Ánh nắng mặt trời gây ra ung thư hay ngăn ngừa ung thư?

Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời một cách hợp lý mang lại những lợi ích rất quan trọng cho sức khỏe con người. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy rằng việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời không chỉ giúp ngăn ngừa và điều trị nhiều loại bệnh mà ngay cả việc tiếp xúc không đủ với ánh nắng mặt trời cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư.

Trong vài thập niên qua, mọi người ngày càng nhận thức được những rủi ro liên quan đến việc tiếp xúc quá nhiều với bức xạ UV từ ánh sáng mặt trời, bao gồm ung thư da, lão hóa do ánh sáng và đục thủy tinh thể.

Tắm nắng làm tăng nguy cơ ung thư da, nhưng nó cũng có thể ngăn ngừa các loại ung thư khác

Nhiều người cho rằng việc phơi nắng có liên quan đến ung thư da, nhưng nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc tiếp xúc không đủ với bức xạ tia cực tím cũng có thể gây ra các loại ung thư khác.

Trước khi đi sâu vào chủ đề này, trước tiên chúng ta cần hiểu mối quan hệ giữa ánh sáng mặt trời, bức xạ tia cực tím và vitamin D.

Năng lượng từ mặt trời đến Trái đất dưới dạng ánh sáng khả kiến, bức xạ hồng ngoại và bức xạ cực tím. Bức xạ tia cực tím được chia thành ba loại: UVA, UVB và UVC, trong đó chỉ có UVA và UVB đến được bề mặt Trái đất. UVC được hấp thụ bởi khí quyển.

UVB trong ánh sáng mặt trời được cholesterol trong da hấp thụ và chuyển hóa thành vitamin D3. Vitamin D3 sau đó được chuyển hóa ở gan thành 25-hydroxyvitamin D (còn được gọi là calcidiol) và ở thận thành dạng có hoạt tính sinh học (calcitriol), theo một bài báo năm 2004 trên Tập san Dinh dưỡng lâm sàng Hoa Kỳ.

Theo bài báo đó, cách duy nhất để xác định mức vitamin D của một người là đo nồng độ 25-hydroxyvitamin D trong máu của họ. Loại 25-hydroxyvitamin D này có thời gian bán huỷ rơi vào khoảng hai tuần và là dạng lưu thông chính của vitamin D.

Vào năm 2022, một nghiên cứu được công bố trên Tập san Nutrients (Chất dinh dưỡng) đã phát hiện ra rằng, dựa trên các nghiên cứu sinh thái về bệnh ung thư liên quan đến bức xạ mặt trời, việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có thể làm giảm tỷ lệ mắc và nguy cơ tử vong của khoảng 23 loại ung thư. Theo một bài báo trên Tập san Environmental Health Perspectives (Viễn cảnh Sức khỏe Môi trường), so với những người sống ở những vùng tiếp xúc với ánh sáng mặt trời lâu hơn, những người sống ở vĩ độ cao ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời hơn có nguy cơ tử vong do ung thư hạch Hodgkin, cũng như ung thư ruột kết, vú, buồng trứng, tuyến tiền liệt, tụy và các loại ung thư khác.

Một phân tích gộp được đăng trên Tập san Nutrients (Chất dinh dưỡng), đã chỉ ra rằng có mối tương quan nghịch biến đáng kể giữa nồng độ 25-hydroxyvitamin D trong máu và tỷ lệ mắc 12 loại ung thư khác nhau, cho thấy nồng độ 25-hydroxyvitamin D càng cao thì tỷ lệ mắc ung thư càng thấp.

Các nhà nghiên cứu Mỹ đã thực hiện một phân tích gộp và phát hiện ra rằng trong số 5,038 phụ nữ, nhóm có nồng độ 25-hydroxyvitamin D cao nhất (≥60 ng/ml) có tỷ lệ mắc ung thư vú thấp hơn 82% so với nhóm có nồng độ thấp nhất (<20 ng/ml). Trong cùng một nhóm, nguy cơ phát triển ung thư vú thấp hơn 80% khi so sánh so với những người có nồng độ 25-hydroxyvitamin D thấp nhất, sau khi điều chỉnh độ tuổi, chỉ số BMI, tình trạng hút thuốc và lượng bổ sung calcium.

