Con Còn Nợ Ba
“Mùa báo hiếu từ phụ”

     Ba ơi, sắp đến ngày báo hiếu người cha rồi! Con nhớ quê hương mình không có ngày lễ báo hiếu từ mẫu “Mother’s Day” hay ngày báo hiếu từ phụ “Father’s Day” như cái xứ con đang tạm dung đó ba!
Con biết ba sẽ cười hiền lành mà bảo với con rằng:
-  Con bé nầy nhiều chuyện và rườm rà quá đi… Bởi ở xứ mình cha mẹ hàng ngày chạy gạo cho cả nhà mở con mắt không lên … thì còn có tâm tình gì mà nghĩ đến ngày báo hiếu, báo ơn con ơi. Công ơn cha mẹ bổn phận làm con không chỉ có ngày đó thôi đâu. Nhớ lúc đi tu nghiệp ở Mỹ, ba cũng biết ngày lễ báo hiếu từ mẫu hay từ phụ chớ. Bên dó, tới ngày lễ nếu con cái ở gần thì đưa cha mẹ đi ăn sáng, ăn trưa, ăn chiều… ở xa thì mua gởi cho cái áo, cái khăn, hay gởi cho mấy chục... Có tiền thì được một trăm, hay nhiều hơn tùy hoàn cảnh gia đình của họ. Theo ba nghĩ thì công ơn cha mẹ sanh thành dưỡng dục như núi Thái, như đại dương vô bờ vô tận… chớ đâu chỉ có mấy ngày đó con…
     Ba à, con sẽ vùi đầu vào ngực, ôm chầm lấy vai mà nhỏng nhẻo nũng nịu với ba:
-  Ba ơi, theo con biết, mỗi năm xứ người có ngày báo hiếu là để gợi nhớ, để hâm nóng, để nhắc nhở lòng tôn kính, thương yêu, hiếu thảo của con đối với cha mẹ. Đó cũng còn tùy thuộc vào tâm tình và hoàn cảnh của mỗi người nữa ba. Còn con thì ba đừng có lo nghe! Con nhớ thương và kính yêu ba dài dài, đều đều, cho đến ngày lìa bỏ cõi đời, trong con cũng không hề lạt phai thương kính ba chút nào hết đó ba!
     Những hồi ức quay về, Nghĩa chép miệng thở ra! Cô nhìn những cánh hải âu bay lượn giỡn đùa, cùng tiếng kêu vang vang của chúng trên trời cao, và những cây mọc trong nước sát mé bờ, có nhánh gie ra ngoài… Trên cành có tổ chim, mà chim mẹ đang đút từng miếng mồi nhỏ vào miệng lũ chim con… Cô cảm thấy buồn nao cõi lòng, và thở dài nghĩ ngợi!

     Vì cho đến bây giờ thật sự tôi cũng chưa biết mẹ mình là ai? Có thể mẹ tôi đã qua đời rồi chăng? Cũng có thể vì hoàn cảnh nào đó bà không nhận con? Có thể, có thể, và có thể lắm… Bao nhiêu nguyên nhân khiến tôi nghĩ và đặt câu hỏi trong đầu? Nhưng từ nhỏ đến giờ tôi vẫn không có câu giải đáp! Vì chưa bao giờ tôi được gặp và biết mặt mẹ mình! Cho đến khi tôi biết đánh vần chữ “Mẹ, Má” khi tôi biết nhận xét, khi tôi hiểu, khi tôi biết nghĩ suy, và tôi biết tủi thân khi thấy những đứa trẻ tuổi cỡ mình có mẹ!
     Bởi mẹ bỏ Nghĩa cho nội, khi con bà chưa đầy 2 tuổi! Ngôi nhà cũ trống không của ông bà để lại, là di vật cuối cùng của gia đình cũng bị giặc tịch thu lấy làm chỗ hội họp cho đám thanh niên trong phường. Họ bảo đó là nhà của“Ngụy quân” cho nên bà cháu tôi bao nhiêu năm ở trong căn nhà đó, đương nhiên có tên trong danh sách phải đi kinh tế mới! Trong khi cha tôi còn bị họ nhốt trong tù cải tạo.
     Bà nội già cả mà đùm túm cháu lang thang sống hẩm hiu lây lất bữa khoai, bữa đậu ở xó chợ, gầm cầu! Vì bà cháu tôi giờ đây không còn nhà nữa, và vì già yếu nên bịnh tật liên miên nữa… Cho đến ngày giặc thả ba tôi về, ông bị bịnh phù thủng trầm kha không lao dịch nổi.
     Vì thế chúng mới cho về vì lý do đơn giản là: ông ở trong tù chỉ tốn kém, chớ không có lợi lộc chi cả. Và nếu nhốt ông bị chết trong tù, thì chúng sẽ thêm một cái tội với thế nhân nữa là: “Nhốt người vô tội, bịnh hoạn không thuốc men cho đến chết…” Tội nghiệp ba của tôi, sau bao nhiêu năm bị đày đọa trong tù ngục cải tạo. Thân thể ông đầy thương tật, yếu đuối, gầy còm như cái xác biết đi! Khi được giặc thả về, ba của tôi mất tất cả, cái gì cũng không có, chỉ có nhiều thứ bịnh!

     Nỗi đau buồn mất mát đeo dính ba người chúng tôi. Không có ăn thì tiền đâu mà thang thuốc… Vì bịnh tật, thiếu thốn, khổ đau, và nỗi buồn nối tiếp buồn theo… Ba tôi như người mất trí, bởi bà nội đột ngột qua đời, sau khi ông thả về chưa đầy ba tháng!
     Đau khổ ngập lòng, uất hận riêng mang, nhiều lần ba tôi đã ngửa mặt lên trời cao, nghẹn ngào mà than rằng:
-  Ông Trời có bất công không? Hay kiếp trước tôi đã gây nhiều oan khiên cay nghiệt nên bây giờ nhận lãnh bao nhiêu đau khổ buồn thương lần lượt chụp phủ xuống cha con tôi! Tội nghiệp con tôi còn nhỏ quá, xin cho tôi nhận lãnh tất cả mọi sự việc đã vay. Mong Ơn Trên linh thiêng giúp cho cháu có cuộc sống an ổn, cuộc sống thật sự của kiếp một con người bình thường trên cõi đời nầy…
     Không còn lối thoát, ba tôi phải đi xin ăn! Đó là việc làm duy nhứt để kiếm sống cho hai cha con tôi thôi. Vì khốn khổ chất chồng, và thương đau khóc mẹ, đôi mắt ông đã bị mù lòa! Tội nghiệp ba tôi sống không bằng chết! Ông sống trong tăm tối không được ánh sáng mặt trời chiếu rọi, cùng nỗi đau đớn xâu xé, và xấu hổ ngửa tay xin tiền, mong nhờ vào từ tâm của thế nhân! Tuy đôi mắt bị mù lòa, nhưng tâm hồn ba tôi trong sáng như nhật nguyệt.  

