyển từ người Ả Rập, sang người Bồ Đào Nha, người Hà Lan, người Anh và trở lại người Hà Lan, những người đã sử dụng nhiều kế hoạch khác nhau để duy trì tính độc quyền và thổi phồng giá trị thị trường.

Hương thơm quyến rũ của Nhục đậu khấu đến từ nồng độ tinh dầu cao sẽ nhanh chóng tan biến sau khi được tiết ra. Đây là lý do tại sao gia vị mới nghiền có hương vị và chất lượng dược liệu vượt trội so với bột đóng gói sẵn.

Quế

Quế đồng nghĩa với các món ngọt (chẳng hạn như bánh quy snickerdoodle và bánh quế cuộn), nhưng cũng được sử dụng như một phương pháp điều trị đau và các vấn đề về tiêu hóa trong hàng nghìn năm.

Giống như nhục đậu khấu, quế cũng là một loại cây thường xanh có nguồn gốc từ Đông Nam Á. Cây quế được biết đến nhiều nhất với vỏ ngọt cuộn lại khi khô. Quế Ceylon của Sri Lanka là loại ngọt hơn và đắt tiền hơn, trong khi vỏ C***ia cay hơn và được coi là một loại thay thế kém hơn. Cả hai vỏ cây đều được bán trong thương mại Hoa Kỳ dưới dạng quế mà không có sự phân biệt.

C***ia là loại quế được biết đến bởi các bác sĩ Trung cộng cổ đại, những người đã sử dụng loại gia vị này trong nhiều công thức cổ điển. Y học Trung cộng sử dụng cả cành non của cành quế (gui zhi) và vỏ cây bên trong (rou gui) để cải thiện tuần hoàn, điều trị co thắt ruột và tử cung, đau lưng và khớp, và làm dịu cơn ho.

Quế có tính kháng khuẩn và kháng nấm và thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng đường hô hấp trên. Hương thơm cay ngọt của nó đến từ các loại tinh dầu mạnh.

Nghiên cứu hiện đại ủng hộ việc sử dụng lâu đời của quế như một loại thuốc giảm đau.

Các nghiên cứu sâu hơn đã chỉ ra rằng quế có thể giúp cân bằng lượng đường trong máu và giảm tình trạng kháng insulin. Bằng chứng sơ bộ cho thấy rằng tiêu thụ một thìa cà phê quế hàng ngày hoặc nhiều hơn có thể làm giảm cholesterol xấu và chất béo trung tính.

Gừng

Mặc dù nhiều loại thảo mộc làm ấm quen thuộc tương đối an toàn để sử dụng, nhưng có những lúc bạn nên tránh sử dụng chúng. Ví dụ, tác dụng hướng xuống của gừng – có thể làm giảm buồn nôn hoặc giảm đau bụng kinh một cách đáng tin cậy – cũng có thể gây sẩy thai nếu dùng một lượng lớn ở giai đoạn đầu của thai kỳ mong manh.

Giống như quế (cũng nên thận trọng khi sử dụng khi mang thai), gừng giúp chống lại các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên do thời tiết lạnh. Các nhà thảo dược Trung cộng sử dụng gừng tươi để trị ho và tắc nghẽn xoang, và chọn gừng khô để chữa các bệnh về tiêu hóa.

Gừng có tất cả tính nóng và không có vị ngọt như nhiều loại thảo mộc có tính ấm, nhưng hương vị của nó rất phù hợp với các công thức nấu món ngọt và mặn. Gừng không chỉ giúp món ăn có mùi thơm và vị cay mà còn thực sự kích thích hoạt động tiêu hóa.

Hầu hết các nhà điều trị khuyên nên cạo bỏ vỏ gừng, tuy vẫn có một số nhà thảo dược sử dụng vỏ để thúc đẩy đi tiểu và giải quyết phù nề.

Đinh hương

Một loại gia vị có mùi thơm khác đến từ cây thường xanh Đông Nam Á. Đinh hương kích thích tuần hoàn và tiêu hóa như các loại thảo mộc có tính ấm khác. Vì dư vị gây tê đầu lưỡi nên nó ít được sử dụng trong các ứng dụng ẩm thực.

Từ “đinh hương” xuất phát từ từ “clavus” trong tiếng La Mã cổ đại, có nghĩa là móng tay, đề cập đến hình dạng của nụ hoa khô thường được cắm vào quả cam để làm thuốc thơm theo mùa. Một vài nhánh đinh hương ăn sau bữa ăn có thể hỗ trợ tiêu hóa và làm hơi thở thơm mát.