Một phân tích gộp khác cho thấy những bệnh nhân ung thư vú với nồng độ 25-hydroxyvitamin D cao nhất có tỷ lệ tử vong thấp hơn gần một nửa so với những người có nồng độ thấp nhất. Trong một thử nghiệm lâm sàng, hơn 2,300 phụ nữ từ 55 tuổi trở lên cư trú tại tiểu bang Nebraska đã tiêu thụ 2,000 IU vitamin D3 (gấp 2 đến 4 lần lượng khuyến nghị hàng ngày) và 1,500 miligam canxi mỗi ngày. Kết quả cho thấy trong hai đến bốn năm tiếp theo, những người đạt được nồng độ 25-hydroxyvitamin D trong máu ở mức 55 ng/ml có nguy cơ phát triển ung thư thấp hơn 35% so với những người có nồng độ 30 ng/ml.

Một phân tích gộp của 5 nghiên cứu cho thấy những người có nồng độ 25-hydroxyvitamin D trong huyết thanh nhỏ hơn hoặc bằng 12 ng/ml có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cao hơn 50% so với những người có nồng độ 33 ng/ml hoặc cao hơn.

Việc tắm nắng ngăn ngừa ung thư như thế nào?

Trong một cuộc phỏng vấn, Giáo sư Michael F. Holick, chuyên ngành dược học, sinh lý học và lý sinh tại Trường Y khoa Chobanian & Avedisian thuộc Đại học Boston, cho biết, “Chúng tôi tin rằng vitamin D đóng nhiều vai trò trong việc giúp giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh ung thư chết người.”

Các nghiên cứu như nghiên cứu được nêu trong Tập san Nutrients đã chứng minh rằng dạng hoạt động của vitamin D3 có nhiều tác dụng chống ung thư, bao gồm ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, gây ra sự trưởng thành và chết theo chương trình của tế bào ung thư, giảm sự hình thành mạch và giảm sự di căn của tế bào ung thư.

Giáo sư Holick giải thích, “Dạng hoạt động của vitamin D có thể ngăn các tế bào trở thành tế bào ung thư và nếu có, nó cũng có thể cản trở khả năng nhận chất dinh dưỡng của chúng và cuối cùng dẫn đến cái chết của chúng bằng cách tắt sự hình thành mạch máu.”

Theo một tổng quan y văn năm 2022 trên Tập san Nutrients, vitamin D3 hoạt động là một loại hormone có thể điều chỉnh hệ thống miễn dịch bằng cách tác động lên các tế bào miễn dịch khác nhau.

Ngoài ra, lượng vitamin D thấp thường liên quan đến tình trạng viêm cấp thấp, thể hiện qua mức độ protein phản ứng C (CRP) tăng cao, đây là một nguy cơ đáng kể đối với bệnh ung thư. Các phân tích gộp chẳng hạn như đánh giá năm 2022 của Nutrients đã chỉ ra rằng mức protein phản ứng C có liên quan đến một số loại ung thư. Các thí nghiệm trên tế bào đã chứng minh rằng vitamin D3 hoạt động có thể ức chế quá trình sản xuất các cytokine gây viêm, có thể giúp giảm viêm mãn tính.

Một lượng nhỏ bức xạ tia cực tím cũng có lợi trong việc chống ung thư

Ngoài vitamin D được tạo ra bởi bức xạ tia cực tím, bản thân bức xạ cũng có thể có lợi. Theo một bài đánh giá trong Tập san Tiến bộ trong sinh lý học và sinh học phân tử (Progress in Biophysics and Molecular Biology,) tác dụng bảo vệ của bức xạ tia cực tím mặt trời có cường độ thấp đối với cơ thể con người lớn hơn tác dụng gây đột biến tiềm tàng của bức xạ.