      Ông thường dạy dỗ và nhắc nhở cho tôi biết ai là bạn, ai là kẻ thù… Ông cũng không vì bịnh tật và hoàn cảnh hiện tại của mình mà thất chí, rồi làm những chuyện không nên, hay nói năng xàm xỡ với những người chung quanh... Ông luôn giữ câu của người xưa: “Lành cho sạch/ Rách cho thơm” và luôn lấy đức báo oán, trước những cảnh trái ngang của đời ông.
     Ba tôi đi xin ăn từ sáng sớm tới chiều tối mới về. Nhưng không bao giờ ông cho tôi đi theo. Tôi được ba gởi trong chùa để sư cụ sai vặt, và dạy cho biết chữ. Nhớ lại ngày nào, sư cụ cũng thấy cha con tôi hàng ngày gội nắng, dầm mưa lang thang đi qua chùa. Sư thương tình gọi lại hỏi thăm và cho cho cha con tôi tá túc ở mé hiên sau của chùa. Với trí hiểu biết non nớt của mình, tôi không biết ba tôi đang nghĩ suy gì? Nhưng tôi biết chắc chắn một điều: “Ý chí mãnh liệt để ông sinh tồn vì không muốn con mình côi cút, bơ vơ…” Tôi không sao quên, đó là ngôi chùa nghèo nằm sát bên bờ sông Bảo Định (Thành phố Mỹ Tho) nước rồng, nước lớn lửng lờ xuôi chảy. Những ngày gió lạnh mưa chan đi xin về đến chỗ ở, có khi ba tôi bị lạnh cóng cả người… Tôi la cầu cứu, sư nấu nước gừng nóng cho uống, sư châm cứu, cho đốt củi lửa hơ, và xức dầu nắn bóp để ba tôi giãn gân cốt, và từ từ khỏe lại…
“Hoàng thiên bất phụ hảo tâm nhân” Tôi vẫn nhớ chiều hôm đó, cha con tôi vui mừng và hết sức ngạc nhiên. Bởi có ông khách qua đường dừng lại cho ba tôi một số tiền lớn! Một số tiền rất lớn với một người mù đi xin ăn bữa đói bữa no… Vị thần độ mạng của cha con tôi, chính là một đồng đội cộng sự với ba ngày xưa. Giờ ông là một ngoại kiều về thăm quê hương bất ngờ gặp lại… Kể từ sau đó, ba tôi không còn đi xin ăn nữa, và gánh nặng xót xa trong lòng ba có phần nào được nhẹ đi.
     Cứ mỗi sáng sớm, khi vầng thái dương còn e ấp ở phương đông, chim chốc gọi đàn bay đi tìm mồi… Thành phố Mỹ Tho rộn tiếng còi, tiếng động cơ xe cộ, tiếng nguời bán hàng, tiếng trẻ con cười nói trên đường đến trường… Thấy chúng ôm tập sách, mặc áo quần lành lẽ… tâm hồn tôi se thắt, với những ước mơ thầm kín nở lớn trong long...
     Mỗi ngày như mọi ngày, tôi dắt ba ra ngã tư Giếng Nước, ở đầu đường có nhiều người qua lại. Giúp ông treo tấm ni-long che nắng che mưa để ngồi bán vé số, chiều tối tôi mới đến dắt ba về. Cha con tôi đi giữa thành phố lên đèn, qua những ngôi biệt thự đồ sộ nguy nga tráng lệ, qua những nhà hàng, khách sạn cao ngất trời của bọn tư bản đỏ… Chúng đang phè phỡn vui cười, sống sa hoa trong đau khổ của nhân dân nghèo khổ...
Khi vui, ba thường kể cho con gái mình nghe những chuyện ngày xưa lúc còn là lính chiến… Ba kể trong say sưa, với niềm tin lẫn niềm xúc động nghẹn ngào, và niềm hy vọng thầm kín… Dần dà ba tôi đã lấy lại mức sống bình thường trong tâm hồn, và thỉnh thoảng tôi còn bắt gặp niềm vui trong giọng nói, hoặc nụ cười nhẹ trên môi ông.

     Ngày đó, nắng Sài Gòn đẹp lắm! Phố phường rực rỡ vàng màu cờ và sắc áo lính. Những người lính chiến trên Bốn Vùng Chiến Thuật đại diện các quân binh chủng, từ các chiến trường trở về dự trong ngày Đại lễ.
Ngồi tán dóc với mấy bà trong xóm, bà Tám y tá (chích thuốc theo toa bác sĩ) lên tiếng trước:
-  Mấy chị biết con bà Hai bán bánh bò, bánh da lợn ngoài chợ, là cậu Nhân chớ? Tôi thấy cậu mặc bộ đồ lính Thủy Quân Lục Chiến, cùng một số quân nhân đại diện đơn vị về diễn hành “Ngày Quân lực 19 tháng 6” Ôi trông cậu ấy đẹp trai thì thôi, và thật oai phong quá chừng chừng đi!
Bà Tư bán gạo, góp chuyện:
 -  Thế cho nên, sau mùa Quân lực đó, khi thấy bóng dáng thấp thoáng chàng về phép, thì các em trong xóm lượn qua lượn lại nườm nượp hà! Họ mong coi có được lọt vào giếng mắt xanh của chàng, để làm người yêu lính chiến miền xa không?
Chị Tám Dung thợ uốn tóc mở to mắt ngạc nhiên, lên tiếng:
-  Mấy chị nói “chơi hay nói giỡn”, bộ có vậy thiệt hả, sao tôi không biết vậy cà?
Chị Út Nga vợ ông Sáu Hiến, tài xế xe đò đường Long An, Sài Gòn. Chị là phụ nữ trẻ nhất trong nhóm đang bàn chuyện thiên hạ sự. Tánh tình chị trẻ trung và hay nói tiếu. Ngồi kế bà Tư chị cười khè khè chêm vào những lời lẽ vui nhộn… Tiếng cười chưa dứt, thì chị gống gân cổ trỗi giọng:
- Có chớ, sao không thật! Mấy bà nghĩ xem: “Bạn ơi quan hà xin cạn chén ly bôi/ Ngày mai tôi đã đã đi xa rồi… Giữa đoàn hùng binh có tôi đi hàng đầu/ Trở về là khi nước non vui bình yên…” Rồi chị bắc qua bài khác, hát câu đầu nầy nhảy qua câu đầu kia: “Đừng chê anh lính đám cưới nhà binh em ơi/ Em sẽ là cô dâu đẹp tuyệt vời …/ Đám cưới bọn ta tưng bừng biết mấy…/… Tám xe lội nước theo sau/ Chín xe đại bác đi đầu… Cưới em nhỏ lắm em ơi/ cưới em mời mấy trăm người… Có ai bằng đôi ta đâu…” Mèn ơi, mấy em nghe đến đó quýnh đít thiếu điều năn nỉ ỉ ôi, xin được sửa túi nâng khăn cho chàng ta là đàng khác…
Coi bộ chưa đã, chị hứng chí lớn tiếng:
-  Nhưng“Sức mấy! Bỏ qua đi tám...” Bây giờ thì hai bông mai vàng trên ve áo cậu Nhân, đã làm các em cho mình là kiều nữ trong xóm nín khe… Bởi lúc chàng còn đi học, các nàng chê là thằng con bà bán bánh nghèo mạt rệp…  