Trong y học, đinh hương thường được sử dụng dưới dạng dầu dùng để trị chứng mất ngủ, ký sinh trùng và đau răng. Đinh hương được trộn với thuốc lá để tạo ra thuốc lá Indonesia thơm được nhiều thế hệ hipster ưa chuộng. Những điếu thuốc này được gọi là krataks – một từ bắt chước tiếng đinh hương kêu răng rắc khi đốt.

Bạch chỉ

Hầu hết các loại thảo mộc làm ấm được biết đến nhiều nhất đều đến từ các đảo gia vị nhiệt đới, những cây bạch chỉ là một loại rễ ấm có nguồn gốc từ Âu châu lạnh giá. Bạch chỉ có mùi thơm bơ đặc trưng, đã từng là một loại hương liệu phổ biến cho kẹo và rượu.

Tên thực vật, Angelica archangelica đề cập đến danh tiếng của nó là “gốc rễ của Đức Thánh Linh” và loài cây này từ lâu đã được dùng như một vật phẩm bảo vệ ma thuật.

Giống như người họ hàng Trung cộng của nó là đương quy (Angelica sinensis), bạch chỉ đã được sử dụng để giảm đau và giảm co thắt trong kỳ kinh nguyệt, nhưng nó gần như không hiệu quả như đương quy trong điều trị mất cân bằng nội tiết tố. Giống như các loại thảo mộc có tính ấm khác, bạch chỉ cũng được dùng để điều trị các vấn đề về tiêu hóa và nhiễm trùng đường hô hấp.

Hoa hồi

Một chất hỗ trợ tiêu hóa khác từ một cây thường xanh Á châu khác, lần này có hương vị cam thảo. Hoa hồi có thể dễ dàng nhận biết nhờ vỏ hạt có tám cánh. Hoa hồi có nguồn gốc từ Trung cộng, và đã được sử dụng trong thực phẩm và y học hàng ngàn năm. Một cây hồi trông tương tự từ Nhật Bản nên tránh vì nó độc hại.

Cũng không nên nhầm lẫn hoa hồi với hạt hồi—họ hàng của cây thì là. Hạt hồi cũng được dùng để hỗ trợ tiêu hóa nhưng ngọt hơn hoa hồi nên được dùng nhiều hơn trong các món mặn.

Nhà sản xuất thuốc Roche có trụ sở tại Thụy Sĩ sử dụng một lượng lớn cây hồi để sản xuất thuốc cảm cúm Tamiflu. Năm 2005, thế giới đã trải qua một thời gian ngắn thiếu hụt cây hồi do sản xuất Tamiflu tăng lên để đối phó với dịch SARS và cúm gia cầm.

Hoa hồi già cũng có thể được sử dụng để điều trị cảm lạnh và cúm. Các nhà sản xuất thuốc tìm kiếm hàm lượng axit shikimic cao của nó, vì nó cản trở sự nhân lên của virus. Nhưng cây hồi cũng có chức năng như một loại thuốc kháng sinh và kháng nấm.

Mật ong làm nóng

Trong truyền thống thảo dược, làm ra một vị thuốc có thể dễ dàng như pha một tách trà. Nhiều loại thảo mộc trên được tìm thấy trong các loại trà gia vị của Ấn Độ và Ethiopia, thường được phục vụ vào cuối bữa ăn.

Bên cạnh nước nóng, các phương tiện khác được sử dụng để chiết xuất thuốc thực vật bao gồm rượu (cồn thuốc), giấm và mật ong, không chỉ bảo quản thuốc mà còn có đặc tính chữa bệnh của chính nó.

·       Lọ thủy tinh nhỏ có miệng rộng

·       Nửa cup mật ong (thô và có nguồn gốc địa phương)

·       4 muỗng canh bột quế

·       1/2 muỗng canh bột gừng

·       1/2 muỗng canh bột bạch chỉ (tùy chọn)

·       1/2 muỗng cà phê nhục đậu khấu tươi

·       1/4 đến 1/2 muỗng cà phê bột ớt cayenne (tùy chọn)

Trộn các thành phần thành một hỗn hợp đồng nhất. Sử dụng giống như mật ong nguyên chất: để phết (làm bánh mì nướng quế tuyệt vời), khuấy trong trà hoặc thêm một muỗng canh vào khoai lang nghiền hoặc bí bơ. Món này có vị đặc biệt ngon vào một ngày lạnh giá. Một chút bổ sung cho một chặng đường dài.

Conan Milner  _  Thu Anh