Các nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng bổ sung vitamin D và tiếp xúc với tia cực tím có thể dẫn đến giảm diện tích khối u đại tràng ở chuột.

Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời điều chỉnh đồng hồ sinh học và tạo ra các hoạt chất khác

Tiếp xúc thường xuyên với ánh sáng mặt trời có thể điều chỉnh đồng hồ sinh học và ảnh hưởng đến việc tiết ra các loại hormone khác nhau trong cơ thể con người.

Một số nghiên cứu cho thấy melatonin có thể ức chế sự phát triển của khối u và việc tiếp xúc với ánh sáng ban ngày giúp tăng cường tác dụng ức chế của melatonin vào ban đêm đối với sự phát triển của ung thư tuyến tiền liệt, gan và vú. Tiền chất của melatonin, serotonin, bị ảnh hưởng khi tiếp xúc với ánh sáng ban ngày. Serotonin thường được sản xuất vào ban ngày và chỉ chuyển đổi thành melatonin vào ban đêm.

 Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời vào buổi sáng sẽ thúc đẩy quá trình tiết serotonin, từ đó đẩy nhanh quá trình sản xuất melatonin vào ban đêm, theo một bài báo trên Quan điểm Sức khỏe Môi trường (Environmental Health Perspectives.)

Nguy cơ ung thư gia tăng ở những người làm ca đêm có thể là do nhịp sinh học của họ bị gián đoạn, điều này ảnh hưởng đến việc sản xuất melatonin.

Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời không chỉ tạo ra vitamin D3 trong da mà còn tạo ra các sản phẩm quang học khác của tiền vitamin D3, chất tạo ra các hoạt động sinh học độc đáo. “Nó tạo ra rất nhiều thứ khác,” Giáo sư Holick giải thích.

Một tổng quan hệ thống trên Tập san Nội tiết Da liễu (Dermato Endocrinology) đã chỉ ra cụ thể rằng việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời không đủ sẽ gây ra nhiều nguy cơ khác, bao gồm tăng tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, hội chứng chuyển hóa, tiểu đường loại 2, béo phì và bệnh Alzheimer. Ngoài ra, có thể dẫn đến bệnh đa xơ cứng, tiểu đường Loại 1, bệnh vẩy nến, viêm khớp dạng thấp, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, thoái hóa điểm vàng, không dung nạp statin và cận thị.

Cách tắm nắng an toàn và hiệu quả

Cộng đồng y tế luôn ủng hộ việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời một cách vừa phải. Holick nói: “Đề xuất như vậy không phải là không hợp lý. Giải pháp (nhận vitamin D thông qua tắm nắng) rất đơn giản.”

Theo đánh giá của Tập san Tiến bộ trong sinh lý học và sinh học phân tử (Progress in Biophysics and Molecular Biology,) trong những điều kiện bình thường, khoảng 90% lượng vitamin D thiết yếu của cơ thể được hấp thụ qua ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, mọi người hiện đang dành ít thời gian dưới ánh nắng mặt trời hơn, đặc biệt là sau đại dịch.

Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, lượng 25-hydroxyvitamin D trong huyết tương tiêu chuẩn không được thấp hơn 20 ng/ml. Tuy nhiên, thực tế là 32% người Mỹ được phát hiện thiếu vitamin D. Nếu tiêu chuẩn của Hiệp hội Nội tiết về mức độ vitamin D (30 ng/ml) được sử dụng, thì tỷ lệ người bị thiếu vitamin D sẽ còn tăng cao hơn nữa.

Người ta ước tính rằng cứ 100 IU vitamin D được tiêu hóa thì nồng độ 25-hydroxyvitamin D trong máu chỉ tăng 1 ng/ml (2.5 nmol/l). Đối với hầu hết người lớn, tắm nắng định kỳ và trong thời gian ngắn có thể cung cấp đủ vitamin D, hiệu quả hơn so với việc uống 1,000 IU vitamin D3 mỗi ngày. Hơn nữa, nhận vitamin D thông qua tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ ngăn ngừa độc tính tiềm tàng của việc bổ sung quá nhiều vitamin D.