     Chê cho đã chớ có biết đâu anh chàng lính chiến Nhân “nhà nghèo, nhưng học giỏi, và đẹp giai” giờ anh ta tảng lờ làm ngơ các cô nàng trong xóm… Khiến các em vừa tức vừa tiếc hùi hụi, bởi ngày xưa lỡ dại chê nhằm người ta... đó mà!
     Các bà phá lên cười rộ vui vẻ rồi trở về nhà ai phận nấy. Họ là những người phụ nữ lam lũ ở xóm nghèo, bình dân, vui vẻ, tốt bụng giúp đỡ chòm xóm khi ai đau bịnh, tối lửa tắt đèn… Họ hay chọc ghẹo đối phương nhưng để vui cười chung, rồi qua đi chớ không nói xấu, nói hành nói tỏi, hay có ác ý với ai…
     Cho đến một ngày kia, chàng Nhân dắt về giới thiệu với mẹ, cô Hồng Thủy làm ở sở Mỹ nơi chàng thường theo mấy người bạn ngoại quốc ghé mua hàng “PX” (cửa hàng của quân đội đồng minh, không có thuế) Bà Hai má Nhân là người mẹ dễ dãi, thương yêu và luôn chiều chuộng con. Bà nghĩ giờ con bà cũng đã lớn rồi, có thương cô nào thì bà cưới cô ấy cho anh.
     Thế là đám cưới nhà binh được tổ chức đơn sơ nhưng đầy đủ lục lễ cho con mình. Dù là cảnh nhà mẹ góa con côi, nhưng bà Hai cũng đi đủ lễ, chớ không nói đơn sơ mà giảm quà lễ để thiên hạ cười chê mẹ con bà.
Sau ngày cưới, Hồng Thủy về sống với mẹ chồng. Còn Nhân thì luôn bôn ba ngoài chiến trận, đôi ba tháng mới về thăm gia đình một lần. Khi dâu sanh đứa con gái, bà nội đặt cho tên Nghĩa (Nguyễn Thị Nhân Nghĩa) con của ông Nguyễn Vĩnh Nhân và bà Trương Hồng Thủy…
     Bà Hai nghỉ buôn bán, vui mừng sung sướng ở nhà trông coi tâm can bửu bối, là đứa cháu nội bé nhỏ của bà đó đa! Bà để cho con mình yên lòng ngoài chiến tuyến, và con dâu đi làm! Thuở đó, ở góc nhỏ của phương trời miền Nam tự do, có gia đình bà Hai, không giàu sang nhung lụa, nhưng ấm êm hạnh phúc dâng đầy.
     Rồi thời thế đổi thay, “Ngày 30 tháng 4 năm 1975” thì giặc phương Bắc ào át tràn vào cưỡng chíếm miền Nam. Gia đình bà Hai tan nát, Nhân bị giặc bắt cầm tù trong cải tạo. Hồng Thủy ra buôn bán hàng ở chợ trời, nhưng không bao lâu vợ anh đi luôn không về nữa! Bà Hai già yếu phải đi bươi rác, lượm lon… khổ cực biết chừng nào để chắt chiu nuôi cháu, và bám víu cuộc sống nghèo nàn chờ ngày con trai trở về…
(Đó là những gì Nghĩa nghe bà nội kể lại, và cô hiểu biết suy xét theo thời gian tuổi lớn khôn dần…)

     Bà chủ tiệm nước Cao Thăng ở chợ thành Mỹ Tho, thường đi chùa làm việc từ thiện… Qua lời sư, bà biết được tình cảnh cha con tôi. Nên khi sắp sửa trốn chạy khỏi nước Cộng sản nầy… bà cho hai cha con tôi một chỗ ngồi ở dưới tàu chở mấy trăm người vượt biên.
“Một chỗ ngồi nhỏ xíu dưới hầm tàu, nhưng to lớn vô cùng, to lớn như một thế giới cho những kẻ đi tìm tự do! Và đó đã thể hiện một tấm lòng thương người, một tấm lòng Bồ Tát bao la như đại dương của bà chủ tiệm Cao Thăng ( chủ tàu vượt biên…) đối với cha con chúng tôi”
     Lúc đầu bà chủ tàu chỉ cho một người đi. Nhân nhường cho con gái đi, còn ông thì ở lại!
Nghĩa khóc sướt mướt vùi đầu vào ngực ba bệu bạo:
-  Con không đi, con không đi đâu! Con không thể xa ba… Chết sống chúng ta có nhau ba ơi…
   Cặp mắt sâu hõm hàng ngày như hai cái hố nhỏ của ba tôi càng sâu thăm thẳm hơn! Mặt đanh lại, ông lạnh lùng bảo tôi:
-  Nghĩa, hãy trả lời ba: “Con có thương, và muốn trả hiếu cho ba không?”
    Giọng sũng nước mắt:
-  Dạ có, dạ có… trên cõi đời nầy người con kính yêu nhứt là bà nội và ba… Ba chết con sẽ chết theo, ba ở đâu con sẽ ở đó… Xin ba đừng bắt con phải xa ba… Cho dù nơi con sắp đến giàu sang, nhung lụa, hay chốn Bồng lai tiên giới cũng vậy, nếu không có ba con sẽ không đi đâu ba ơi…
    Nhân ôm chầm lấy đầu con mình, vuốt tóc nghẹn lời thổn thức:
    -  Ba cũng không muốn xa con gái ba, nhưng vì tương lai của con… Qua bên đó may ra con còn gặp được tấm lòng nhân của người khác xứ, sẽ được đi học, và tiến thân… Con ở lại là gánh nặng cho ba, vì ba không lo cho con được! Dù muốn lo nhưng tình cảnh ba mù lòa, lại là một người thất bại bị kẻ thù trù dập cố tình hủy diệt thì làm sao lo… Ở đây chúng ta ăn không no, lạnh không áo, vô gia cư, không nghề nghiệp, thì tương lai của con sẽ về đâu? Và con còn chuyện quan trọng phải thay ba đang làm dang dở… Con ơi, trả hiếu cho ba, thì con hãy nghe lời ba! Nghe lời ba tức là đã trả hiếu cho ba rồi đó con…
Tôi ôm chặc lấy ba vừa khóc vừa trả lời:
-  Dạ con nghe ba… Con sẽ quyết làm những gì ba muốn, ba dặn dò… Con nghe ba, con nghe ba! Con thương ba lắm ba ơi!

    Trong cuộc đời bé nhỏ của tôi, chưa bao giờ tôi sung sướng bằng! Dù sau nầy ngày tôi ra trường Y khoa, nhận bằng bác sĩ ở Mỹ, cũng không bằng! Tôi vẫn nhớ hoài, nhớ suốt đời kiếp nầy để không bao giờ quên ơn người, ơn đời.
    Sáng hôm đó trời trong, mây tạnh và nắng hồng rạng rỡ chiếu lung linh trên cành cây so đũa. Lác đác trên những cành ẻo lả, bông so đũa trắng như mây trời và điểm những trái dài xanh như ngọc, mong manh treo tòn ten trên cành ở hiên sau chùa. Tôi ngồi ôm bọc áo quần cũ vá chằng vá chịt của cha con tôi. Nhưng lòng tôi ngập tràn hạnh phúc… cho dù trước mắt là hầm chông, là bẫy mìn… tôi vẫn thản nhiên tiến bước, vì có ba đi bên cạnh cuộc đời với tôi! Mặc dù ba tôi là người tàn phế, đang ngồi đó, trầm ngâm chẳng nói lời nào, trong đôi mắt sâu thẩm không còn thấy ánh sáng mặt trời, nhưng trên khuôn mặt hằn nét thống khổ, kiên cường, bất khuất đó đã cho tôi sức sống, niềm tin và niềm hy vọng mảnh liệt vô biên!
     Trong đoàn người ngồi chờ xuống tàu lào xào, ồn ào lúc to lúc nhỏ, mặc dù người dẫn đường đã nhiều lần nhắc nhở giữ yên lặng… Tôi nhớ rất rõ, mấy hôm trước khi phải theo đoàn người vượt biên. Tôi buồn rầu vì phải sắp xa người cha tật nguyền bịnh hoạn của mình. Ngồi bẹp dưới góc cây trắc bá diệp ngoài sân chùa, nghe sư tụng kinh có ca có kệ, khi lòng đang ngổn ngang trăm mối đau buồn, khiến tôi càng thêm sầu thúi ruột! Ngồi dựa gốc câythút thít khóc một mình, tôi lơ đãng đưa mắt nhìn trời xanh mây trắng, nhưng trong tâm tư tôi trời như đang tối sầm, tưởng chừng như mây khói đèn đang kín trên cao… Và tôi cũng nghĩ dại, mong trời sập xuống chết hết cho rồi!
    Từ trong Chánh điện bước ra, dáng sư cao gầy. Mặt sư lúc nào cũng trang nghiêm, trầm tĩnh. Thấy tôi sư bảo:
-  Nghĩa, cha con đâu, ông đi bán vé số rồi à? Chừng nào ba con về, dắt lên gặp sư nghe… Con đang khóc đó hả?
Tôi mau lẹ lấy tay quẹt nhanh những giọt nước mắt còn đọng trên mi:
-  Dạ, con khóc vì không muốn xa ba con! Tội nghiệp ông mù lòa, con đi rồi không ai đưa ba con ra chỗ bán vé số, không ai rót nước, đút cơm khi bịnh hoạn… Con thương ba con lắm sư cụ ơi…
     Nhịn không được, tôi khóc ồ lên! Sư vuốt tóc tôi chép miệng nhẹ thở dài rồi trở vào chùa… Tiếng cầu kinh hòa cùng tiếng mõ chuông lại ngân nga, êm êm rền vọng xa đưa… Mùi khói, nhang, trầm hương theo gió nhè nhẹ thoảng bay…
    Chiều đó tôi dắt ba đến gặp sư, như sư đã dặn dò. Tôi thấy sư đang tỉa nhành chết, lá úa của những cây kiểng trước sân chùa. Sư vẫn điềm đạm, nét mặt suy tư, và chầm chậm bảo với chúng tôi:
-  Nghe thấy hoàn cảnh của cha con anh, ông chủ Cao Thăng bảo vợ cho cả hai cha con cùng đi luôn một thể…
Cha con tôi quì xuống lạy sư! Không nói gì, tay lần chuỗi, mắt u buồn hiền lành, sư từ tốn khẽ bảo:
-  Cầu xin Phật Tổ phù hộ cho cha con anh! Tôi chẳng giúp gì được, có lẽ do lòng thương con của một người cha như anh, đã làm động lòng người đời và động lòng Trời khiến xui như vậy… Anh phải luôn ăn hiền ở lành, bởi Ơn Trên không bao giờ phụ kẻ có lòng… Tôi sẽ cầu an cho cha con anh…
Sư quay qua vuốt tóc tôi:
-  Nghĩa, sư biết con là đứa trẻ ngoan! Qua tới bờ bến tự do con ráng học hành… làm người tốt, để trả hiếu cho cha con và trả ơn đời…
     Mười mấy ngày trên đường vượt tuyến sóng gió biển khơi. Rồi tàu cũng được cặp một bến ở Nam Dương Quần Đảo. Trên Hành trình vượt biên của tàu bán chánh thức (Người đi trả chủ tàu bằng vàng. Chủ tàu đóng cho Việt cộng để được rời nước) mang số “Mỹ Tho 2736” Tàu vượt biên chúng tôi chết gần cả trăm người vừa già vừa trẻ em, vì sóng gió dập dồn và yếu sức…
“Huyệt mộ người cha kính yêu của tôi, cũng ở lòng đại dương trong chuyến bôn đào bằng đường biển nầy!”