Holick tuyên bố rằng mức 25-hydroxyvitamin D phải đạt 75 nmol/l (30 ng/ml) và phạm vi lý tưởng là từ 40 đến 60 ng/ml, “giống như những người chăn gia súc Maasai”.

Nói chung, nên phơi cánh tay, chân và các bộ phận cơ thể khác dưới ánh nắng mặt trời trong 10 đến 15 phút vài lần một tuần. Tuy nhiên, đây không phải là quy tắc tuyệt đối vì các yếu tố như mùa, vĩ độ, thời tiết, thời gian trong ngày, sắc tố da, quần áo, tuổi tác, việc sử dụng kem chống nắng và kính đều có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất vitamin D3 trong da.

Ví dụ, trong mùa đông, ánh sáng mặt trời đi vào bầu khí quyển ở một góc xiên hơn và nhiều photon UVB hơn được tầng ozon hấp thụ. Ở các khu vực phía bắc vĩ độ 37° ở Bắc bán cầu từ tháng 11 đến tháng 2, mức giảm số lượng photon UVB chiếu tới bề mặt Trái đất có thể nằm trong khoảng từ 80% đến 100% tùy thuộc vào vĩ độ.

Vào buổi sáng hoặc buổi tối, góc của ánh sáng mặt trời chiếu xiên nên ngay cả trong mùa hè, tốc độ sản xuất vitamin D3 trong da của những người sống ở những vùng này là rất chậm.

Những người có làn da sáng hơn có thể chỉ cần một khoảng thời gian ngắn dưới ánh nắng mặt trời để có đủ vitamin D, trong khi những người có làn da sẫm màu hơn có thể cần nhiều thời gian hơn để đạt được hiệu quả tương tự. Đối với hầu hết người da trắng, theo bài báo về Environmental Health Perspectives, tắm nắng khi mặc đồ bơi trong nửa giờ dưới ánh nắng mùa hè có thể bắt đầu tiết ra 50,000 IU (1.25 mg) vitamin D vào hệ tuần hoàn trong vòng 24 giờ sau đó; cùng một lần tiếp xúc với ánh nắng mặt trời mang lại 20,000 đến 30,000 IU vitamin D cho những người da rám nắng và 8,000 đến 10,000 IU vitamin D ở những người da sẫm màu.

Theo nghiên cứu từ Đại học Geneva ở Thụy Sĩ, để 22% da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong 10 đến 15 phút trong mùa xuân và mùa hè có thể tổng hợp 1,000 IU vitamin D. Tuy nhiên, việc hấp thụ đủ vitamin D từ ánh nắng mặt trời sẽ khó khăn hơn trong mùa thu và mùa đông vì mọi người thường chỉ để lộ 8% đến 10% da của họ, vì vậy có thể cần đến 6.5 giờ phơi nắng để có được cùng một lượng vitamin D.

Một nghiên cứu trên 2,360 người Mỹ trưởng thành được công bố trên Frontiers vào năm 2022 cho thấy rằng trong cuộc sống thực, việc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trong khoảng 35 phút trong khoảng thời gian từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều mỗi ngày, không cố ý tắm nắng vào buổi trưa, có thể dẫn đến nồng độ vitamin D huyết thanh lý tưởng (>50nmol/l).

Giáo sư Holick đã giới thiệu một phần mềm có tên D Minder mà anh ấy đã giúp phát triển. Bằng cách sử dụng phần mềm này, mọi người có thể ngay lập tức tìm ra lượng ánh nắng mặt trời cần thiết trong khu vực của họ để có đủ vitamin D.