     Hôm nay cũng trên chuyến tàu ra biển, tôi theo đoàn y tế thiện nguyện, đi trị bịnh cho những tù nhân trong trại tù Alcatraz, ở hòn đảo Alcatraz gần San Fransico thuộc tiểu bang California.
Nhìn trời nước bao la, nhìn thành phố San Fransico nhà cái cao, cái thấp… chập chùng san sát như dính liền nhau. Cả thành phố dưới bầu trời rạng rỡ nắng mai rực rỡ, và như nằm lững lờ trên mặt nước trong xanh lao xao sóng bủa chập chùng.
“Ba kính yêu của con ơi, con gái ba  giờ đã lớn đang ở trên một nước tự do, ngắm nhìn trời xanh, in những vầng mây trắng cuồn cuộn nhẹ trôi là đà. Nắng mai chiếu lung linh, gió mát thổi bồng mái tóc con và là là trên mặt nước biển xanh, trong vắt thấy cả cá lội nhởn nhơ…

     Con nhớ ba lắm, con thương ba vô cùng… Con gái ba không phụ lòng ba, giờ con đã thành tài như ba ước mong… Ngoài những giờ làm việc ở bịnh viện chuyên khoa về mắt…   Thời gian còn lại, con ghi danh hành nghề trong các đoàn y tế thiện nguyện. Con đã đi Thái Lan, Cam-Bô-Chia, các nước vùng dân nghèo… cả ở Ép-Phi-Ca, Ai-Rắc nữa đó ba. Nhưng con chưa trở về cố quốc, vì nơi đó vẫn còn chế độ Cộng sản bất công và đói nghèo, khốn khổ...
     Sư cụ giúp chúng ta đã viên tịch… Gia đình ông Cao Thăng chủ tàu cho cha con mình vượt biên đang ở Canada (bà chủ qua đời từ mấy năm trước) các con ông đã thành nhân.
     Lời dạy dỗ của ba là kim chỉ Nam đã và sẽ làm hành trình cho con suốt cuộc đời nầy! Ngày xưa ba đi lính vì vì an nguy cho gia đình và dân tộc. Không kể đến thân mình, ba cùng đồng đội bảo vệ lãnh thổ, lãnh hải quê hương đất nước, cho một miền Nam Cộng Hòa Tự Do của chúng ta. Hôm nay con gái ba làm những gì con có thể làm được như ba dạy bảo là giúp người, giúp đời, và…
     Ba ơi, mặc dù ba nay đã ra người thiên cổ, nhưng con biết ba lúc nào cũng quanh quẩn bên con, nhắc nhở con, giúp đỡ con gái ba. Con thấy tủi thân không có ba như các bạn bè. Ai còn cha thì xôn xao mua quà nầy quà kia cho cha, trong ngày lễ báo hiếu, vinh danh cha…
     Thưa ba, mỗi năm ngày báo hiếu từ phụ, lại cận kề ngày Quân Lực của Việt Nam Cộng Hòa. Con xin gởi ba tấm lòng thành ghi nhớ ơn tiền nhân, nhớ ơn ba trong ngày báo hiếu từ phụ.
Ba đã cho con dáng dấp hình hài lành lặn nầy. Ba cho con tâm hồn tươi vui, khỏe mạnh nầy. Ba đã cho con tất cả, tất cả những gì con hiện có… Con đã làm những việc thiện mà ba dặn dò chỉ dạy…
     Nhưng con vẫn còn nợ ba! Trước khi lìa đời, ba đã trăn trối: “...Trước khi qua đời ba còn nhắc nhở/ …Hoàn cảnh nào cũng phải giữ sắt son/ Cha ấu lo nhân nghĩa sẽ không còn/ Trên đất nước mấy nghìn năm Văn Hiến…” Thưa ba, chúng con những người trẻ lưu vong sẽ hoàn tất trong ngày không xa… sẽ dong ruỗi con đường ba đi còn dang dở…” Ba ơi “Con còn nợ ba”!

Dư Thị Diễm Buồn

Cha Và Con

Những ngày đầu tiên khi vừa đến Mỹ,
Cha và con vất vả một đoạn đời,
Trong nỗi đau lạc loài không có mẹ,
Tình của cha, con đã nhận gấp đôi.

Hình ảnh đầu tiên của nước Mỹ đến với tôi vào một buổi tối đầu Đông, trời lạnh đầy tại một phi trường nhỏ bé hiu quạnh của thành phố Liberal tiểu bang Kansas.

Từ một chiếc máy bay nhỏ chở được 12 hành khách nhưng về tới Liberal chỉ còn 3 bố con tôi.

Khi chúng tôi bước ra khỏi máy bay gió lạnh thổi vào mặt, vào người, cô nhân viên vừa hướng dẫn cho máy bay hạ cánh cũng chính là người dẫn chúng tôi vào phòng tiếp đón. Tất cả những hình ảnh ấy đơn điệu và tẻ nhạt không như tôi tưởng tượng khi đang ở đảo Mã Lai rộn ràng náo nức đợi chờ ngày đến Mỹ.

Tôi chỉ là một con bé 13 tuổi nỗi đau mất mẹ chưa xa, đến Mỹ trong khung cảnh này làm sao tôi không thấy mủi lòng! Bố tôi hai tay xách hành lý, tôi dắt em Sơn bước ra khỏi cánh cửa phòng đợi là thấy một đám khoảng chục người Việt Nam xa lạ đang chờ đón chúng tôi, họ là những người đến trước làm công việc đón tiếp kẻ đến sau.