Giáo sư Holick cũng khuyến nghị nên bảo vệ da mặt, nơi dễ bị cháy nắng nhất khi tắm nắng; trong khi để tay, chân, bụng và lưng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong thời gian hợp lý và ngắn hơn mà không sử dụng kem chống nắng có thể tạo ra một lượng vitamin D đáng kể.

Thủ Phạm Khiến Thận Tổn Thương Nghiêm Trọng

Không uống đủ nước:

Chức năng quan trọng nhất của thận đó là lọc máu và loại bỏ các chất độc cũng như các chất thải cặn bã. Khi bạn không uống đủ nước lọc trong ngày, các chất độc và chất thải cặn bã bắt đầu tích tụ và có thể gây hại nghiêm trọng cho cơ thể.

Ăn nhiều muối:

Cơ thể cần natri (hay chính là muối) để hoạt động một cách chính xác. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều hấp thụ quá nhiều muối, điều đó có thể làm tăng huyết áp và tạo ra nhiều áp lực lên thận. Giống như nguyên tắc của ngón tay cái, chỉ nên hấp thụ không quá 5 gram muối mỗi ngày.

Uống quá nhiều nước ngọt và nước có ga:

Thận là cơ quan chính để điều chỉnh độ pH của cơ thể, vì thế khi mà cơ thể phải hấp thụ quá nhiều nước ngọt và nước uống có ga trong một thời gian dài sẽ làm tăng gánh nặng cho thận và làm tăng xác suất gây tổn thương thận.

Uống trà đặc sau khi uống rượu:

Các chuyên gia đã chỉ ra rằng chất theophylline trong trà có tác dụng làm lợi tiểu và nó có thể ảnh hưởng khá nhanh đến thận. Rượu không có thời gian để phân hủy do đó gây ra kích thích ethanol làm ảnh hưởng nghiêm trọng cho thận.

Nhịn tiểu:

Nhiều người trong chúng ta thường nhịn tiểu bởi vì họ quá bận rộn hoặc muốn tránh phòng vệ sinh công cộng. Nhịn tiểu một cách thường xuyên làm tăng áp suất nước tiểu và có thể dẫn đến suy thận, sỏi thận và tiểu không kiểm soát.

Thiếu vitamin và các khoáng chất:

Nhiều sự thiếu hụt có thể làm tăng nguy cơ bị sỏi thận hay suy thận. Chẳng hạn như vitamin B6 và magie là các chất cực kì quan trọng nhằm giảm bớt sỏi thận.

Hấp thụ quá nhiều protein động vật:

Hấp thụ quá nhiều protein, đặc biệt là thịt đỏ làm tăng hàm lượng chuyển hóa trong thận. Vì vậy có nhiều protein trong chế độ ăn của bạn đồng nghĩa với việc thận phải làm việc nhiều hơn và theo thời gian điều này có thể dẫn đến tổn hại thận hay rối loạn chức năng.

Ăn rau quả không phù hợp:

Chúng ta đều biết rằng ăn nhiều rau quả có lợi cho sức khỏe. Kali có trong rau thường được coi là chất hỗ trợ tốt giúp giảm huyết áp tự nhiên ,tuy nhiên nếu dùng trong thời gian dài nó lại có thể làm tổn thương thận đối với những người có vấn đề về chức năng thận.

Thiếu ngủ:

Tất cả chúng ta đều đã nghe nói về tầm quan trọng của một giấc ngủ ngon. Sự thiếu ngủ thường xuyên có thể dẫn tới nhiều căn bệnh và các bệnh về thận cũng nằm trong danh sách đó. Trong thời gian ban đêm, cơ thể hồi phục lại tế bào thận đã bị tổn thương, vì vậy hãy cho cơ thể thời gian để tự chữa lành và hồi phục.

Uống cà phê: Cũng giống như muối, caffein có thể làm tăng huyết áp và gây áp lực lên thận của bạn. Uống cà phê quá nhiều sẽ không tốt cho thận của bạn.