Đêm ấy chúng tôi về một căn apartment nghèo nàn xấu xí mà họ đã thuê sẵn, có một ít đồ đạc do hội từ thiện cung cấp. Họ chiêu đãi chúng tôi một nồi cháo gà nóng hổi và thơm phức, đây là bữa ăn đầu tiên trên nước Mỹ, có lẽ vì suốt những chuyến bay từ Mã Lai cho đến Mỹ, chúng tôi phải ăn những món ăn xa lạ, có lẽ vì chúng tôi đến đây vào một đêm Đông lạnh lẽo nên nồi cháo gà đầy hương vị Việt Nam đã làm chúng tôi thú vị và tỉnh cả người.

Những ngày sau đó chú Thắng, một người chuyên thông dịch và hướng dẫn những thủ tục cần thiết cho những người tị nạn mới đến Mỹ đưa chúng tôi đi làm giấy tờ, rồi ba bố con cùng đến trường, dĩ nhiên bố tôi chỉ học ESL, tiền trợ cấp và foodstamp đã cho chúng tôi một cuộc sống đầy đủ dưới mắt tôi ngày đó.

Hình ảnh nước Mỹ đổi mới dần xung quanh tôi, tôi đã thấy những phố xá, xe cộ, những tiện nghi trong đời sống thường ngày, tôi vui hưởng những thứ đổi thay đó, còn bố tôi vẫn chưa vui trọn vẹn, cả nhà vượt biên đến Mã Lai, vượt qua được những ngày khó khăn trên biển, những sóng gió hiểm nguy vậy mà khi bình yên trên đảo, chờ ngày đi định cư thì mẹ tôi qua đời chỉ giản dị sau vài ngày bị cảm thấy khó ở trong người.

Đã mấy lần bố nói giá mà có mẹ nhỉ! Những lúc ấy tôi đọc thấy trong mắt bố một nỗi buồn sót xa, thương tiếc.Thiếu vắng một người vợ, một người mẹ, mái gia đình chông chênh làm sao!

Nhưng những cây cỏ dại, những loài hoa dại vẫn vươn lên dưới ánh mặt trời thì chúng tôi dù nỗi đau chưa nguôi vẫn phải vươn lên trong cuộc sống, bố tôi đã đóng hai vai trò trên sân khấu cuộc đời, vừa làm cha vừa làm mẹ để nuôi hai chị em tôi.

Bố xin việc làm tại hãng xản xuất thịt bò, một cái hãng đồ sộ so với thành phố bé nhỏ này, nơi mà có thể nói tất cả người Việt Nam định cư tại đây đều làm việc cho hãng, công việc vất vả nhưng đồng lương cao và bền vững nên nhiều người Việt Nam kéo nhau về đây mưu sinh.

Bố làm ca tối từ 4 giờ chiều đến 12 giờ 30, sáng bố dậy cho chúng tôi ăn điểm tâm đi học, xong bố ở nhà nấu cơm rồi đi làm, những món bố nấu không giống ai cả, thịt gà rẻ,nên bất cứ món canh hay mặn đều có thịt gà làm tiêu chuẩn, thịt gà nấu canh bắp cải, cà rốt, cà chua, thịt gà luộc, thịt gà kho, đến nỗi đầu óc ngây thơ của tôi đã tự hỏi liệu người ta có sản xuất kịp thịt gà cho bố nấu nướng không?

Chiều chị em tôi về đã có sẵn cơm để ăn.

Bố ra kỷ luật cho chị em tôi là buổi chiều ở nhà không được mở cửa cho ai vào và không được ra ngoài chơi, bố để sẵn mấy số điện thoại của vài người bạn sống gần nhà nếu có gì cần giúp đỡ thì gọi họ và để cho chắc ăn mỗi lần nghỉ break bố lại gọi phone về cho chúng tôi.

Những ngày đầu bố đi làm chị em tôi sợ lắm, mọi cửa đều đóng cài kỹ càng và đèn bật sáng choang cho đến khi bố về, hãng bò cách nhà không xa, vì thành phố Liberal nhỏ bé quá, đường kính chỉ 2 miles nên bao giờ bố cũng về nhà trước 1 giờ đêm, có khi tôi ngủ say không biết gì, có khi mơ hồ trong giấc ngủ tôi cảm thấy bố đang đắp lại cho tôi tấm chăn, kê lại cái gối và chắc bố cũng làm cho em Sơn như thế trước khi bố đi tìm giấc ngủ cho chính mình sau 8 tiếng làm việc mệt nhọc trong phòng lạnh.

Nhưng có một đêm bố về rất muộn, đêm ấy cả hai chị em tôi đều thức vì thời tiết thay đổi lạ quá, suốt buổi chiều tuyết rơi nhanh, những bông tuyết to đổ xuống như mưa chẳng mấy chốc mà đã phủ trắng cả thảm cỏ trước sân, bố gọi phone về nói hôm nay có bão tuyết hai con đừng sợ, chỉ lạnh thêm một tí thôi mà, tuy bố đã dặn thế nhưng hai chị em tôi vẫn thấp thỏm lo âu, chỉ sợ bão tuyết làm… xập nhà thì chúng tôi không biết chạy đường nào.

Tôi cầu mong mau đến giờ bố về, tôi đợi chờ tiếng giầy ủng của bồ dẫm trước thềm cửa, tiếng chìa khoá khua leng keng trong đêm tối, để tôi thấy bố, biết mình được che chở, được bình yên khi ngoài kia bão tuyết ngập đầy.

Gần 2 giờ đêm mà bố vẫn chưa về làm tôi hãi hùng thật sự, từng phút trôi qua nỗi hãi hùng càng tăng thêm, nhìn thằng em cũng đang tái mặt sợ hãi làm tôi oà khóc, đúng lúc ấy thì bố về, tôi nghe thấy tiếng giày ủng của bố trên thềm cửa, bố dậm dậm chân nhiều lần chắc để rũ những hạt tuyết bám trên giày trước khi vào nhà.

Chưa kịp cởi quần áo còn ẩm ướt hơi lạnh và dính đầy bụi tuyết, bố ôm hai chị em tôi vào lòng y như một người có tội đang bộc lộ tình cảm để chuộc lại lỗi lầm, đôi mắt rưng rưng bố thì thầm tội nghiệp hai con tôi giá mà còn mẹ ở bên cạnh!

Bố kể cho chúng tôi đây là trận bão tuyết lớn nhất tại Kansas trong vòng 20 năm qua, gió thổi rất mạnh, tuyết rơi rất nhanh, khi bố ra khỏi hãng những bông tuyết bay vèo vèo trong gió, trên trời dưới đất chỉ thấy một màn tuyết trắng xoá, gió như cuốn trôi cả con người, mọi người phải vịn vào tay nhau cho khỏi ngã để ra bãi đậu xe, mà các xe đã phủ đầy tuyết, mỗi chiếc xe trông như một nấm mồ màu trắng lạnh lẽo và bãi đậu xe là một nghĩa địa hoang vu không bia mộ, không có dấu chân người.

Khó khăn lắm bố mới tìm được xe của mình, lại phải cào tuyết và lái bình an về đến nhà là một điều không thể tưởng.

Mùa Đông khắc nghiệt với cơn bão tuyết làm cho đường phố ngủ vùi trong lạnh lẽo suốt cả tuần lễ rồi cũng qua đi, những cánh đồng ngoài thành phố đã chuẩn bị cày xới cho vụ mùa bắp và lúa mì . Mùa Xuân mát mẻ xinh tươi về nơi thành phố nhỏ, tôi yêu những bông hoa Tulip màu đỏ, màu vàng nở trên các sân nhà, tôi yêu những chùm lá xanh non rung rinh trong gió nhẹ.

Có những buổi chiều hai chị em liều mình cãi lời bố, mở cửa ra sân chơi nhìn về phía hãng bò khói bốc lên từ xa, chắc trong hãng người ta đang bận rộn làm việc? trong đó có bố của tôi, không biết bố đang làm gì nhỉ?

Tôi đang thả hồn theo làn khói đó thì em Sơn hít hà mùi bò nói với tôi:

- Chị ơi em muốn mai mốt lớn hai chị em mình đi làm hãng thịt bò.

Trong làn gió thốc về mùi bò, những con bò còn sống trong chuồng và đợi ngày đến lượt vào nhà máy biến thành những tảng thịt bò đủ loại đem phân phối đi các chợ, tôi cũng lâng lâng vui thích nói với em Sơn:

- Ừ chị cũng mong thế, nhà mình sẽ có 3 người đi làm hãng bò, sẽ có nhiều tiền.

Ước mơ ấy theo tôi vào giấc ngủ mấy đêm liền, vì từ ngày bố đi làm hãng bò nhà tôi “giàu có” hơn hẳn thời hưởng tiền trợ cấp và foodstamp, bố mua sắm cho chúng tôi một ít quần áo mới và giày dép tại chợ Wal-mart, bố còn có tiền gởi nhà băng.

Nhưng khi em Sơn khoe với bố ước mơ ấy bố âu yếm mắng cả hai chị em:

- Bố sang đây không biết tiếng Anh, không có cơ hội để học hành, đành chịu cực làm hãng bò để lo cho hai con được ăn học thành tài, các con phải hơn bố chứ.

Thời kỳ chị em tôi nghỉ Hè thì bố bận rộn thêm, những buổi sáng bố dẫn chúng tôi đến thư viện để chúng tôi tha hồ đọc sách và mượn sách mang về nhà, bố kiên nhẫn lấy mấy cuốn sách ra đọc để đợi chúng tôi mãi đến tận trưa. Chúng tôi đến thư viện đều đặn đến nỗi cô thư ký quen mặt và nhớ tên, chắc cô cũng ngạc nhiên khi có một người cha kiên nhẫn đến đây mỗi ngày vì con mà không hề biết chán! Sau này tôi mới hiểu rằng vì bố thương chúng tôi, những gì có lợi ích cho con bố đều yêu thích được làm...

Một năm trôi qua nỗi đau mất mẹ phai mờ dần trong tôi, con bé 14 tuổi có nhiều điều để yêu thích, để vui chơi, mái gia đình chông chênh ngày nào dường như đã vững vàng dù chỉ có 3 bố con, vậy mà người thứ 4 đã xuất hiện, đó là một người đàn bà trẻ cùng làm hãng bò với bố.

Cô Thu đến nhà thăm hai chị em tôi và nói chuyện vui vẻ với bố làm tôi khó chịu, cuối tuần bố dẫn chúng tôi đến nhà cô Thu ăn phở do chính tay cô nấu, phở cô Thu nấu ngon hơn phở bố nấu rất nhiều, tôi thích lắm nhưng tôi vẫn không thể nào thích cô Thu, cô nói mỗi tuần cô sẽ nấu phở mời 3 cha con đến ăn, em Sơn thích ra mặt còn tôi thì không, tôi cảm thấy có điều gì khác ngoài sự tử tế ấy, tôi đã vênh mặt từ chối:

- Cháu không đến nhà cô đâu, cô chỉ cháu cách nấu phở đi.

Cô Thu cười chế nhạo:

- Để đổ cả nồi phở vào người cháu à? Này nhé phải luộc sơ xương bò và đổ nước đi rồi mới thật sự hầm xương và nhiều thứ lách cách nữa, cháu làm nổi không?

Tôi hậm hực đành chịu thua vì thấy nấu nồi phở khó khăn quá,và quả thật tôi không biết tên những gia vị để nấu phở nữa.

Thành phố Liberal không có nhà hàng Việt Nam, chỉ có một chợ bán đồ Việt nam duy nhất nhưng do một người Lào làm chủ, hàng hóa thì ít mà giá cả lại đắt nên mỗi cuối tuần những người Việt Nam làm hãng bò lại rủ nhau đi chợ xa, mãi Garden City, cách 1 tiếng lái xe, có chợ Việt nam to hơn, nhiều hàng hóa hơn, rẻ hơn, và nhất là thành phố Garden City lớn hơn Libera một chút, nhờ có vài cửa hàng của người Việt nam, trong đó có một tiệm phở... Sau khi mua sắm chợ búa xong ghé vào ăn một tô phở rồi lái xe về nhà đã là niềm vui của những cư dân phố nhỏ thiếu thốn mọi bề.

Nhà người ta đông người hay có đủ vợ đủ chồng cũng đáng một chuyến đi xa vất vả mua sắm, bố tôi gà trống nuôi con cũng mang chúng tôi đi cho giống người ta, bố muốn chúng tôi có dịp đi xa biết đó biết đây cho vui, còn tôi thì muốn đi để được ăn phở nhà hàng, khỏi phải đến ăn nhà cô Thu... Sang hơn nữa thỉnh thoảng người ta rủ nhau lái xe đến thành phố Wichita, một thành phố lớn và đông dân hơn hẳn thành phố Liberal và Garden City, có nhà cao tầng, phố xá thênh thang, Wichita có phi trường lớn so với cái phi trường nhỏ bé mà gia đình tôi đã đặt chân xuống ở Liberal, tôi lại mơ một ngày nào đó được đặt chân đến phi trường ở Wichita, là một giấc mơ vĩ đại với tôi thuở đó.