Lạm dụng thuốc giảm đau: Có quá nhiều người dùng thuốc giảm đau mặc dù chỉ là những cơn đau nhỏ, trong khi đó lại có sẵn rất nhiều phương thuốc hoàn toàn từ tự nhiên mà lại an toàn. Sử dụng quá mức hay lạm dụng thuốc giảm đau có thể dẫn đến sự tổn hại nghiêm trọng cho gan và thận.

Sử dụng đồ uống có cồn: Đồ uống có cồn thật sự là một chất độc hợp pháp nhưng nó lại tạo ra nhiều sức ép lên thận và gan.

Bánh mì ngọt: Có một loại phụ gia thực phẩm được gọi là kali bromat trong bánh mì và bánh ngọt làm cho bánh mềm và thơm ngon hơn. Tuy nhiên, ăn quá nhiều chất này có thể gây ra tổn hại cho hệ thống thần kinh trung ương, máu và thận.

Ăn nhiều đồ ăn chế biến sẵn: Hàm lượng chất bảo quản thực phẩm có trong các đồ ăn sẵn là rất lớn, nhất là trong đồ hộp. Nếu ăn thường xuyên, các chất bảo quản tích tụ trong cơ thể ngày càng nhiều. Khi đó khả năng đào thải độc tố có trong các chất này của gan và thận sẽ trở thành ‘vô hiệu hóa’

Bác sĩ Eben Alexander

Giảng viên Đại Học Y Harvard

Đường với sức khỏe: Đường chứ không phải muối...

Đường chứ không phải muối: Mối đe dọa lớn hơn đối với huyết áp

 

Muối vốn đã bị mang tiếng xấu khi nói đến huyết áp, nhưng đường mới là thủ phạm thực sự. Trong hơn một trăm năm, các nhà nghiên cứu y học đã ủng hộ lý thuyết rằng tiêu thụ muối là nguyên nhân chính gây ra cao huyết áp và dẫn đến tử vong do tim mạch.

https://baomai.blogspot.com/2023/01/uong-chu-khong-phai-muoi-moi-e-doa-lon.html

***

Ghiền Đường & Đường giả và đường ruột

Nhiều bác sĩ đã từ lâu cảnh báo về tình trạng “ghiền đường” mà vị ngọt của đường là một loại ma túy nguy hiểm có thể giết người trong thầm lặng.
Trong một bài viết trước đây về hội chứng “Mỡ, Đường, Máu”, BS. Minh có cho độc giả một câu hỏi để suy ngẫm: “Giữa một lon Coke và một quả trứng gà, cái nào nguy hiểm cho tim mạch hơn?” Hôm nay chúng ta đã có một câu trả lời xác đáng dựa trên nghiên cứu mới nhất đăng trên báo Y Khoa của Hội Y Sĩ Hoa Kỳ (JAMA) tháng 2/2014, sau quá trình theo dõi 40,000 bệnh nhân: “Trứng gà không gây ra đột quỵ tim mà thủ phạm chính là đường”!

https://baomai.blogspot.com/2014/10/ghien-uong-uong-gia-va-uong-ruot.html

***

Đường lợi hại cho sức khỏe ra sao?

Đường fructose, có sẵn trong trái cây và là thành tố cơ bản trong xi-rô bắp giàu đường fructose có thể dẫn đến tình trạng tăng mảng bám ở thành động mạch

Ngày nay, thật khó có thể tưởng tượng rằng đã có thời con người chỉ có chất gì ngọt ngọt để ăn đôi ba tháng mỗi năm, khi vào mùa hoa quả.

https://baomai.blogspot.com/2018/11/uong-loi-hai-cho-suc-khoe-ra-sao.html

***

Những bệnh do thiếu đường

Những chứng bệnh do bệnh nhân khai dưới đây được thống kê chưa được Tây y bổ sung vào triệu chứng của bệnh mức đường trong máu thấp (đường dưới 6.2mmoml/l = 104mg/dL) gây ra nhiều bệnh nan y mãn tính và cuối cùng tế bào sẽ trở thành ung thư, gồm các bệnh như sau:

https://baomai.blogspot.com/2019/05/nhung-benh-do-thieu-uong.html

***

Đường với sức khỏe

Mặc dù đường cho vị ngon và được nhiều người ưa thích, nhưng sự lạm dụng chất ngọt, nhất là đường trắng sucrose có thể gây ra nhiều rủi ro cho sức khỏe.