Cô Thu đến nhà tôi thường xuyên vào mỗi Weekend, cô tự nhiên như nhà mình, xăng xái thu xếp lại đồ trong tủ lạnh, dọn dẹp bếp núc và bày ra nấu món nọ món kia nữa, ngon gấp mấy chục lần những món ăn do bố nấu, vậy mà sao tôi vẫn không vui! Các người bạn của bố đến nhà chơi hay nói với tôi nay mai bố cháu có vợ, có người lo cơm nước, bố con đỡ cực nhé, cháu chịu không? Tôi sa sầm mặt đáp:

- Bố cháu nấu cơm được mà, rồi cháu sẽ lớn nấu cơm cho bố.

Các bác cười ròn rã còn bố hình như chỉ là cười gượng!

Một hôm tôi tình cờ nghe bố nói chuyện điện thoại, tôi tò mò dừng chân lắng nghe “Em hãy đợi chờ anh thêm một thời gian nữa, khi các con hiểu cho anh thì sẽ thích hợp hơn…” Thì ra tình cảm giữa bố và cô Thu sâu đậm, họ đang tình chuyện sống gần nhau.

Một năm nữa trôi qua, cô Thu vẫn thỉnh thoảng đến nhà, chăm sóc bố con tôi, nhưng tình cảm của tôi đối với cô vẫn không hề thay đổi, một hôm bố đã nghiêm trang nói với tôi và em Sơn bố và cô Thu thương nhau, cô Thu rất quý hai con, cô không muốn chờ đợi lâu thêm nữa, cô sẽ về ở với chúng ta nhé!

Em Sơn gật đầu tán thành ngay, còn tôi buồn lặng người, cảm thấy như sắp bị mất bố. Nhưng khi bố nói là bố đã quyết định rồi.

Thế là cô Thu về ở với chúng tôi, quả thực cô chiều chị em tôi lắm, cô đi làm cùng ca với bố, về đến nhà cô làm đủ mọi thứ mà ngày xưa bố từng làm tôi thấy bố vui vẻ hẳn ra.

Ở tuổi 15 tôi đã có nhiều bạn bè và sách vở để bận rộn nhưng những lúc rỗi rảnh tôi vẫn cảm thấy cô đơn và giận hờn bố giận hờn cô Thu đã gần gũi, kề cận bên bố hơn cả chúng tôi.

Năm 18 tuổi tôi lên Đại học tôi có thể học hệ 2 năm college taị Liberal rồi chuyển lên Đại học, nhưng tôi muốn học tại trường Đại học ở Wichita, thành phố ước mơ của tôi hồi nhỏ.

Nhà tôi lúc này đông người quá, cô Thu đã sanh cho bố 2 đứa con trai, bố bận bịu với 2 đứa con mới nên tôi hờn dỗi muốn đi xa dù bố và cô Thu đã mua một căn nhà rộng 4 phòng nếu khéo thu xếp chúng tôi vẫn ở vừa đủ.

Bố buồn khi tôi quyết định thế, tôi hứa với bố sẽ thường xuyên về thăm nhà vì từ thành phố Liberal đến Wichita chỉ 4 tiếng lái xe.

Bố mua cho tôi một cái xe để xử dụng tại Wichita, chỉ khi nhận được tin bố bị tai nạn tại hãng bò, người ta lái xe forklift đụng vào một combo thịt và làm bố ngã gãy xương tay tôi mới thật sự thương mến cô Thu, cô đã tất tưởi lo cho chồng cho con, cô nâng niu chăm sóc bố từng viên thuốc, từng miếng cơm, cô xót xa khi bố kêu đau, cô lo âu mỗi khi bố trở mình khó khăn. Còn tôi, không thể ở bên bố để lo cho bố được, dù tôi yêu thương bố biết bao nhiêu.

Khi giã từ bố để trở về Wichita tôi đã nhìn cô Thu bằng đôi mắt biết ơn và lần đầu tiên kể từ khi cô Thu về chung sống với bố tôi đã ôm cô trìu mến với cả tấm lòng:

- Cô Thu ơi, con cám ơn cô lắm.

Chỉ một cái ôm và một câu nói ấy cô Thu đã hiểu hết tấm lòng tôi.

Nhờ có cô Thu bên bố suốt 4 năm Đại học tôi đã yên tâm lo chuyện học hành và ra trường điểm cao, lần lượt em Sơn cũng thế.

Chúng tôi theo công việc rời xa thành phố Liberal, hai chị em tôi như hai cánh chim trưởng thành bay tự do vào cuộc sống, trong khi gia đình bố vẫn ở lại Liberal.

Có vài lần tôi gợi ý bố dọn về ở gần tôi hay em Sơn, nhưng bố thật sự yêu thích thành phố Liberal, công việc ở hãng bò tuy vẫn vất vả như từ hồi nào đến giờ nhưng bố đã quen việc, quen người và đã làm việc lâu năm ở đây nên bố muốn giữ thâm niên cho đến khi retire.

Tôi hiểu bố và tôi tin bố đang là người hạnh phúc, bố hài lòng với những gì mình đang có, tôi yên tâm vì bố đang có một mái gia đình êm ấm.

Tôi yêu thương bố bao nhiêu thì tôi cũng yêu thương cô Thu bấy nhiêu và yêu thương cả thành phố Liberal bé nhỏ nơi có gia đình bố tôi đang sống, nơi mà ngày xưa tôi là con bé 13 tuổi đã ngơ ngác đặt chân xuống phi trường trong một đêm đầu Đông lạnh lẽo, đã trải qua cuộc sống 3 bố con với bao ngỡ ngàng và vất vả.

Mùa Đông năm đó đã là một kỷ niệm đẹp lạ lùng, ấm cúng lạ lùng trong tâm hồn tôi. Liberal đã là Hometown của tôi và em Sơn, để mỗi dịp lễ hay vacation chúng tôi lại có dịp quay về thăm gia đình bố, tìm lại những tình cảm cha con như một thời thơ trẻ.

Nguyễn Thị Thanh Dương