https://baomai.blogspot.com/2018/11/uong-voi-suc-khoe.html

***

Lý do tại sao thời cổ đại rất hiếm người bị bệnh tiểu đường

Hơn 410 triệu người trên toàn thế giới được chẩn đoán bị bệnh tiểu đường. Số lượng bệnh nhân dự kiến sẽ tăng lên 640 triệu vào năm 2040. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), hiện có khoảng 37 triệu người Mỹ bị bệnh tiểu đường, và có đến 96 triệu người ở giai đoạn tiền tiểu đường.

https://baomai.blogspot.com/2023/07/ly-do-tai-sao-thoi-co-ai-rat-hiem-nguoi.html

***

Thói quen ăn uống phổ biến làm tăng 152% nguy cơ tiểu đường

Ăn quá nhanh là một vấn đề phổ biến đối với nhiều người thời nay do lối sống tất bật. Ví dụ, một tài xế giao hàng bận mải có thể ăn xong bữa trưa trong khi đợi hai lần đèn đỏ. Tuy nhiên, ăn quá nhanh có thể góp phần làm tăng nguy cơ tiểu đường và bệnh tim, và có thể dẫn đến các bệnh lý khác.

https://baomai.blogspot.com/2023/06/thoi-quen-uong-pho-bien-lam-tang-152.html

***

Ăn uống nhiều đường gây hại cho đường ruột của bạn

 

Ăn ít carbohydrate, nhiều chất béo lành mạnh có thể giúp vòng eo của bạn thon gọn hơn.

Cách ăn uống nhiều đường làm tổn thương lớp chất nhầy bảo vệ đường ruột và làm tăng nguy cơ tiêu chảy dai dẳng, đau bụng và chảy máu trực tràng.

https://baomai.blogspot.com/2022/03/an-uong-nhieu-uong-gay-hai-cho-uong.html

***

Bài hát ‘Không đường’ khiến nhiều người Việt thích thú

Một anh chàng người Mỹ có tên là Jeremy Ginsburg đã viết và thể hiện bài hát “Không đường” (No sugar) để “phàn nàn” ăn uống ở Việt Nam rất dễ mập. Ca khúc đáng yêu này đã nhận được rất nhiều sự yêu thích từ cư dân mạng.

https://www.youtube.com/watch?v=0_o6GjolEu8

Cách nhận biết triệu chứng trầm cảm

Trầm cảm là một căn bệnh có triệu chứng kín đáo nhưng khá phổ biến, ảnh hưởng đến khả năng làm việc hiệu quả và những mối quan hệ tốt đẹp của mọi người, vốn là một phần tích cực của xã hội.

Vào năm 2020, cứ 10 người Mỹ thì có gần 1 người bị trầm cảm, với 1/5 trường hợp là thanh thiếu niên. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, chỉ trong năm đầu tiên xảy ra đại dịch COVID-19, tỷ lệ trầm cảm trên toàn thế giới đã tăng 25%.

Đôi khi chúng ta có thể bị trầm cảm và thậm chí vô tình nằm trong số nhiều người gặp chứng rối loạn này.

Cả trạng thái sức khỏe tinh thần và thể chất của chúng ta đều có thể chịu ảnh hưởng của chứng trầm cảm, vậy các triệu chứng của trầm cảm là gì?

6 triệu chứng của bệnh trầm cảm

1. Cảm thấy xuống tinh thần

Cảm thấy xuống tinh thần hoặc tâm trạng xấu là biểu hiện chính của những người bị trầm cảm. Ví dụ, nhiều người không quan tâm đến những điều mà họ thấy thú vị trong quá khứ. Một số người có thể nói: “Tôi không thể vui lên hay có cảm giác vui sướng nữa.”

2. Chán ăn hoặc ăn quá nhiều

Những người bị trầm cảm có thể cảm thấy chán ăn, thức ăn vô vị và thậm chí không muốn ăn, hậu quả là họ bị sụt cân trong một thời gian ngắn. Một số khác có hành vi ngược lại họ thấy cần phải ăn nhiều hơn và bị tăng cân nhanh chóng.

3. Khó ngủ, sáng dậy sớm

Tình trạng giấc ngủ là một chỉ số thiết yếu của bệnh trầm cảm. Người trầm cảm thường khó ngủ và có thể bị mất ngủ. Họ cũng có thể thức dậy rất sớm vào buổi sáng, cảm thấy buồn bã và không thể ngủ lại được.

4. Mất tập trung

Không có khả năng tập trung là một triệu chứng phổ biến khác ở bệnh nhân trầm cảm. Do đó, hiệu quả công việc, học tập và những hoạt động hàng ngày giảm đi đáng kể.

5. Thường xuyên có cảm giác tội lỗi

Một triệu chứng điển hình khác của bệnh trầm cảm là trạng thái thường xuyên tự trách bản thân và cảm thấy tội lỗi. Những cảm giác dai dẳng như “tôi không thể chịu trách nhiệm và tôi không thể làm tốt bất cứ điều gì” chiếm ưu thế. Bệnh nhân có thể cảm thấy nhiều vấn đề về cảm xúc và tinh thần khác nhau do chứng trầm cảm gây ra, chẳng hạn như không thể vui vẻ khi thấy người khác hạnh phúc, hoặc cảm thấy tội lỗi khi làm người khác thất vọng.

Một số người có những suy nghĩ tiêu cực dai dẳng về hành động trong quá khứ. Họ tự trách bản thân đã không giải quyết tốt mọi việc. Khi vòng xoắn suy nghĩ càng tiếp diễn, áp lực tâm lý càng lớn thì tình hình càng trở nên nghiêm trọng.

6. Ý định tự tử

Trầm cảm nặng có thể dẫn đến hành vi tự sát. Người bệnh có thể cảm thấy cuộc sống trở nên buồn tẻ và vô nghĩa, rằng họ đã trở thành gánh nặng cho người khác, và cuộc sống không tốt hơn cái chết. Trong trường hợp xấu nhất, ý nghĩ tự tử không chỉ trở thành ý tưởng mà còn là mong muốn hoặc kế hoạch kết thúc cuộc đời của một người.

Cách điều trị các triệu chứng trầm cảm

Không có gì lạ khi một người khỏe mạnh bình thường trải qua những cảm xúc thăng trầm trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu tình trạng suy sụp này kéo dài hơn hai tuần mà không có nguyên nhân rõ ràng, chúng ta nên chú tâm và cảnh giác với bệnh trầm cảm.

Nếu quý vị nhận thấy bạn bè, thành viên gia đình hoặc thậm chí chính quý vị đang gặp những vấn đề này, hãy tìm kiếm sự trợ giúp từ chuyên gia. Hãy tìm đến bác sĩ chuyên khoa, nhà tâm lý học hoặc bác sĩ tâm lý hay tham vấn ý kiến từ bác sĩ gia đình của quý vị.

Đối với trầm cảm nhẹ và trung bình, các bác sĩ thường khuyên bệnh nhân tham dự những phiên tư vấn và điều trị tâm lý.

Trong trường hợp trầm cảm nặng, bệnh nhân có thể có những bất thường về sinh hóa và các triệu chứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê toa các thuốc chống trầm cảm.

Trầm cảm là một căn bệnh. Căn bệnh này không liên quan gì đến suy nghĩ hay giá trị đạo đức của bệnh nhân. Các triệu chứng cảm xúc không phải là lỗi của bệnh nhân.

Theo thời gian và với cách điều trị thích hợp, bệnh nhân sẽ dần dần có cải thiện.